Ngày 1/4, tại nhà khách Tỉnh ủy Bạc Liêu, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Văn Thiều chủ trì buổi "Cà phê – Điểm tâm sáng với Doanh nghiệp lần 6". Buổi gặp mặt chủ yếu để lắng nghe, phản ánh khó khăn, kiến nghị và chỉ đạo các giải pháp tháo gỡ cho doanh nghiệp tại địa phương.
Tại buổi gặp mặt, ông Nguyễn Hoài Phong, Giám đốc Công ty Cổ phần vật liệu xây dựng Phúc Lộc Thọ - chủ đầu tư Khu dân cư Hoài Phong, thị trấn Châu Hưng, huyện Vĩnh Lợi, được UBND tỉnh phê duyệt năm 2020 có kiến nghị tới lãnh đạo tỉnh Bạc Liêu. Công ty này đang có kế hoạch mở rộng phía sau Khu dân cư Hoài Phong để làm nhà ở xã hội (NOXH) theo đề án 1 triệu căn hộ, NOXH được Thủ tướng chính phủ phê duyệt theo Quyết định 338/QĐ-TTg ngày 3/4/2023.
Ông Phong đề nghị UBND huyện Vĩnh Lợi sớm ban hành quy hoạch chi tiết 1/500 và tham mưu UBND tỉnh ban hành Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư. Đồng thời, ông Phong hỏi: "làm cách nào, liên hệ với ai để chúng tôi tiếp cận nguồn vốn ưu đãi hỗ trợ gói 120.000 tỷ theo Nghị quyết số 33/NQ-CP, ngoài ra đối tượng được hỗ trợ vay mua NOXH thì tiếp cận ở đâu, thủ tục như thế nào?".
Ông Nguyễn Hoài Phong (đứng), Giám đốc Công ty Cổ phần vật liệu xây dựng Phúc Lộc Thọ, doanh nghiệp muốn đầu tư NOXH (Ảnh: Hữu Lễ)
Trả lời về vấn đề này, ông Huỳnh Quốc Ca, Giám đốc Sở Xây dựng cho biết, Chính phủ có chủ trương xây dựng đề án 1 triệu căn NOXH từ nay đến năm 2030. Riêng tỉnh Bạc Liêu Chính phủ cũng đã phân bổ 1.900 căn NOXH, trong đó năm 2024 là 200 căn. Đây là chủ trương chung cho tất cả các địa phương. Trên cơ sở phân bổ đó, Sở Xây dựng cũng đã tham mưu UBND tỉnh ban hành kế hoạch thực hiện các chỉ tiêu phân bổ này. Đối với NOXH, được phân bổ rải tác trên tất cả các huyện, thị xã, thành phố của tỉnh.
Ông Huỳnh Quốc Ca, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Bạc Liêu (Ảnh: Hữu Lễ)
Theo ông Ca, để triển khai dự án NOXH, có 3 dạng: "Thứ nhất, phải có quỹ đất sạch, khi nhà nước giao đất thì không thu tiền sử dụng đất. Thứ hai, quỹ đất nằm trong 20% của dự án nhà ở thương mại, phần này chủ đầu tư trực tiếp xây dựng NOXH, nếu chủ đầu tư không xây dựng thì giao lại cho nhà nước để đấu thầu lựa chọn các doanh nghiệp có nhu cầu xây dựng NOXH. Thứ ba, đối với các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp có sẵn quỹ đất của mình thì cũng được triển khai NOXH, và yêu cầu đối với xây dựng NOXH bắt buộc phải nằm trong quy hoạch xây dựng, nằm trong chương trình phát triển nhà ở, trong đó có NOXH của từng địa phương".
"Còn để tiếp cận vốn vay ưu đãi 120.000 tỷ về NOXH, trước tiên chủ đầu tư phải có dự án được phê duyệt. Để có dự án được phê duyệt thì phải có quy hoạch, có kế hoạch sử dụng đất phù hợp. Đồng thời, chủ đầu tư phải lập dự án được phê duyệt và kết nối với ngân hàng nhà nước là đầu mối để có kế hoạch phân bổ, hỗ trợ cho doanh nghiệp", ông Ca cho biết thêm.
ông Lê Chí Tôn - đại diện Công ty Bình Dương Bạc Liêu, chủ đầu tư dự án "Ven Sông Hòa Bình" (Ảnh: Hữu Lễ)
Cũng tại buổi Cà phê – Điểm tâm sáng với doanh nghiệp, ông Lê Chí Tôn - đại diện Công ty Bình Dương Bạc Liêu nói rằng, Công ty Bình Dương Bạc Liêu là chủ đầu tư dự án "Ven Sông Hòa Bình" đã được cơ quan chức năng cho phép chuyển nhượng quyền sử dụng đất, tuy nhiên, hiện nay chưa có bảng giá đất nên không thể chuyển nhượng. Ông Tôn kiến nghị, doanh nghiệp xin lấy bảng giá đất cao nhất ở khu vực để chuyển, nhưng các sở ngành cho rằng làm vậy không đúng theo quy định, vì thế đến nay vẫn chưa chuyển nhượng được cho khách hàng.
"Tôi mong Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu ban hành sớm bảng giá đất để doanh nghiệp chuyển quyền sử dụng đất cho khách hàng, đồng thời giải quyết luôn cho 184 tuyến đường toàn tỉnh đang chờ bảng giá đất. Đây là việc sống còn với doanh nghiệp và người dân.", ông Tôn kiến nghị.
Trả lời thắc mắc này, ông Nguyễn Bình Thuận, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường nói rằng, bảng giá đất hiện nay được xây dựng 5 năm một lần (bảng giá đất của tỉnh Bạc Liêu xây dựng trong giai đoạn 2020-2024), hằng năm có điều chỉnh bổ sung các tuyến đường mới được đầu tư. Do dự án khu dân cư của Công ty Bình Dương Bạc Liêu hoàn thành vào cuối năm 2023, trong khi bảng giá đất của năm 2023 đã được bổ sung vào đầu năm nên không được cập nhật.
Ông Thuận cũng xác nhận toàn tỉnh cần bổ sung bảng giá đất cho 184 tuyến đường. Hiện Sở đang tổng hợp, làm dự toán, thuê tư vấn, làm các quy trình khác để tham mưu UBND tỉnh Bạc Liêu trình HĐND tỉnh thông qua, chậm nhất trong tháng 5/2024 sẽ xong.
Ông Nguyễn Bình Thuận, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, bảng giá đất hiện nay được xây dựng 5 năm một lần (bảng giá đất của tỉnh Bạc Liêu xây dựng trong giai đoạn 2020-2024), hằng năm có điều chỉnh bổ sung các tuyến đường mới được đầu tư (Ảnh: Hữu Lễ)
Về vấn đề này, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu Phạm Văn Thiều cho rằng, việc xác định giá đất ở các dự án là rất quan trọng, nhưng cũng rất thận trọng vì nếu làm sai pháp lý cũng bị xử lý. Tuy nhiên, ông Thiều nhận định việc ban hành bảng giá đất thời gian qua là chậm do khó tìm đơn vị tư vấn.
Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường làm nhanh vấn đề xây dựng bảng giá đất, cần thiết thì UBND tỉnh sẽ đề nghị HĐND tỉnh họp chuyên đề để giải quyết nhanh khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp và người dân.
Theo Bộ xây dựng, cơ chế, chính sách phát triển NOXH, nhà ở cho công nhân còn chưa đáp ứng nhu cầu thực tiễn, chưa được bổ sung, sửa đổi kịp thời trong giai đoạn đầu của Đề án, như: thiếu quỹ đất; nguồn vốn tín dụng từ ngân sách nhà nước còn hạn hẹp; trình tự thủ tục đầu tư xây dựng còn chưa đồng bộ, thời gian thực hiện kéo dài.
Luật Nhà ở số 27/2023/QH15 và Luật Kinh doanh Bất động sản số 29/2023/QH15 đã được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 6, đã có thêm các chính sách ưu đãi chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng NOXH; đơn giản thủ tục và các điều kiện để được mua, thuê, thuê mua NOXH;...Tuy nhiên, đến ngày 01/01/2025 thì Luật Đất đai (sửa đổi) và Luật Nhà ở số 27/2023/QH15 mới có hiệu lực thi hành.
Nhiều địa phương chưa quan tâm phát triển NOXH, nhà ở cho công nhân, người lao động khu công nghiệp; chưa dưa các chỉ tiêu phát triển nhà ở, đặc biệt là chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm và hàng năm;
Chưa xác định rõ quỹ đất cho phát triển NOXH trong quy hoạch đô thị, khu công nghiệp; ngoài quỹ đất 20% NOXH trong các dự án nhà ở thương mại, hầu hết các địa phương chưa quan tâm đến việc quy hoạch bố trí quỹ đất làm dự án NOXH độc lập;
Nhiều địa phương chưa quyết tâm, chủ động trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao tại Đề án; chưa ban hành Kế hoạch triển khai Đề án để đảm bảo hoàn thành mục tiêu đề ra; một số thành phố lớn, tập trung nhiều người lao động thu nhập thấp, có nhu cầu về NOXH cao tuy nhiên địa phương đăng ký NOXH hành thành trong năm 2024 thấp như: Hà Nội 1.181 căn, TP. Hồ Chí Minh 3.765 căn, Đà Nẵng 1.880 căn, Cần Thơ 1.535 căn...
Một số địa phương có nhiều dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư trong giai đoạn vừa qua nhưng các các cấp chính quyền địa phương chưa quan tâm, tạo điều kiện trong việc lựa chọn chủ đầu tư dự án để triển khai đầu tư xây dựng; một số dự án NOXH đã khởi công nhưng các doanh nghiệp không triển khai thi công hoặc thi công chậm tiến độ; các cấp chính quyền địa phương chưa quyết tâm giải quyết những khó khăn, vướng mắc của các dự án NOXH theo thẩm quyền;
Việc cải cách thủ tục hành chính; ban hành các cơ chế khuyến khích, ưu đãi thêm của địa phương để kêu gọi các thành phần kinh tế tham gia đầu tư phát triển NOXH còn hạn chế;
Nguồn vốn hỗ trợ cho phát triển dự án NOXH theo Nghị quyết số 11/NQ-CP và Nghị quyết số 33/NQ-CP của Chính phủ chưa được giải ngân hiệu quả do: nhiều doanh nghiệp đầu tư NOXH chưa đảm bảo tiêu chí, điều kiện được vay theo pháp luật về tín dụng; một số địa phương chưa công bố danh mục NOXH đủ điều kiện vay; thời gian vay ngắn hạn (Nghị quyết số 11/NQ-CP chỉ hỗ trợ trong thời gian 02 năm từ 2022 – 2023) chưa thu hút được các nhà đầu tư vay vốn;
Theo nội dung báo cáo, hiện nay đã có 27 địa phương công bố danh mục 63 dự án đủ điều kiện vay theo chương trình tính dụng 120.000 tỷ đồng với nhu cầu vay vốn hơn 27.966 tỷ đồng. Tính đến thời điểm hiện tại, đã có 05 dự án NOXH tại 05 địa phương (Bình Dương, Quảng Ninh, Bắc Ninh, Lạng Sơn và An Giang) được giải ngân với số vốn khoảng 416 tỷ đồng.
Đối với gói hỗ trợ 120.000 tỷ theo Nghị quyết số 33/NQ-CP bước đầu đã có kết quả, tuy nhiên việc giải ngân còn chậm. Trong thời gian tới, với sự quyết liệt của các cấp chình quyền trong việc tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển NOXH thì việc giải ngân gói hỗ trợ 120.000 tỷ sẽ đạt kết quả tốt hơn
