Xây dựng Trung tâm Tài chính tạo tiền đề thu hút nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội tại Việt Nam

Chiều ngày 28/3 vừa qua, Bộ Tài chính đã phối hợp với UBND TP. Hồ Chí Minh tổ chức Hội nghị Xây dựng Trung tâm Tài chính tại Việt Nam. Đây là Hội nghị có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc chuẩn bị điều kiện, phương án xây dựng và hoàn thiện Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm Tài chính tại Việt Nam để trình tại Kỳ họp lần thứ 9 tới đây.

Tiền đề thu hút nguồn lực để phát triển kinh tế xã hội

Xây dựng và phát triển Trung tâm Tài chính tại Việt Nam là yêu cầu tất yếu, khách quan, là việc cần thiết phải làm đã được Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ cho ý kiến. Việc xây dựng Trung tâm Tài chính sẽ giúp Việt Nam kết nối thị trường tài chính toàn cầu; thu hút các tổ chức tài chính nước ngoài, huy động thêm nguồn lực mới bên cạnh thúc đẩy nguồn lực hiện hữu; tận dụng cơ hội dịch chuyển dòng vốn đầu tư quốc tế để phát triển kinh tế - xã hội.

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, thế giới đang trải qua giai đoạn đầy biến động với căng thẳng địa chính trị, biến đổi khí hậu... khiến trật tự tài chính toàn cầu không ngừng chuyển dịch.

Các trung tâm tài chính quốc tế và khu vực cũng không ngừng tái cấu trúc để thích ứng, mở rộng vai trò từ cung cấp dịch vụ truyền thống đến tiên phong trong đổi mới sáng tạo, công nghệ tài chính, tài chính xanh và các sản phẩm chuyên biệt.

Trong bối cảnh đó, Việt Nam với vị trí địa chính trị quan trọng, kinh tế vĩ mô ổn định và môi trường đầu tư không ngừng được cải thiện, đang đứng trước cơ hội vàng để tham gia và định vị vai trò, vị trí trong chuỗi trung tâm tài chính toàn cầu.

Theo đó, Bộ trưởng Tài chính nhấn mạnh việc phát triển trung tâm tài chính được xác định là một trong những mũi nhọn chiến lược giúp chuyển đổi mô hình tăng trưởng, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực và củng cố vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Những điều cần chuẩn bị để phát triển Trung tâm Tài chính

Trong phần thảo luận và chia sẻ kinh nghiệm về phát triển trung tâm tài chính trên thế giới, ông Rich McClellan, nguyên Giám đốc quốc gia Việt Nam của Viện Nghiên cứu Tony Blair, cho rằng Việt Nam cần tận dụng thế mạnh khi xây dựng trung tâm tài chính như sự phát triển kinh tế, vị trí địa chính trị, kim ngạch thương mại tăng trưởng hàng năm.

Ông Andrew Oldland, Trưởng nhóm công tác về trung tâm tài chính quốc tế, Tổ chức TheCityUk, cho rằng một trong những điều quan trọng là Việt Nam cần điều chỉnh mô hình xây dựng trung tâm tài chính cho phù hợp bối cảnh Việt Nam.

Nhóm nghiên cứu của ông đã giúp xây dựng các báo cáo để thực hiện trung tâm tài chính ở Việt Nam như: xây dựng cơ sở hạ tầng, thành lập cơ quan điều hành trung tâm tài chính, cần có cơ chế điều khiển các dòng tiền tự do.

TS Kuang Qu, Giám đốc Chiến lược phát triển bền vững, Ngân hàng Trung Quốc, nhắc đến khu vực Khu thương mại tự do Thượng Hải có một số cơ chế cởi mở hơn, để giúp giao dịch quốc tế một cách dễ dàng. Đây là một kinh nghiệm quan trọng để gợi mở cho Việt Nam.

Trao đổi thêm tại phần thảo luận, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc cho rằng, Việt Nam đang tính đến việc nghiên cứu xây dựng một trung tâm tài chính quốc tế mang bản sắc riêng, tận dụng được lợi thế so sánh về kinh tế. Khác với mô hình truyền thống, Việt Nam sẽ ưu tiên ứng dụng công nghệ hiện đại như fintech, blockchain, tài chính xanh, bà Nguyễn Thị Bích Ngọc chia sẻ.

TP.HCM: Địa phương thích hợp để xây dựng Trung tâm Tài chính

Hiện nay, Việt Nam đang là điểm sáng về phát triển và tăng trưởng kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô, thu hút đầu tư. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng nằm trong số những thị trường dẫn đầu về tỷ lệ áp dụng các công nghệ tài chính tương lai, dần hội tụ các yếu tố cần thiết để phát triển thị trường tài chính hiện đại, hướng đến hình thành Trung tâm tài chính có khả năng liên kết với các Trung tâm tài chính trong khu vực và trên thế giới.

Vốn là trung tâm kinh tế lớn của cả nước, TP.HCM sở hữu nhiều lợi thế để xây dựng và phát triển Trung tâm Tài chính. Theo chia sẻ của ông Nguyễn Văn Được, Chủ tịch UBND, TP.HCM có nền kinh tế năng động và hội nhập sâu rộng. Hiện nay, thành phố đóng góp khoảng 15,5% GDP cả nước, chiếm hơn 25,3% tổng thu ngân sách quốc gia và gần 11,3% kim ngạch xuất nhập khẩu. Đây cũng là trung tâm thương mại - dịch vụ - tài chính lớn nhất Việt Nam, nơi đặt trụ sở của nhiều ngân hàng, tổ chức tín dụng, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ trong và ngoài nước.

Thêm nữa, hiện nay việc các thiết chế tài chính hiện đại tại TPHCM đã được hình thành và vận hành bài bản, bao gồm thị trường chứng khoán, thị trường vốn, trung tâm thanh toán, hạ tầng số và các ứng dụng fintech. Đồng thời, Việt Nam cũng đã nghiên cứu áp dụng cơ chế sandbox, thí điểm các giải pháp fintech và chuyển đổi số, tạo điều kiện thuận lợi cho các quỹ đầu tư tiếp cận các dự án công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Ngoài ra, TP.HCM còn có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng, với kết nối chặt chẽ tới các trung tâm tài chính lớn trong khu vực như Singapore, Hong Kong, Thượng Hải… Hệ thống cảng hàng không quốc tế, cảng biển lớn cũng là lợi thế để phát triển hệ sinh thái tài chính toàn diện.

Bên cạnh đó, ông Nguyễn Văn Được còn nhấn mạnh thêm rằng, quyết tâm chính trị và định hướng chiến lược rõ ràng từ Trung ương đến địa phương là nền tảng quan trọng để đưa TPHCM trở thành trung tâm tài chính quốc tế. Thành phố đang nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư, hoàn thiện thể chế, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển hạ tầng số theo chuẩn mực quốc tế.