Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn tại Hà Nam năm 2023 sẽ diễn ra từ ngày 5 - 7 tháng Giêng năm Quý Mão (tức ngày 26 - 28/1/2023) với nhiều hoạt động ý nghĩa, sôi nổi, cầu cho một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt.
Ngày 7 Tết Âm lịch hàng năm, tại cánh đồng thôn Đọi Tín, xã Đọi Sơn, (huyện Duy Tiên, Hà Nam) lại diễn ra Lễ hội Tịch Điền. Đây là lễ hội tái hiện lại nét đẹp văn hoá, truyền thống "Dĩ nông vi bản" khuyến khích nông nghiệp, khởi đầu cho một năm lao động với hy vọng may mắn, thành công.
Với dàn trống hội gồm 45 trống đại, trống trung, trống đồng và trống múa đều do phụ nữ làng đảm nhiệm. Đội trống nữ làng Đọi Tam (xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên) đã và đang góp phần gìn giữ, phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống đặc sắc của quê hương làng trống.
Các nghi lễ cáo yết, rước nước, sái tịnh, lễ cầu an, hội thi vẽ và trang trí trâu, các hoạt động thể thao, các trò chơi dân gian, biểu diễn nghệ thuật,… do nhân dân xã Tiên Sơn và các xã, phường, thị xã Duy Tiên thực hiện, và đông đảo du khách tham gia sẽ được diễn ra trong 2 ngày trước đó.
Sáng mùng 7 Tết, sau nghi lễ bái yết Thần Nông, cầu một năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu là màn trống khai hội do đội trống nữ làng Đọi Tam biểu diễn kết hợp với múa rồng.
Sau phần khai mạc, một cụ cao niên của xã Đọi Sơn sẽ thực hiện nghi lễ hóa thân thành hình tượng Vua Lê Đại Hành đi cày tịch điền khai xuân, theo sau là các thôn nữ đi gieo hạt giống.
Tiếng trống hội xuống đồng rộn ràng cùng với những sá cày "đánh thức đất đai, khai xuân động thổ", cầu cho năm mới mưa gió thuận hòa, mùa vàng bội thu, là niềm mong đợi không chỉ của người dân tỉnh Hà Nam mà còn của nhân dân cả nước.
Theo sử sách, năm Đinh Hợi, niên hiệu Thiên Phúc thứ 7 (năm 987), Vua Lê Đại Hành, người vốn coi trọng nông nghiệp, đã về vùng đất núi Đọi sông Châu khởi xướng và đích thân cầm cày trong lễ xuống đồng đầu năm.
Được lưu truyền từ đó đến nay, lễ hội Tịch điền là lễ hội xuống đồng lớn nhất vùng đồng bằng Bắc Bộ, bởi nó mang ý nghĩa nhân văn, khuyến khích nhân dân lao động, sản xuất.
Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn năm 2023 sẽ diễn ra từ ngày 5 - 7 tháng Giêng năm Quý Mão (tức ngày 26 - 28/1/2023).Sáng ngày mùng 7 tháng Giêng chính hội có lễ rước kiệu của làng Đọi Tam đón linh vị Vua Lê Đại Hành từ đình Đọi Tam đi ra và lễ rước kiệu linh vị Vua Lê từ trên chùa Đọi xuống chân núi. Tại đây 2 đoàn hợp nhất rước kiệu về sân Tịch điền làm lễ.Một lão nông tái hiện hình ảnh Vua Lê Đại Hành đội mũ Cửu Long, mặc áo Hoàng Bào xuống ruộng đi cày
Mùa xuân năm 987, lần đầu tiên vua Lê Đại Hành cùng văn võ bá quan cày ruộng ở Đọi Sơn và tìm được chum vàng, năm 988 cày ở Bàn Hải tìm được chum bạc, vì thế những thửa ruộng này còn được gọi là Kim Ngân Điền.Được bảo tồn, gìn giữ qua nhiều thế kỷ, Lễ Tịch điền (xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam) diễn ra vào ngày mùng 7 Tết hàng năm đã trở thành sự kiện văn hóa lớn của đất nước dịp Tết đến xuân về.Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn (xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, Hà Nam) có nguồn gốc từ rất xa xưa do vua Thần Nông khai mở.Ông Phạm Văn Thập - Trưởng phòng Kinh tế thị xã Duy Tiên cho biết: Hiện đã chọn hơn 20 "lão" trâu tốt, khỏe và đẹp để xuống ruộng đi cày.
Hội thi vẽ và trang trí trâu vẫn được diễn ra như thường lệ trong 2 ngày mùng 5 - 6 tháng Giêng.
Ông Lưu Tôn Tuấn (Giám đốc HTX Tiên Ngoại, Duy Tiên) cho biết: "Tiên Ngoại nhiều năm nay vẫn là nơi chọn trâu đẹp cho lễ Tịch Điền. Trâu tại đây thuần, khỏe mạnh, dáng bệ vệ, oai phong. Năm nay trong xã có tổng 30 con, chúng tôi chọn được 9 con để tham gia.
