Theo Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA), Việt Nam là một trong các quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới. Số lượng người dân từ 60 tuổi trở lên chiếm 11,9% tổng dân số vào năm 2019 và đến năm 2050, con số này sẽ tăng lên hơn 25%. Đặc biệt, năm 2036, Việt Nam sẽ bước vào thời kỳ dân số già, chuyển từ xã hội "già hóa" sang xã hội "già".
Còn theo số liệu công bố của Tổng cục Thống kê (GSO), trung bình trong giai đoạn 2009 - 2019, tổng dân số tăng 1,14%/năm thì dân số cao tuổi tăng tới 4,35%/năm.
Trong bối cảnh số lượng người cao tuổi tăng cao cùng chất lượng cuộc sống ngày càng cải thiện, các dịch vụ chăm sóc sức khỏe người già đang trở thành nhu cầu thiết yếu được nhiều gia đình Việt quan tâm. Khoảng 36% người cao tuổi cho biết, họ và gia đình sẵn sàng chi trả cho các dịch vụ chăm sóc người cao tuổi, theo UNFPA.
Tuy nhiên, trong bản tin mới đây, Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho biết, số lượng cơ sở chăm sóc hay cung cấp dịch vụ chăm sóc cho người cao tuổi tại Việt Nam còn rất hạn chế so với tiềm năng. Theo đó, Việt Nam chỉ có 32/63 tỉnh có viện dưỡng lão, với tổng số khoảng trên 400 viện. Trong đó, 50% là các trung tâm từ thiện hoặc trung tâm do Nhà nước đầu tư.
"Chính vì vậy, đây sẽ là cơ hội rất lớn cho các doanh nghiệp biết "đi tắt đón đầu" phát triển phân khúc bất động sản dưỡng lão thời gian tới", VARS nhận định.
Trên thực tế, hồi tháng 3 vừa qua, Vingroup đã chính thức ký kết thỏa thuận hợp tác với Well Group (Nhật Bản), để phát triển mô hình chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi. Mô hình hiện đã được triển khai đầu tiên tại khu đô thị Vinhomes Ocean Park 2 và đang được doanh nghiệp lên kế hoạch mở rộng quy mô trên toàn chuỗi dự án, nhằm bổ sung viện dưỡng lão cao cấp vào danh sách dịch vụ tiện ích.
Đầu tháng 8 mới đây, tại Hà Nam, Sun Group cũng chính thức triển khai dự án đại đô thị Sun Urban City theo mô hình đô thị nghỉ dưỡng ngoại ô. Theo giới thiệu của Sun Group, dự án sẽ là nơi người cao tuổi được chăm sóc sức khỏe toàn diện với khu dưỡng lão, bệnh viện chuyên biệt.
Tuy nhiên, VARS cho rằng, các cơ sở này, vô hình trung mới chỉ đáp ứng cho một bộ phận người cao tuổi rất nhỏ ở khu vực đô thị. Bởi chi phí nhà ở tại nơi cung cấp dịch vụ cũng như chăm sóc người cao tuổi tại các cơ sở tư nhân này còn cao so với mức thu nhập bình quân của Việt Nam, đặc biệt là thu nhập của người cao tuổi.
Vì vậy, để đảm bảo đủ số lượng cơ sở và chất lượng chăm sóc cho người cao tuổi, Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho rằng, Nhà nước cần xây dựng các chính sách khuyến khích nhiều doanh nghiệp đầu tư phát triển các mô hình chăm sóc người cao tuổi.
Đơn cử như, nghiên cứu chính sách miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp phát triển nhà ở dưỡng lão trong một số năm đầu hoạt động để giảm chi phí và rủi ro tài chính cho các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này.
Cùng với đó, nên cân nhắc cấp đất hoặc cho thuê đất dài hạn với giá ưu đãi cho các doanh nghiệp phát triển nhà dưỡng lão, đặc biệt là tại các khu vực có nhu cầu cao. Giảm hoặc miễn các khoản phí liên quan đến chuyển đổi mục đích sử dụng đất cho các dự án xây dựng nhà dưỡng lão.
"Nhà dưỡng lão là loại hình "nhà ở đặc biệt" nên cần sự quan tâm đặc biệt. Giống như nhà ở xã hội, Nhà nước cần nghiên cứu cung cấp các khoản vay ưu đãi với lãi suất thấp hoặc không lãi suất cho các doanh nghiệp tư nhân muốn đầu tư xây dựng và vận hành nhà dưỡng lão. Tạo quỹ hỗ trợ từ Chính phủ để cung cấp các khoản tài trợ hoặc bảo lãnh tín dụng cho các dự án phát triển nhà dưỡng lão", VARS đề xuất thêm.
Ngoài ra, VARS cho rằng, cũng cần có chính sách để khuyến khích, thu hút các nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào lĩnh vực chăm sóc người cao tuổi ở Việt Nam thông qua các chính sách ưu đãi về thuê đất, chính sách thuế, phí, cải cách thủ tục hành chính...
Cuối cùng là khuyến khích mô hình hợp tác công tư (PPP) theo hướng mở rộng lĩnh vực đầu tư chăm sóc người cao tuổi, tạo cơ sở pháp lý cho việc thu hút vốn đầu tư của khu vực tư nhân vào lĩnh vực này, tận dụng nguồn lực của cả Nhà nước và tư nhân trong việc phát triển cơ sở hạ tầng và cung cấp dịch vụ cho nhà dưỡng lão; cho phép các doanh nghiệp tư nhân khai thác, vận hành các cơ sở chăm sóc người cao tuổi công lập sẵn có./.