Chung cư mini tồn tại nhiều sai phạm
Theo Kinhtedothi, hầu hết các chung cư mini đều được xây dựng trên đất xen kẹt, nằm sâu trong các ngõ hẻm khu vực đông dân cư. Điều này tồn tại nhiều bất cập như gây áp lực lên hạ tầng kỹ thuật xã hội, tăng mật độ dân cư, không đảm bảo về an toàn phòng chống cháy nổ, thiếu hụt tiện ích…
Để tăng lợi nhuận, đa phần các chủ đầu tư đều xây vượt tầng cho phép. Nhiều chung cư không được đầu tư cơ sở hạ tầng, tiện ích không được quan tâm sửa chữa, gây mất an toàn cho cư dân. Riêng vấn đề an toàn phòng cháy chữa cháy gần như không được người mua quan tâm đến. Tuy nhiên, các chính sách ngày càng rõ ràng hơn, nhận thức tốt hơn song tình trạng này vẫn không mấy được cải thiện.
Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết, vụ cháy chung cư mini tại Khương Hạ (quận Thanh Xuân, Hà Nội) mới đây đã ghi nhận số người thương vong lớn nhất trong vòng 21 năm qua với 56 người tử vong cùng 37 người bị thương.
Chung cư nơi xảy ra sự cố được xây dựng trái phép. Theo quy định, căn này chỉ được xây 6 tầng, tầng lửng và tum thang có không gian kỹ thuật. Tuy nhiên, tòa nhà khi xây dựng lại chồng thêm hẳn 3 tầng. Theo Nhịp Sống Thị Trường, vào thời điểm đó, chính quyền địa phương đã có văn bản yêu cầu cưỡng chế. Song sau mấy năm, chung cư mini này vẫn y nguyên, không có gì thay đổi.
Điều này đã khiến không ít người băn khoăn về tính nghiêm minh trong những quyết định xử phạt xây dựng. Theo quy định được nêu tại Nghị định 139, kể từ ngày 1/1/2018 không cho phép ‘phạt cho tồn tại’. Nếu như sai phép thì phải khôi phục công trình đúng theo quy định.
Theo đó, tất cả các công trình xây dựng sai phạm như xây không phép, vượt tầng hay sai thiết kế… đều phải được xử lý đúng theo quy định. Tức là, công trình nào xây sai sẽ phải đập bỏ phần xây sai, nếu xây không phép có thể sẽ phải phá hủy công trình.
Liên quan đến vấn đề này, Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) nêu ra quan điểm, các sự cố khó có thể xảy ra nếu như chủ chung cư mini ngay từ đầu tuân thủ đúng quy định, tiến hành xây dựng chung cư mini đúng theo phê duyệt, có đầy đủ thang thoát hiểm, số tầng đúng chuẩn, đến khi đưa vào vận hành cần thực hiện bảo trì bảo dưỡng thường xuyên, trang bị đầy đủ biện pháp phòng cháy chữa cháy. Nếu công tác quản lý chung cư mini được tiến hành nghiêm ngặt, chặt chẽ, tình trạng chung cư mini không đạt chuẩn sẽ không tồn tại.
Tài chính là yếu tố quyết định?
Theo quan điểm của VARS, hầu hết những người tìm mua chung cư mini đều là những cá nhân, hộ gia đình trẻ mới đi làm, người tỉnh lẻ, điều kiện kinh tế chưa đủ để mua chung cư bình thường. Hoặc cũng có thể là bố mẹ ở quê mua tạm cho con cái đi học trên thành phố.
Đáng chú ý, việc mua và chuyển nhượng chung cư mini tưởng chừng như đơn giản, nhưng cực kỳ phức tạp khi xét về vấn đề pháp lý. Tuy nhiên, nhiều người thu nhập thấp, không có điều kiện kinh tế, mong muốn có chỗ ở ổn định, hợp khả năng tài chính hoặc những người có tư duy cố thủ ở vùng lõi Thủ đô, TP lớn, lười di chuyển xa… vẫn chấp nhận đối mặt với rủi ro khi mua và sinh sống trong những căn chung cư mini.
Hầu hết những đối tượng mua chung cư mini đều không phải người lao động có chân tay mà là lao động có trình độ, ngành nghề đa dạng, từ dân văn phòng, giáo viên đến kế toán, bác sĩ… Nhiều người trong số họ trước khi mua chung cư mini đều hiểu rõ những nguy cơ pháp lý và mất an toàn của loại hình này.
Thời gian qua, thị trường bất động sản ngày càng thiếu hụt sản phẩm nhà ở giá bình dân một cách nghiêm trọng. Nhiều dự án nhà ở hình thành trong tương lai không chỉ có giá cao mà pháp lý cũng còn nhiều sai phạm. Không còn cách nào khác, trước mong muốn cần phải có chỗ ở ổn định trong khi tài chính có hạn, nhiều người đã “nhắm mắt” lựa chọn chung cư mini.
Kể từ năm 2017 cho đến nay, thiết kế căn hộ chung cư mini cho thuê giá rẻ đang trở thành hình thức đầu tư sinh lời, ngày càng bùng nổ mạnh mẽ tại các thành phố lớn như Hà Nội và TPHCM.
Theo ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch VARS, giải pháp cần thiết là đảm bảo an toàn trong việc vận hành và khai thác chung cư mini. Đầu tiên, cần phải có những quy định và yêu cầu cao hơn, chặt chẽ hơn về đầu tư, xây dựng chung cư mini; không phê duyệt những chung cư mini ở sâu trong ngõ và khó tiếp cận. Chung cư mini cũng phải có những quy định tối thiểu về hạ tầng xung quanh.
Liên quan đến vấn đề này, TS. Nguyễn Văn Đính nhấn mạnh: “Không phải cứ có đất, có tiền là có thể xây dựng chung cư mini để bán hoặc cho thuê”.
Tiếp theo, việc kiểm soát xây dựng và vận hành chung cư mini phải được thực hiện một cách thường xuyên và chặt chẽ. Mỗi chung cư mini khi xây dựng phải đúng với tiêu chuẩn đã phê duyệt. Trong quá trình vận hành, công trình này cũng phải thường xuyên được bảo trì, đáp ứng đầy đủ yêu cầu về an toàn phòng cháy chữa cháy.
Ngoài ra, người dân trước khi xuống tiền mua chung cư mini cần xem xét hồ sơ pháp lý một cách kỹ càng. Nếu xét rộng hơn, việc giải quyết vấn đề chỗ ở cho phần đông người dân chính là vấn đề mấu chốt. Thị trường nên có nhiều sản phẩm giá cả bình dân, phù hợp với thu nhập của người lao động hơn, bởi “an cư lạc nghiệp” vấn là giấc mơ chung của rất nhiều người.
