Huyện Bảo Lâm có dấu hiệu “lợi ích nhóm” trong quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030?
Ngày 7/3/2022, Hội đồng Thẩm định QHKHSDĐ 2021-2030 tỉnh Lâm Đồng đã có thông báo số số 59/TB-HĐTĐ/STNMT về kết quả thẩm định quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 huyện Bảo Lâm. Theo thông báo này, việc cập nhật các tuyến đường giao thông theo hiện trạng lên bản đồ quy hoạch đối với các vị trí, tuyến đường giao thông do người dân tự phát mở trên diện tích đất thuộc quy hoạch đất nông nghiệp, đất ở (theo quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020), mà không phải là các tuyến đường do nhà nước quy hoạch hoặc tuyến đường trong khu dân cư hiện hữu và nhiều khu vực khác trên địa bàn huyện đặc biệt là các khu vực người dân hiến đất mở đường đang được thanh tra, kiểm tra vô hình chung hợp thức hóa việc mở đường. Do vậy, Hội đồng Thẩm định QHKHSDĐ 2021-2030 tỉnh Lâm Đồng đề nghị chỉ thực hiện cập nhật khi các khu vực này đã có quy hoạch chi tiết được cơ quan nhà nước có thâm quyền phê duyệt; để không làm ảnh hưởng đến cơ cấu, chỉ tiêu sử dụng đất các loại đất.
Bên cạnh đó, huyện Bảo Lâm không đưa vào quy hoạch sử dụng đất kỳ này các khu dân cư tại một số vị trí nêu trên khi cơ sở hạ tầng không đảm bảo về điện, đường, trường, trạm, hệ thống cấp thoát nước (như người dân tự khoan giếng ảnh hưởng đến mực nước ngầm, gây ra sụt lún đất...), hệ thống xử lý rác thải không đồng bộ. Điều này dẫn đến hệ lụy về môi trường ô nhiễm, ảnh hưởng đến chất lượng đời sống xã hội và sự phát triển kinh tế của địa phương trong các giai đoạn tiếp theo. Ngoài ra, các tuyến đường giao thông tự phát do người dân hiến đất mở đường phục vụ cho việc tách thửa chuyên mục đích sử dụng đất chưa được thâm định nghiệm thu về chất lượng, chưa kết nối đồng bộ với hạ tầng khu vực có thể dẫn đến hệ quả khi khai thác đưa vào sử dụng sẽ nhanh xuống cấp, hư hỏng ....
Như vậy, những điều trên không phù hợp với định hướng phát triển trong giai đoạn hiện nay và các giai đoạn tiếp theo là quy hoạch phát triển phải đảm bảo sử dụng đất một cách hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường nâng cao hiệu quả sử dụng đất bền vững.
Ngoài ra, theo biên bản họp Hội đồng thẩm định quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 của huyện Bảo Lâm, Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh cho rằng, một số khu vực ở huyện Bảo Lâm chỉ thể hiện loại đất quy hoạch, không thể hiện loại đất theo hiện trạng là gì, cần được bổ sung. Nhiều khu chức năng có số liệu, không được thể hiện vị trí, ranh giới trên bản đồ.
Diện tích đất ở đô thị, đất ở nông thôn quá lớn, thiếu căn cứ khoa học và lý luận để xác định chỉ tiêu này; tổng diện tích quy hoạch đất ở nông thôn đến năm 2030 là 3.926,24 ha tăng 452,15 % so với hiện trạng năm 2020 (868,34 ha), tương đương 130.000 hộ dân. Tỷ lệ tăng dân số khoảng 10%/năm, tăng cơ học khoảng 5%, như vậy hàng năm dân số tăng khoảng 15% đến năm 2030 dân số khoảng 150.000, tương đương 40.000 hộ.
Tổng diện tích quy hoạch đất ở đô thị đến năm 2030 là 557,63 ha tăng 341,69 % so với hiện trạng năm 2020 (163,20 ha); một số điểm đất ở không hợp lý: nằm giữa rừng, nằm vào hành lang bảo vệ sông hồ, nằm độc lập giữa đất sản xuất nông nghiệp, không có hệ thống đường giao thông kết nối với khu đất ở. Huyện Bảo Lâm cũng thiếu nhiều ký hiệu trên bản đồ thể hiện loại đất theo hiện trạng chuyển sang đất ở, nhiều khu đất ở được quy hoạch ôn định lâu dài nay lại sang đất nông nghiệp (thiếu tính kế thừa không hợp lý ngược với quy luật phát triển không thể thực hiện quy hoạch) hoặc nhiều khu đất đưa vào quy hoạch đất ở không hợp lý, không phù hợp quy chuẩn để hình thành điểm, khu dân cư, phân bố chỉ tiêu đất ở theo địa bàn xã thị trấn không hợp lý: các xã bố trí đất ở quá lớn như Lộc Tân, Lộc Quảng, Lộc An, Lộc Thắng...
Về đất giao thông, tuyến cao tốc quy hoạch thể hiện cả phần diện tích thuộc địa bàn ngoài ranh giới hành chính. Một số tuyến đường giao thông đã xây dựng, có quy định chiều rộng, hành lang an toàn, đã thông toàn tuyến, hệ thống cầu cống đã có nhưng thể hiện thiếu dẫn đến đường quy hoạch mà bị đứt quãng, không nối thông qua sông suối, không được thể hiện chính xác trên bản đồ mà thể hiện khúc lớn khúc bé, đoạn đường nối nhau bị lệch dẫn đến mép trái nối với mép phải, nhiều đoạn sông suối lại thể hiện là đường giao thông và ngược lại, đường giao thông thể hiện nhánh cụt rất nhiều, không có đấu nối với nhau, diện tích đất giao thông quá thấp... Những bất cập trên dẫn đến số liệu diện tích đất giao thông không đồng nhất giữa dữ liệu không gian và dữ liệu thuộc tính.
Ngoài ra, quy hoạch các loại đất ven các hồ, đập, sông suối chưa tuân thủ theo quyết định số 2766/QĐ-UBND ngày 31/12/2019 của UBND tỉnh về việc phê duyệt danh mục các nguồn nước phải lập hành lang bảo vệ trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, cần được bổ sung.
Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Lâm Đồng cũng cho biết, các xã vùng ven thành phố Bảo Lộc đang được đưa vào phạm vi quy hoạch chung xây dựng Thành phố Bảo Lộc, vì vậy đề nghị Hội đồng thấm định xem xét nên chăng đưa nội dung này vào Quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021-2030 của huyện để đáp ứng và đồng bộ quy hoạch sau khi được phê duyệt.
Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Lâm Đồng còn đề nghị UBND huyện Bảo Lâm kịp thời cung cấp các hồ sơ liên quan đến việc lập bản đồ quy hoạch sử dụng đắt cấp huyện thời kỳ 2021 - 2030, gửi Văn phòng Đăng ký đất đai (các thành phân cụ thể theo văn bản số 34/CƯ-VPĐKĐĐ ngày 19/1/2021). Văn phòng Đăng ký đất đai đến nay chưa nhận được tài liệu, do vậy chưa có kết quả kiểm tra thâm định báo cáo Hội Đồng thẩm định theo yêu cầu.
Đáng chú ý, nhiều sở ban ngành khác cũng đã có ý kiến đối với nội dung báo cáo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của huyện Bảo Lâm.
Nhóm lợi ích chạy “đổi màu” quy hoạch sẽ lộ diện
Như Reatimes đã phản ánh trong bài viết Lâm đồng đụng vào "tử huyệt" của các nhóm lợi ích phân lô cạo trọc đồi ?, ngày 29/12/2021, Sở TN&MT tỉnh Lâm Đồng có văn bản lần 2 gửi Sở Xây dựng, UBND các huyện, TP Đà Lạt và TP Bảo Lộc về việc rà soát, đề xuất xử lý các trường hợp bất cập, không hợp lý trong các quy hoạch trên địa bàn tỉnh. Trước đó, ngày 14/12, Sở TN&MT đã gửi văn bản lần 1, nhưng không nhận được phản hồi.
Văn bản của Sở TN&MT ghi rõ, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Lâm Đồng về việc rà soát, đề xuất xử lý các bất hợp lý trong bố trí quy hoạch trên địa bàn, đảm bảo không có nội dung quy hoạch bất hợp lý giữa việc bố trí đất ở xen lẫn với đất nông nghiệp, đất công viên cây xanh (quy hoạch vị trí công viên cây xanh hoặc đất nông nghiệp xen lẫn trong khu vực đất ở, trong khu vực dân cư hiện hữu, lâu dài; quy hoạch một vài vị trí đất ở xen lẫn không hợp lý trong khu vực đất nông nghiệp).
Để có cơ sở tổng hợp, báo cáo và đề xuất UBND tỉnh theo quy định, Sở TN&MT đề nghị các đơn vị trên rà soát quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011 - 2020, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016 - 2020 và quy hoạch xây dựng đang áp dụng tại địa phương mà có bất cập, không hợp lý trong việc quy hoạch, cụ thể:
Rà soát quy hoạch vị trí đất ở xen lẫn trong khu vực đất nông nghiệp thuần túy, khu vực chưa có hạ tầng giao thông, hạ tầng đấu nối không đồng bộ. Không phải là quy hoạch đất ở trên cơ sở mở rộng khu dân cư hiện hữu, dọc các tuyến đường giao thông hiện hữu, đường giao thông quy hoạch mới.
Quy hoạch vị trí đất công viên cây xanh, đất nông nghiệp xen lẫn trong khu vực đất ở, khu dân cư hiện hữu đã sử dụng ổn định từ trước.
Nêu rõ lý do, cơ sở pháp lý, quy định liên quan khi đề xuất, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016 - 2020 và quy hoạch xây đang áp dụng tại địa phương.
Đồng thời, thống kê diện tích quy hoạch đất ở chưa đồng bộ giữa dữ liệu không gian (bản đồ quy hoạch) và dữ liệu thuộc tính (số liệu quy hoạch đất ở) tại điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016 - 2020 và quy hoạch xây dựng đang áp dụng tại địa phương.
Cùng với đó, các đơn vị phải rà soát các vấn đề khác có liên quan đến sự chồng chéo giữa các quy hoạch đang áp dụng hoặc đang thực hiện trên địa bàn.
"Đề nghị Sở Xây dựng và UBND các huyện, TP Đà Lạt và Bảo Lộc khẩn trương đôn đốc, nhắc nhở thực hiện theo văn bản số 4001/STNMT-QLĐĐ ngày 14/12/2021. Thời hạn cuối cùng để gửi về Sở TN&MT trước ngày 31/12/2021 và chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh cho mọi sự chậm trễ theo quy định", văn bản của Sở TN&MT Lâm Đồng ghi.
Theo giới bất động sản, một trong những mánh làm ăn trong cơn sốt đất phân lô ở các địa phương là gom đất quy hoạch nông nghiệp rồi “chạy” quy hoạch chuyển thành đất ở, thậm chí “vẽ” thêm đường vào bản đồ địa chính để phân lô. Dân trong nghề thường coi đây là chiêu “đổi màu” quy hoạch. Đây được coi là chiêu kiếm tiền khủng vì đất nông nghiệp giá rẻ nhưng khi chuyển được quy hoạch đất ở thì giá tăng nhiều lần, nhưng phải có “quan hệ” mới làm được.
Huyện Bảo Lâm liệu có dính lợi ích nhóm tại The Tropicana Garden và Farm Hill?
Như Reatimes đã thông tin trong bài Lâm Đồng: Huyện Bảo Lâm bưng bít sai phạm, tái diễn chiêu trò Địa ốc Alibaba?, ngày 2/12/2021, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Đặng Trí Dũng ký văn bản chỉ đạo các sở, ban, ngành và UBND các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh phối hợp, cung cấp, minh bạch thông tin cho báo chí, theo đúng quy định.
Quan điểm chỉ đạo của UBND tỉnh Lâm Đồng đã rõ, nhưng câu chuyện thực thi ở chính quyền cấp dưới lại theo kiểu “trên bảo dưới không nghe”. Cụ thể, ngày 1/11/2021, Reatimes đã gửi công văn (lần 2) đến UBND thành phố Bảo Lộc, UBND huyện Bảo Lâm và UBND huyện Lâm Hà để tìm hiểu về các khu đất được gắn mác dự án, nhưng đến nay các cơ quan này vẫn chưa có phản hồi. Nếu tính thời gian Reatimes gửi công văn lần 1 đến UBND thành phố Bảo Lộc, UBND huyện Bảo Lâm và UBND huyện Lâm Hà, ngày 12/5/2020, thì đến nay đã gần 2 năm trôi qua nhưng thông tin vẫn bị bưng bít.
Lý do gì khiến UBND thành phố Bảo Lộc, UBND huyện Bảo Lâm và UBND huyện Lâm Hà bưng bít thông tin các dự án ma nói trên (điển hình là The Tropicana Garden, Farm Hill tại huyện Bảo Lâm)? Phải chăng ở đây có vấn đề “khó nói” liên quan đến “lợi ích cá nhân, lợi ích nhóm, và có lợi ích cục bộ”, như Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Trần Văn Hiệp đã thừa nhận?
Được biết, ngày 23/12/2021, tại buổi làm việc với Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Trần Văn Hiệp, ông Nguyễn Ngọc Nhi, Chủ tịch UBND huyện Bảo Lâm đã báo cáo công tác quản lý đất đai, xây dựng trên địa bàn, thời gian qua địa phương đã để xảy ra những sai phạm, tồn tại, vướng mắc trong công tác quản lý, xử lý các vấn đề phát sinh. Trong đó, tập trung vào các vụ việc hiến đất mở đường sai quy định và tình trạng xây dựng các dự án bất động sản không phép xảy ra tại một số địa phương như Lộc Tân, Lộc Quảng, B’Lá và Lộc An...
Trong khi đó, ông Trần Văn Hiệp nhấn mạnh, trước những tồn tại, vướng mắc đã xảy ra trên lĩnh vực đất đai, xây dựng là không thể phủ nhận và trách nhiệm thuộc về vai trò chỉ đạo, điều hành của người đứng đầu địa phương; cùng với đó, là trách nhiệm của một số sở, ngành liên quan. Vì vậy, huyện Bảo Lâm phải phối hợp với các sở, ngành của tỉnh xử lý dứt điểm các sai phạm, tồn tại theo đúng quy định của pháp luật. Việc kiểm tra, xử lý phải đảm bảo tinh thần thượng tôn pháp luật, tránh trường hợp bao che, nới lỏng gây bức xúc trong dư luận.
