Ngày 30/03/2024, Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình đã nộp báo cáo tài chính hợp nhất năm 2023 được kiểm toán bởi Công ty TNHH Hãng Kiểm toán AASC.
Tuy nhiên, theo thông tin trong báo cáo tài chính hợp nhất năm 2023 đã kiểm toán, vốn chủ sở hữu của HBC chỉ còn 93 tỷ đồng, trong khi tại báo cáo quản trị 2023 Công ty tự lập thì vốn chủ sở hữu khoảng hơn 5.538 tỷ đồng, tức cao gấp gần 60 lần so với báo cáo tài chính kiểm toán.
Lý giải cho sự thay đổi "khó tin" này, Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình cho biết, sự chênh lệch rất lớn giữa vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp theo báo cáo quản trị so với báo cáo tài chính kiểm toán là do đơn vị kiểm toán áp dụng chế độ kế toán Việt Nam theo quan điểm rất thận trọng.
Trong đó, báo cáo quản trị của HBC là báo cáo do Khối Tài chính kế toán của Tập đoàn lập dựa vào đặc thù hoạt động xây dựng cùng những thông tin số liệu sát với thực tế của thị trường và của Tập đoàn. Do đó, đại diện HBC cho biết trong báo cáo quản trị này, chỉ xác định những số liệu liên quan đến vốn chủ sở hữu của Tập đoàn chưa phù hợp với thực tế khi áp dụng chế độ kế toán của Việt Nam chứ không thay đổi bất cứ một số liệu nào khác.
Ảnh: Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình
Theo đó, có 4 nguyên nhân chính khiến vốn chủ sở hữu hợp nhất trong báo cáo quản trị chênh lệch lớn hơn gần 60 lần so với vốn chủ sỡ hữu hợp nhất trong báo cáo tài chính kiểm toán.
Thứ nhất, theo báo cáo quản trị của Hòa Bình, giá các bất động sản được định theo giá thị trường, trong khi trong báo cáo tài chính kiểm toán được ghi nhận theo giá gốc (tức theo nguyên giá hay nói cách khác là giá mua ban đầu).
Trên thực tế, thị trường địa ốc ở Việt Nam có sự biến động gia tăng giá liên tục trong nhiều năm. Cách ghi nhận này đã gây ra sự chênh lệch rất lớn giữa 2 bản báo cáo, chẳng hạn như trụ sở 235 Võ Thị Sáu (Quận 3, TP.HCM) theo ghi nhận trên sổ sách chỉ có 5 tỷ đồng nhưng giá giao dịch hiện nay trên thị trường không dưới 75 tỷ đồng, sự chênh lệch này lên đến 15 lần.
Ngoài bất động sản, định giá những tài sản cố định của Hòa Bình trong báo cáo tài chính kiểm toán cũng thấp hơn rất nhiều so với thực tế, nhiều tài sản cố định thậm chí không được đưa vào định giá vốn chủ sở hữu. Từ đó khiến cho vốn chủ sở hữu trong báo cáo tài chính kiểm toán thấp hơn nhiều so với thực tế.
Theo Báo cáo quản trị, giá trị bất động sản theo thị trường hiện nay là 4.789 tỷ đồng, trong khi theo báo cáo tài chính kiểm toán chỉ ghi nhận 2.470 tỷ đồng, chênh lệch 2.319 tỷ đồng.
Thứ hai, giá trị còn lại của máy móc thiết bị (MMTB) được ghi nhận trong báo cáo tài chính kiểm toán không phù hợp với thực tế bởi 2 lý do chính: Giá trị khấu hao theo chế độ kiểm toán hiện hành chưa phản ánh đúng với khấu hao trong thực tế và sự trượt giá trên thị trường cũng tác động đáng kể đến giá trị còn lại của MMTB.
Nhiều MMTB đã khấu hao hết và ghi nhận trong sổ sách bằng 0 nhưng thực tế vẫn còn hoạt động rất tốt. Mặt khác, giá mua mới hiện nay trên thị trường cao hơn nhiều so với nguyên giá (giá mua trước đây), cho nên sự chênh lệch về giá trị còn lại của MMTB cũng rất lớn giữa 2 bản báo cáo. Theo đó, sự chênh lệch này lên đến 1.024 tỷ đồng.
Nguyên nhân thứ ba là các khoản phải trích lập dự phòng theo chế độ kế toán hiện hành được xác định theo tuổi nợ, trong khi theo báo cáo quản trị thì Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình đánh giá căn cứ vào nguyên nhân chậm thanh toán, sự đảm bảo về chất lượng công trình, mức độ hoàn thiện của hồ sơ thanh quyết toán, năng lực tài chính và những rủi ro về hoạt động kinh doanh của khách hàng cùng những đặc thù về hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực địa ốc và mức độ ảnh hưởng đến khả năng thu hồi nợ của Hòa Bình.
"Theo lịch sử, chưa bao giờ Hòa Bình xóa sổ bất kỳ khoản phải thu nào. Phần hoàn nhập dự phòng phải thu khó đòi cụ thể có sự chênh lệch là 1.450 tỷ đồng", Tập đoàn Hòa Bình thông tin.
Nguyên nhân cuối cùng được HBC đưa ra là việc tăng các khoản phải thu theo phán quyết của tòa sẽ làm tăng vốn chủ sở hữu. Theo đó, những đánh giá của Tập đoàn dựa vào lịch sử kinh nghiệm giải quyết các vụ kiện về thu hồi nợ, mà trường hợp điển hình là món nợ trên 5 năm (theo quy định đã lập dự phòng 100%) của FLC.
Được biết, HBC không những thu hồi được 100% nợ gốc mà còn thu cả lãi và phạt có giá trị lên đến trên 58% nợ gốc. Phần chênh lệch khoản phải thu giữa giá trị ghi nhận trên sổ sách và giá trị phán quyết của tòa là 652 tỷ đồng. Do vậy, HBC cho rằng đó là khoản nợ hoàn toàn có khả năng thu hồi.
Đại diện doanh nghiệp cũng cho biết hiện tại, Xây dựng Hòa Bình đang làm việc với đơn vị chuyên về thẩm định giá để rà soát lại số liệu tính toán của Khối Tài chính kế toán của Tập đoàn nhằm bảo đảm sự khách quan trong kết quả tính toán./.
