Thanh tra tỉnh Bắc Ninh vừa chỉ ra hàng loạt vi phạm trong quy hoạch, đất đai, đầu tư và xây dựng tại Dự án Khu dịch vụ làng nghề thôn Phù Khê Thượng và đầu tư xây dựng chợ gỗ tại phường Phù Khê, phường Hương Mạc (TP. Từ Sơn).
Dự án có tổng vốn đầu tư hơn 30 tỷ đồng trên diện tích hơn 4,1ha, do Công ty Đại An - TNHH làm chủ đầu tư, đã bộc lộ vi phạm ở nhiều khâu, liên đới trách nhiệm của cả doanh nghiệp và nhiều cơ quan quản lý.
Người dân làng nghề Phù Khê bày bán gỗ cạnh khu shophouse thuộc dự án Khu nhà ở xã Phù Khê do Công ty Đại An làm chủ đầu tư. (Ảnh: Trọng Hiếu)
Dự án này có kế hoạch thực hiện từ năm 2010 đến 2013 và đã được điều chỉnh tiến độ hai lần. Mặc dù phần lớn hạ tầng đã hoàn thành, chủ đầu tư đã cho thuê lại đất và bán một số ki ốt, nhưng đến thời điểm thanh tra, các hạng mục cây xanh, phòng cháy chữa cháy (PCCC) và đường vào chợ gỗ khu Phù Khê Đông vẫn chưa được hoàn thiện.
Hàng loạt vi phạm từ khâu quy hoạch đến thực thi
Các vi phạm được chỉ ra ngay từ khâu quy hoạch. Đơn vị tư vấn là Công ty Cổ phần Kiến trúc xây dựng IP Việt Nam đã điều chỉnh quy hoạch mà không lấy ý kiến cộng đồng dân cư. Về phía chủ đầu tư, Công ty Đại An không thực hiện cắm mốc giới đồ án và trình duyệt thiếu bản vẽ thiết kế nhà dịch vụ cao 3-5 tầng.
Trách nhiệm còn thuộc về các cơ quan Nhà nước khi Phòng Quản lý đô thị TP. Từ Sơn thẩm định và trình duyệt đồ án thiếu sót, không phát hiện các lỗi về quy trình và PCCC. Nghiêm trọng hơn, Sở Xây dựng đã phê duyệt quy mô diện tích dự án không phù hợp với nhiệm vụ quy hoạch và vượt quá diện tích được tỉnh cho phép khảo sát.
Trong lĩnh vực đất đai, Thanh tra tỉnh xác định Công ty Đại An quyết toán kinh phí bồi thường chưa đúng, chưa đủ, đặc biệt là chưa bồi thường đất và công trình trên đất cho phường Phù Khê với giá trị hơn 12,5 tỷ đồng. Cùng lúc đó, Phòng Tài nguyên và Môi trường TP. Từ Sơn lại tham mưu cho UBND thị xã Từ Sơn (trước đây) ban hành quyết định phê duyệt kinh phí bồi thường trùng lặp hơn 2,7 tỷ đồng cho 14.262,5 m² đất.
Ngoài ra, các cơ quan chức năng đã không đôn đốc quyết liệt để Công ty Đại An chi trả gần 9,8 tỷ đồng tiền bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng đối với diện tích 15.153,5 m² đất chợ. Công ty Đại An cũng chậm kê khai, nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp trong nhiều năm (2012-2019), dẫn đến bị tính hơn 19 triệu đồng tiền chậm nộp, và chậm đưa 0,3 ha đất vào sử dụng quá 24 tháng so với tiến độ.
Trong lĩnh vực đầu tư, Công ty Đại An đã không ký quỹ bảo đảm thực hiện dự án, nhưng Sở Kế hoạch và Đầu tư đã không đôn đốc quyết liệt. Doanh nghiệp cũng triển khai dự án ì ạch, mới xây được 74/190 ki ốt, tự ý tạm ngừng, giãn tiến độ mà không thông báo nhưng không bị cơ quan chức năng xử phạt vi phạm hành chính về các hành vi này.
Về xây dựng, chủ đầu tư đã nghiệm thu không đúng thực tế, tạo ra chênh lệch giá trị hơn 744 triệu đồng, đồng thời nhiều công trình xây dựng không phù hợp với quy hoạch chi tiết. Đặc biệt nguy hiểm là việc đưa dự án vào kinh doanh, cho thuê khi chưa lập, thẩm định và nghiệm thu hạng mục PCCC.
Chủ đầu tư phải nộp bồi thường 9,8 tỷ đồng
Thanh tra tỉnh Bắc Ninh xác định trách nhiệm đối với các hạn chế, vi phạm trên thuộc về Sở Xây dựng, Sở Kế hoạch và Đầu tư, các phòng ban của TP. Từ Sơn (Quản lý đô thị, Tài nguyên và Môi trường, Đội quản lý trật tự đô thị), UBND các phường Phù Khê, Hương Mạc và Công ty Đại An.
Để xử lý, Thanh tra yêu cầu UBND TP. Từ Sơn đôn đốc Công ty Đại An nộp gần 9,8 tỷ đồng tiền bồi thường (tính đến tháng 5/2024, công ty đã nộp đủ số tiền này). Đồng thời, Thanh tra kiến nghị UBND TP. Từ Sơn ban hành quyết định điều chỉnh giảm hơn 2,7 tỷ đồng kinh phí bồi thường bị trùng lặp, và yêu cầu công ty giảm trừ hơn 744 triệu đồng khi quyết toán dự án.
Chi cục Thuế khu vực V được đề nghị kiểm tra, tính toán và thu hồi tiền thuê đất mà công ty được miễn sai quy định từ tháng 12/2013 đến tháng 12/2014.
Về xử lý hành chính, Thanh tra đề nghị Giám đốc các Sở, ban, ngành và Thành ủy, UBND TP. Từ Sơn tổ chức kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân. Đề nghị Sở Tài chính xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Đại An.
Đáng chú ý, Thanh tra tỉnh đề nghị Công an tỉnh Bắc Ninh kiểm tra, xem xét xử lý đối với hành vi vi phạm nghiêm trọng về PCCC của công ty, đồng thời yêu cầu các đơn vị liên quan xử lý các vi phạm về quy hoạch và trật tự xây dựng.
Trước đó, như Reatimes đã đưa tin, tại dự án Khu nhà ở xã Phù Khê - một dự án khác cũng do công ty Đại An làm chủ đầu tư trên địa bàn phường Phù Khê, Đoàn Thanh tra tỉnh Bắc Ninh cũng đã chỉ ra nhiều khuyết điểm, vi phạm gần tương tự với dự án Khu dịch vụ làng nghề thôn Phù Khê Thượng và đầu tư xây dựng chợ gỗ tại phường Phù Khê, phường Hương Mạc.
Điển hình như những vi phạm về quy trình đầu tư (không ký quỹ bảo đảm thực hiện dự án, chậm tiến độ nghiêm trọng), vi phạm nghĩa vụ tài chính về đất đai với Nhà nước, vi phạm về xây dựng... Điều này đặt ra câu hỏi lớn về năng lực thực sự của chủ đầu tư cũng như hiệu quả của công tác giám sát, quản lý của các cơ quan chức năng đối với các dự án trên cùng một địa bàn.
