Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank – CTG) vừa công bố báo cáo tài chính riêng lẻ và hợp nhất quý 4/2018 với nhiều chỉ tiêu khá bất ngờ.
Cụ thể, báo cáo hợp nhất cho thấy, trong quý cuối cùng của năm 2018 ngân hàng VietinBank lỗ tới 853 tỷ đồng trước thuế, trong khi cùng kỳ năm 2017 lãi 1.974 tỷ đồng. Do lỗ nặng ở quý 4 nên cả năm 2018 ngân hàng này chỉ ghi nhận lợi nhuận trước thuế 6.742 tỷ đồng, giảm 26,7% so với năm 2017.
Và bởi lỗ nặng nên ngân hàng được hoàn nhập thuế thu nhập doanh nghiệp tới 155 tỷ đồng, giúp lợi nhuận sau thuế còn âm 697 tỷ đồng trong quý 4 và cả năm lãi chỉ còn 5.427 tỷ đồng.
Kết quả kinh doanh này đã đưa VietinBank rơi xuống vị trí thứ 7 trong bảng xếp hạng về lợi nhuận, chỉ bằng 1/3 của Vietcombank và kém xa các ngân hàng phía trên là Techcombank, BIDV, VPBank, MB, kém cả Agribank.
Đồng thời, kết quả lợi nhuận 6.742 tỷ đồng VietinBank báo cáo trong năm 2018 cũng là con số thấp nhất của nhà băng này kể từ năm 2011 tới nay.
Lý do khiến cho lợi nhuận của VietinBank sụt mạnh trong quý 4 chủ yếu do chi phí lãi tăng đột biến. Cụ thể, trong 3 tháng cuối năm 2018 ngân hàng ghi nhận thu nhập từ lãi và các khoản tương tự là 18.819 tỷ đồng, tăng 7,5% so với cùng kỳ song chi phí liên quan đến lãi lại tăng gần 80% lên hơn 18.274 tỷ đồng. Kết quả là thu nhập lãi thuần trong quý 4 chỉ đạt có 572 tỷ đồng, giảm 92% so với 7.155 tỷ cùng kỳ năm trước.
Và cũng bởi "tội đồ" về chi phí trong hoạt động tín dụng đã khiến VietinBank năm 2018 chỉ đạt thu nhập lãi thuần 22.520 tỷ đồng, giảm 16,8% so với năm 2017.
Chi phí hoạt động tín dụng đã bào mòn kết quả của VietinBank năm vừa qua (nguồn BCTC)
Trong các hoạt động khác, nhà băng này ngoại trừ báo lãi từ dịch vụ quý 4 đạt 784 tỷ đồng, tăng 37% so với cùng kỳ; lãi từ chứng khoán đầu tư tăng mạnh hơn 7 lần lên 122 tỷ, thì các mảng khác cũng sụt giảm mạnh. Chẳng hạn hoạt động ngoại hối quý 4 lãi 170 tỷ đồng, giảm 11,4%; hoạt động mua bán chứng khoán kinh doanh lỗ gần 112 tỷ đồng trong khi cùng kỳ lãi 8,9 tỷ; hoạt động khác giảm hơn 15% xuống 548 tỷ đồng.
Do kết quả kinh doanh đi xuống mạnh nên ngân hàng đã phải cắt giảm chi phí hoạt động đáng kể, tới gần 30% trong quý cuối năm vừa qua so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 3.557 tỷ đồng.
Tính chung tất cả các hoạt động, VietinBank quý 4/2018 ghi nhận lợi nhuận trước dự phòng rủi ro là âm 1.435 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ 2017 đạt 3.654 tỷ đồng. Lũy kế cả năm thu nhập từ hoạt động giảm 17,4% xuống 14.490 tỷ.
Một bất ngờ nữa trong báo cáo tài chính quý 4 đó là ngân hàng được hoàn nhập dự phòng rủi ro 582 tỷ đồng, nhờ vậy mà lợi nhuận trước thuế chỉ lỗ 853 tỷ.
Kết quả hoạt động kinh doanh của VietinBank quý 4 và cả năm 2018 (nguồn: BCTC)
Cũng theo báo cáo tài chính đã công bố, năm 2018 dư nợ cho vay khách hàng của VietinBank tăng trưởng 9,4% đạt 864.925 tỷ đồng. Dẫu vậy chất lượng nợ lại đi xuống khi tổng nợ xấu tăng hơn 50% và tỷ lệ nợ xấu trên dư nợ cho vay khách hàng tăng lên mức 1,56% thay vì 1,13% vào cuối năm 2017.
Trong 3 nhóm nợ xấu thì nợ dưới tiêu chuẩn tức là nợ nhóm 3 của VietinBank tăng 71,7% so với đầu năm lên 2.135 tỷ đồng còn nợ nhóm 5 tức là nợ có khả năng mất vốn tăng đột biến 81,5% lên 9.469 tỷ đồng. Các khoản nợ nghi ngờ, xếp vào nhóm 4, giảm 25% xuống 1.912 tỷ đồng. Tổng cộng nợ xấu của ngân hàng này là 13.516 tỷ đồng, tăng thêm hơn 4.500 tỷ so với đầu năm và có 70% nợ là có khả năng không thu hồi được.
Nợ xấu tại VietinBank tăng đột biến trong năm 2018, đặc biệt là nợ có khả năng mất vốn (nguồn BCTC)
Tại thời điểm 31/12/2018, tổng tài sản của VietinBank đạt hơn 1,16 triệu tỷ đồng, tăng 6,3% so với đầu năm; huy động vốn khách hàng tăng 13,8% đạt hơn 825.816 tỷ đồng, phát hành giấy tờ có giá tăng gấp hơn 2 lần so với năm 2017 đạt trên 46.216 tỷ đồng.
