Vỡ tiến độ tuyến đường 2.300 tỷ đi xuyên rừng cao su ở miền Nam

Bộ Xây dựng vừa ban hành Quyết định số 2385/QĐ-BXD phê duyệt điều chỉnh thời gian thực hiện Dự án đầu tư xây dựng đường Hồ Chí Minh đoạn Chơn Thành - Đức Hòa. Theo đó, mốc hoàn thành dự án được điều chỉnh từ năm 2025 sang tháng 6/2026, thay vì kết thúc trong năm 2025 như kế hoạch ban đầu.

Các nội dung khác của dự án tiếp tục được giữ nguyên theo Quyết định số 809/QĐ-BGTVT ngày 30/6/2023 của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng). Bộ Xây dựng nhấn mạnh, tháng 6/2026 là mốc hoàn thành cuối cùng; mọi đề xuất điều chỉnh tiếp theo, nếu phát sinh, chủ đầu tư phải báo cáo và giải trình rõ nguyên nhân, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan theo quy định.

Theo quyết định điều chỉnh, Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh chịu trách nhiệm toàn diện trước pháp luật và Bộ trưởng Bộ Xây dựng trong việc quản lý, tổ chức thực hiện dự án. Chủ đầu tư phải kiểm soát chặt chẽ chất lượng, tiến độ, khối lượng và tổng mức đầu tư, bảo đảm không phát sinh chi phí do việc kéo dài thời gian thực hiện, không vượt tổng mức đầu tư đã được phê duyệt, đồng thời phòng ngừa thất thoát, lãng phí.

Dự án đường Hồ Chí Minh đoạn Chơn Thành - Đức Hòa được triển khai trên địa bàn Đồng Nai, TP. HCM Tây Ninh, đi xuyên rừng cao su và nhiều khu dân cư. Tổng chiều dài tuyến gần 73km (không bao gồm cầu vượt và nút giao với quốc lộ 22 đã được đầu tư trước đó). Điểm đầu dự án tại Km10+00 (xã Trừ Văn Thố, TP.HCM), điểm cuối tại Km82+750 giao với quốc lộ N2 (nay là đường Hồ Chí Minh), thuộc xã Hòa Khánh, tỉnh Tây Ninh.

Dự án được khởi công từ tháng 11/2023, với tổng mức đầu tư gần 2.300 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước. Trong đó, giai đoạn 2021-2025 bố trí khoảng 2.178 tỷ đồng, giai đoạn 2026-2030 khoảng 114,8 tỷ đồng. Theo phân kỳ đầu tư, tuyến đường được xây dựng quy mô 2 làn xe, bề rộng nền đường 12,25m; khi hoàn chỉnh sẽ mở rộng lên 6 làn xe, nền đường rộng 32,25m.

Báo cáo của Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh cho biết, tính đến nay sản lượng thực hiện đạt khoảng 1.398/1.665 tỷ đồng, tương đương 83,9% giá trị hợp đồng, chậm khoảng 8,2% so với kế hoạch. Việc điều chỉnh tiến độ xuất phát từ nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan.

Thứ nhất, dự án phải bổ sung phạm vi hoàn thiện nút giao Quốc lộ 22 nhằm bảo đảm khai thác đồng bộ toàn tuyến. Thứ hai, công tác giải phóng mặt bằng tiếp tục phát sinh vướng mắc. Đến tháng 9/2025, một số đoạn mặt bằng còn lại trên tuyến chính mới được bàn giao; hiện vẫn còn vướng tại hai nút giao ĐT.744 và ĐT.789, ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ thi công.

Thứ ba, điều kiện thời tiết năm 2025 diễn biến bất thường, mưa kéo dài từ giữa tháng 4 đến đầu tháng 12, gây khó khăn lớn cho thi công, đặc biệt là hạng mục nền đường. Thứ tư, dự án gặp nhiều trở ngại về nguồn cung vật liệu xây dựng. Do là dự án nhóm B, công trình không được ưu tiên phân bổ vật liệu; trong khi đó, hàng loạt dự án trọng điểm trong khu vực như Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Vành đai 3 TP. HCM, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu đang bước vào giai đoạn nước rút, khiến nhu cầu vật liệu tăng cao.

Đáng chú ý, từ tháng 6/2025 đến nay, các nhà thầu gần như không thể tập kết đá các loại về công trường, dẫn đến việc không thể triển khai đồng loạt các khối lượng còn lại. Riêng nguồn đất đắp hiện vẫn đang chờ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Nai tham mưu UBND tỉnh giải quyết, dự kiến hoàn tất thủ tục và đưa vào khai thác trong tháng 1/2026.

Ngoài ra, một số đoạn tuyến phải xử lý nền đất yếu với thời gian gia tải kéo dài hơn so với phương án thiết kế được phê duyệt. Bên cạnh đó, trong quá trình triển khai, một nhà thầu gặp khó khăn về tài chính khiến tiến độ chậm, buộc chủ đầu tư phải cắt chuyển khối lượng cho các nhà thầu phụ. Tuy nhiên, các nhà thầu tăng cường cũng tiếp tục bị ảnh hưởng bởi điều kiện thời tiết và tình trạng khan hiếm vật liệu.

Trước những khó khăn nêu trên, Bộ Xây dựng yêu cầu Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, chính quyền địa phương để xử lý dứt điểm các vướng mắc, đặc biệt là công tác giải phóng mặt bằng và cung ứng vật liệu, đồng thời tổ chức thi công quyết liệt nhằm bảo đảm hoàn thành dự án đúng mốc thời gian cuối cùng là tháng 6/2026.