Đó có thể gọi là cây thần!
Bởi trong chi loài của mình, đây là thứ cây duy nhất còn tồn tại trên trái đất đến ngày nay. Nghiên cứu hóa thạch người ta thấy rằng loài cây này đã tồn tại cách đây hàng trăm triệu năm. Trong khi các giống loài cùng thời đã tuyệt diệt thì Bạch quả - ginko biloba vẫn sừng sững hiên ngang cùng tuế nguyệt.
Trong vụ ném bom nguyên tử xuống Hiroshima, Nhật Bản tại thế chiến 2, tất cả các cây cối trong vòng bán kính 2km đều cháy thành than và bị hủy diệt, thế nhưng có bốn cây ginko biloba dù cũng bị cháy, tổn thương nặng nề nhưng sau đó đã lại hồi sinh thần kỳ, nay vẫn sống. Loài cây này thường cao khoảng 25 - 30m, cá biệt có cây cao tới 50m, thân gỗ, lá hình quạt, ra hoa kết quả hàng năm. Bộ phận làm thuốc thường là lá.
Giống cây này gần như đặc hữu của xứ ôn đới. Tại Trung Quốc người ta đã biết đến từ lâu. Còn ở châu Âu, Mỹ cây bạch quả cũng có nhiều. Nhiều cây cổ thụ, thân cây tán lá rất hùng vĩ. Tuổi thọ loài này cực khủng: Cây thường sống từ 2.500 đến 3.000 năm! Thế nên loài người rất... kính nể loài cây này! Đặc biệt là các nhà dược liệu học! Và từ lâu họ đã để tâm nghiên cứu xem, cây ginko biloba có điều gì đặc biệt mà lại sống lâu thần kỳ đến thế.
Tuy vậy, cho đến nay bí quyết trường sinh bất lão của bạch quả vẫn chưa phát lộ. Thế nhưng kết quả các nghiên cứu cho thấy trong cây bạch quả - ginko biloba, đặc biệt là trong lá cây có rất nhiều hợp chất thuộc nhóm flavonoit (chất này là hợp chất chính trong họ nhà sâm), glicozit, terpenoit...
Theo các thử nghiệm trong phòng thí nghiệm thì các hoạt chất rút từ dịch chiết lá cây bạch quả có tác dụng hoạt hóa tiểu cầu, chống đông máu. Nó điều hòa mạch máu trên cả hệ thống, bảo vệ chuyển hóa tế bào, cải thiện dẫn truyền thần kinh và đối kháng lại việc sản xuất các gốc tự do. Còn trên lâm sàng nó cho thấy làm người ta tăng trí nhớ, tăng độ minh mẫn rõ rệt, ngăn ngừa quá trình tạo ra cục máu đông trong lòng mạch. Ứng dụng vào chữa bệnh, bạch quả - ginko biloba được dùng trong các trường hợp đau đầu do yếu tố vận mạch, do thiểu năng tuần hoàn não dẫn đến thiếu ô xi, đặc biệt với những người làm việc trí óc với cường độ cao. Những người bị chứng suy mạch ngoại vi.
Ngoài ra nhiều thày thuốc còn dùng cho các bệnh nhân Alzheimer, sau đột quỵ, giảm thiểu nguy cơ nhồi máu do tập kết tiểu cầu và các trường hợp suy giảm thị lực do kém dinh dưỡng mắt liên quan đến yếu tố máu lên khu vực não bị giảm nói chung.
Để sử dụng cho người bệnh, có ba dạng thuốc chính đã được bào chế: Thuốc tiêm dịch chiết ginko biloba - loại này không phổ biến lắm; dung dịch thuốc uống; và dạng viên nén bao phim chứa 40mg cao khô dịch chiết chuẩn (EGb 761).
Một trong những biệt dược được nhiều người ở nước ta biết đến từ lâu và sử dụng có hiệu quả đó là Tanakan 40mg do IPSEN Pharma, Cộng hòa Pháp sản xuất. Ngoài ra một số nước có nền công nghiệp dược tiên tiến cũng cho ra những loại thuốc tương tự và có tác dụng tương đương.
Trong y học cổ truyền phương Đông, người ta biết đến tác dụng của bạch quả cho trí óc từ lâu. Tiêu biểu là các bài thuốc “Ích trí minh” và “Hoàn ích trí”. Gần đây nhiều công ty dược của nước ta tung ra sản phẩm thuốc viên “Hoạt huyết dưỡng não” mà thành phần chính của nó là bạch quả - ginko biloba.
Còn trên thị trường tự do, đặc biệt là các kênh bán hàng online, hiện nay có rất nhiều sản phẩm ginko biloba ở dạng thực phẩm chức năng, thực phẩm bổ sung quảng cáo chào bán. Có đủ các nguồn gốc xuất xứ như Mỹ, Pháp, Đức... Họ thậm chí công bố trong đó có tới 120mg ginko biloba trong một viên sản phẩm!
Thế nhưng trong thực tế sử dụng thì cái viên thực phẩm chức năng có tới 120mg ginko biloba kia còn xa mới có tác dụng bằng được một viên thuốc có chứa 40mg ginko biloba EGb (761)! Vấn đề ở đây là EGb (761): E: viết tắt của từ extract, nghĩa là dịch chiết. Gb: Ginko biloba, dịch chiết ginko biloba đạt tiêu chuẩn. Theo quy định của ngành dược, dịch chiết (hay cao lỏng) đạt tiêu chuẩn làm thuốc EGb (761) là phải có 24% flavonoit, 6% ginkonoit ngoài ra phải có sự hiện diện của các terpenoit và acid ginkonoic. Đó là thuốc. Là quy định cứng của các dược điển trên thế giới một khi đã sản xuất các dạng thuốc có ginko biloba!
Còn với các loại thực phẩm chức năng, người ta sản xuất ra mà không cần đếm xỉa đến việc dịch chiết bạch quả - ginko biloba có đạt chuẩn EGb (761) hay không. Có thể họ vẫn thu hái lá cây bạch quả - ginko biloba chiết xuất hoặc phơi khô tán nhỏ luôn rồi cho vào đóng viên mà không cần quan tâm đến chuẩn EGb (761), vì với thực phẩm chức năng thì không bắt buộc.
Thế nên thực tế các sản phẩm là thực phẩm chức năng về khối lượng có thể đạt 40mg hay tới 120mg và hơn nữa dịch chiết ginko biloba như các nhà sản xuất quảng cáo thế nhưng hàm lượng chuẩn các hợp chất sinh học có tác dụng trong đó là bao nhiêu thì chỉ có... chúa biết!
Vậy nên khi bạn bỏ tiền ra mua một loại sản phẩm ginko biloba hoặc một loại “thuốc cổ truyền” nào đó, làm ơn hãy chú ý, kẻo tiền mất... Chỉ là mất tiền oan thôi, chứ tật thì chả mang! Bởi các nghiên cứu từ lâu cũng đã chỉ ra rằng, bạch quả - ginko biloba cực lành, hầu như chả có tác dụng phụ nào đáng kể. Có lẽ tác dụng phụ “thủng túi” thì có khi lại tốt, vì nó sẽ cho bạn bài học sâu sắc!
Chỉ cần lướt nhanh một số thông tin như trên là các bạn đã rõ tại sao ngành y dược từ xưa đến nay vẫn coi bạch quả - ginko biloba là cây thuốc thần! Tuy nhiên không vì thế mà khi mua bán hay sử dụng bất kỳ loại thuốc, thực phẩm chức năng nào có ginko biloba mà bạn lại quên hỏi ý kiến thày thuốc của mình, đó là nguyên tắc các bạn nhé!
