Lời tòa soạn:
Thời gian gần đây, TP. Thanh Hóa đang trở thành điểm nóng về tình trạng vi phạm trật tự xây dựng. Bằng chứng là hàng loạt doanh nghiệp bị cơ quan chức năng xử phạt vi phạm hành chính số tiền lớn. Đáng nói là, một số công trình mặc dù đã bị cơ quan chức năng xử phạt và áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả nhưng vẫn tồn tại như đang thách thức dư luận và cơ quan quản lý nhà nước cấp trên.
Xung quanh câu chuyện này, phóng viên Reatimes đã có cuộc trao đổi nhanh với ông Lê Xuân Hòa, Phó phòng Quản lý đô thị TP. Thanh Hóa.
PV: Thưa ông, có một thực tế rằng trong số các vụ vi phạm về trật tự xây dựng trên địa bàn TP. Thanh Hóa vừa qua, không ít vụ việc doanh nghiệp đã hoàn thành việc xây dựng thì cơ quan chức năng mới kiểm tra và phát hiện vi phạm. Có ý kiến cho rằng điều này xuất phát từ việc buông lỏng quản lý của cơ quan chức năng và sự coi thường pháp luật của doanh nghiệp. Ông đánh giá thế nào về quan điểm này?
Ông Lê Xuân Hòa: Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng vi phạm trật tự xây dựng trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa nói chung, TP. Thanh Hóa nói riêng trong thời gian gần đây xuất phát từ ý thức chấp hành của tổ chức, cá nhân khi tham gia hoạt động xây dựng chưa tốt. Một số doanh nghiệp biết sai nhưng cố tình vi phạm. Họ lợi dụng thi công công trình vào những ngày nghỉ, lễ, ban đêm gây nhiều khó khăn cho việc theo dõi, phát hiện và ngăn chặn các vi phạm phát sinh. Khi bị phát hiện và xử lý thì một số đơn vị tìm cách trì hoãn việc xử lý hành chính.
Mặt khác, hiện nay số lượng cán bộ phòng, ban chuyên môn và UBND phường, xã công tác trong lĩnh vực này còn mỏng. Một bộ phận cán bộ còn chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn thực hiện nhiệm vụ. Cụ thể như, Phòng Quản lý đô thị chỉ có vài đồng chí trong khi thành phố có tới 34 phường, xã. Tại phường, xã, lực lượng tham gia công tác quản lý trật tự xây dựng yếu về chuyên môn nếu không muốn nói là không có chuyên môn về lĩnh vực này. Do không có chuyên môn nên việc tiếp cận hồ sơ và phát hiện vi phạm chưa kịp thời.
Trách nhiệm của người đứng đầu ở phường, xã trong quản lý Nhà nước về quy hoạch xây dựng, quản lý trật tự xây dựng chưa cao, chưa quan tâm đúng mức đối với công tác quản lý trên địa bàn; chưa sâu sát, quyết liệt kịp thời để chỉ đạo xử lý dứt điểm vi phạm mà hoàn toàn giao cho cấp phó phụ trách.
Còn tình trạng một số cán bộ ngại khó, đùn đẩy trách nhiệm không kiểm tra, phát hiện kịp thời, không có biện pháp ngăn chặn ngay từ đầu và xử lý dứt điểm các trường hợp vi phạm dẫn tới nhiều trường hợp vi phạm, khi vi phạm với quy mô lớn, khó giải quyết mới báo lên cấp trên.
Người đứng đầu của một số đơn vị phường, xã thiếu rà soát, có phần buông lỏng do nể nang, hoặc nhận thức chưa đúng về hậu quả của việc buông lỏng quản lý quy hoạch, trật tự xây dựng.
Công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật, bồi dưỡng, tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ chưa được thực hiện thường xuyên và liên tục.
PV: Còn tình trạng “phạt cho tồn tại” đối với những công trình khủng buộc phải tháo dỡ; hay việc hàng loạt công trình vi phạm được yêu cầu hoàn trả lại mặt bằng nhưng doanh nghiệp vẫn “bất tuân” pháp luật. Có ý kiến cho rằng cơ quan chức năng xử lý chưa kiên quyết, triệt để vi phạm, nên những vi phạm đó vẫn còn có “cửa sống”. Liệu có tiêu cực nào trong vấn đề “phạt cho tồn tại” hay chuyện “đi đêm” để hợp thức hóa cho vi phạm hay không thưa ông?
Ông Lê Xuân Hòa: Tôi nghĩ không có chuyện phạt cho tồn tại và không có tiêu cực, “đi đêm” để hợp thức hóa cho vi phạm. Nếu có các anh có thể cung cấp cho chúng tôi được biết.
PV: Có thể lấy ví dụ như một số dự án vi phạm trật tự xây dựng khu vực nút giao đường Võ Nguyên Giáp và đường CSEDP (TP. Thanh Hóa), hay mới đây nhất là việc Công ty Hoàng Minh Vũ đã tự ý chuyển đổi hơn gần 1.000m2 đất trồng lúa sang đất phi nông nghiệp và xây dựng hàng loạt công trình quy mô. Đối với một số công trình này, mặc dù cơ quan chức năng đã yêu cầu doanh nghiệp hoàn trả lại mặt bằng (tháo dỡ, khôi phục lại tình trạng ban đầu) nhưng đến nay, doanh nghiệp vẫn chưa thực hiện. Xin ông chia sẻ ý kiến về vấn đề này?
Ông Lê Xuân Hòa: Mới đây, tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Chỉ thị số 12 về tăng cường quản lý quy hoạch, xây dựng trên địa bàn tỉnh trong đó yêu cầu kiểm tra, xử lý đối với công trình vi phạm chưa được xử lý hoặc xử lý chưa dứt điểm. Theo tinh thần Chỉ thị này, hiện TP. Thanh Hóa cũng đang chỉ đạo rà soát từng trường hợp cụ thể để thực hiện triệt để vấn đề này. Trong đó Đội Quy tắc đô thị và UBND cấp phường, xã là những đơn vị chịu trách nhiệm toàn diện đối với việc kiểm tra, xử lý vi phạm trật tự xây dựng trên địa bàn. Nếu cán bộ được giao nhiệm vụ tham mưu xử lý xử phạt hành chính vi phạm trật tự xây dựng, không trực tiếp đôn đốc, theo dõi việc khắc phục thì sẽ bị xử lý trách nhiệm.
PV: Trong một báo cáo của Sở Xây dựng Thanh Hóa khi nói về vi phạm trật tự xây dựng, Sở này đưa ra nhận định: “Công tác kiểm tra, xử lý vi phạm trật tự xây dựng đối với các dự án trên có trách nhiệm đầu tiên thuộc về chính quyền địa phương…”. Trách nhiệm của Phòng Quản lý đô thị tới đâu, thưa ông?
Ông Lê Xuân Hòa: Đương nhiên làm công tác quản lý, chúng tôi hết sức trăn trở về vấn đề vi phạm trật tự xây dựng. Đã có cán bộ bị xử lý trách nhiệm vì chưa kiểm tra, tham mưu, xử lý kịp thời vi phạm. Thành phố đã xử lý nhiều rồi. Trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao, nếu (cán bộ) sai đến đâu thì xử lý đến đó.
Còn phòng Quản lý đô thị có trách nhiệm tổng hợp, đôn đốc phường, xã để thực hiện nhiệm vụ... Tuy nhiên, việc tổng hợp tham mưu, báo cáo Chủ tịch UBND thành phố để xử lý vi phạm trật tự xây dựng còn chưa kịp thời, việc thực hiệc trách nhiệm được giao còn chưa đảm bảo.
PV: Cảm ơn ông về cuộc trao đổi này.
