Đến cuối tháng 9/2023, dư nợ tín dụng bất động sản trên địa bàn TP.HCM đạt khoảng 925 nghìn tỷ đồng, tăng 1,9% so với cuối năm 2022.
Mặc dù tốc độ tăng trưởng thấp hơn so với tốc độ tăng trưởng tín dụng chung cho nền kinh tế song quy mô dư nợ tín dụng bất động sản không thay đổi nhiều, tín dụng bất động sản vẫn chiếm tỷ trọng 28% so với tổng dư nợ tín dụng trên địa bàn.
Nếu phân tích dư nợ tín dụng bất động sản theo mục đích sử dụng vốn vay, thì diễn biến của thị trường bất động sản đã và đang phản ánh tác động hỗ trợ của chính sách tiền tệ, tín dụng của Ngân hàng Trung ương (NHTW), cần tiếp tục phát huy. Đồng thời, thông qua phân tích giúp nhận diện được những nguyên nhân hạn chế để có giải pháp phối hợp đồng bộ kích cầu tiêu dùng và đầu tư, qua đó tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy thị trường bất động sản tăng trưởng.
Trước tiên, tín dụng bất động sản cho mục đích kinh doanh vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng và tăng trưởng cao hơn. Đến cuối tháng 9/2023, dư nợ tín dụng bất động sản cho mục đích kinh doanh đạt 277 nghìn tỷ đồng, tăng 7,5% so với cuối năm. Trong đó, dư nợ cho vay phát triển hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất tăng 10,5%; cho vay bất động sản lĩnh vực văn phòng, cao ốc tăng 7%; cho vay kinh doanh bất động sản khác tăng trên 20%. Kết quả trên phản ánh diễn biến tình hình và xu hướng phát triển của thị trường và lĩnh vực sản xuất kinh doanh bất động sản hiện nay.
Thứ hai, dư nợ tín dụng bất động sản cho mục đích tiêu dùng, tự sử dụng (gồm mua, nhận chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất để xây dựng nhà, công trình xây dựng để ở hoặc để tự sử dụng; cho vay nhà ở xã hội; xây dựng, cải tạo, mua, thuê, thuê mua nhà để ở) trên địa bàn TP.HCM đạt 648 nghìn tỷ đồng, chiếm 70% so với tổng dư nợ bất động sản, giảm 0,3% so với cuối năm 2022.
Nhu cầu tín dụng giảm do khó khăn từ nền kinh tế và thu nhập của khách hàng tăng thấp được coi là nguyên nhân chính tác động đến tín dụng bất động sản cho mục đích tiêu dùng, tự sử dụng.
Thứ ba, tác động hỗ trợ từ chính sách tiền tệ tín dụng của NHTW và giải pháp kích cầu tiêu dùng, đầu tư để hỗ trợ tăng trưởng. Ở góc độ quản lý và thực hiện chính sách, với chính sách tiền tệ tín dụng hiện nay như: cơ cấu lại nợ cho doanh nghiệp; giảm lãi suất cho vay; thực hiện các chương trình tín dụng, gói tín dụng ưu đãi của Chính phủ, của NHTW và của các ngân hàng thương mại (gói tín dụng hỗ trợ 2% lãi suất theo Nghị định 31; chương trình tín dụng cho vay nhà ở xã hội, gói 120 nghìn tỷ đồng…) đã tạo điều kiện hỗ trợ thị trường từng bước ổn định, vượt qua khó khăn để tăng trưởng một số nhóm ngành lĩnh vực của thị trường vẫn tăng và tăng trưởng cao (như đã phân tích ở trên).
Tuy nhiên, tính trong tổng thế, tín dụng bất động sản còn tăng trưởng thấp mà nguyên nhân chủ yếu từ nhu cầu tín dụng giảm, nhất là nhu cầu mua nhà ở của khách hàng giảm.
Bời vậy, tôi cho rằng đối với các giải pháp hiện nay, ngoài việc tiếp tục tổ chức và thực hiện tốt chính sách tiền tệ tín dụng, đáp ứng tốt nhất nhu cầu vốn cho nền kinh tế, cần tập trung kích cầu tiêu dùng và đầu tư qua đó kích thích tăng trưởng. Đi cùng đó là các giải pháp đồng bộ về pháp lý, về xây dựng; về tài chính; về cải cách hành chính… để hỗ trợ thị trường bất động sản tăng trưởng và phát triển trong thời gian tới./.
Ông Nguyễn Đức Lệnh - Phó Giám đốc NHNN chi nhánh TP.HCM
