Tác động đan xen
Thị trường ngoại hối những ngày cuối năm 2019 khá bình lặng, trái ngược hẳn với nhiều năm trước đây. Còn nhớ chỉ vài năm trước đây, những ngày này tỷ giá thường chịu sức ép tăng mạnh do cầu ngoại tệ tăng đột biến do các doanh nghiệp cần ngoại tệ để thanh toán các đơn hàng nhập khẩu hàng hóa phục vụ Tết cũng như trả nợ vay cho các ngân hàng.
Thế nhưng khoảng 2 - 3 năm nay, mặc dù nhu cầu ngoại tệ đã tăng cao hơn, song tất cả đều được đáp ứng nhờ nguồn cung ngoại tệ dồi dào. Thậm chí năm nay, cả tỷ giá chính sách và tỷ giá giao dịch thực của các ngân hàng đều có xu hướng giảm nhẹ trong những ngày đầu tháng 12.
Theo đó, sau khi đã giảm 5 đồng trong phiên cuối tuần trước, tỷ giá trung tâm tiếp tục được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) điều chỉnh giảm 5 đồng xuống còn 23.155 đồng/USD ngay khi bước vào tuần giao dịch mới (ngày 16/12). Tính chung, tỷ giá trung tâm đã giảm 7 đồng so với cuối tháng 11/2019 và chỉ còn tăng 330 đồng, tương đương tăng 1,45% so với cuối năm 2018
Tỷ giá giao dịch thực của các ngân hàng còn giảm mạnh hơn. Hiện giá mua vao USD của các nhà băng đang xoay quanh mức 23.100 đồng/USD, trong khi giá bán ra dao động trong khoảng 23.220 - 23.230 đồng/USD. So với cuối năm 2018, giá mua vào USD của các ngân hàng giảm tới 55 đồng/USD, tương đương giảm khoảng 0,25%; còn giá bán ra giảm khoảng 30 đồng/USD, tương đương giảm 1,3%.
Nhìn về cuối năm nay, Công ty Chứng khoán SSI nhận định, có rất nhiều yếu tố cùng đan xen tác động đến tỷ giá. Ngoài các diễn biến phức tạp từ bên ngoài, cầu ngoại tệ trong nước tăng cao phục vụ nhu cầu nhập khẩu hàng hóa, thặng dư thương mại giảm mạnh, trạng thái ngoại tệ của các ngân hàng thương mại cũng bớt dồi dào do đã bán một lượng lớn ngoại tệ về NHNN sẽ tạo áp lực lên tỷ giá. Tuy nhiên ở chiều ngược lại, chênh lệch lãi suất VND - USD trên liên ngân hàng nới rộng, dòng kiều hối và ngoại tệ từ các giao dịch hợp tác kinh doanh, bán vốn vẫn tích cực sẽ hỗ trợ neo giữ tỷ giá.
“Rất có thể tỷ giá USD/VND cuối năm 2019 sẽ thấp hơn hoặc bằng tỷ giá cuối năm 2018”, ông Nguyễn Đức Hùng Linh - Giám đốc Bộ phận Phân tích và Tư vấn đầu tư khách hàng cá nhân của SSI dự báo.
Tăng nhẹ trong năm 2020
Đồng tình với nhận định của SSI, một chuyên gia ngân hàng bổ sung, tỷ giá không những ổn định mà VND có thể còn tăng giá nhẹ khi mà hiện đồng USD trên thị trường thế giới đang có xu hướng giảm mạnh sau khi Mỹ - Trung nhất trí về thỏa thuận thương mại giai đoạn một.
Quả vậy, những tín hiệu tích cực từ đàm phán thương mại Mỹ - Trung đã kéo đồng USD sụt giảm mạnh trong phiên giao dịch đầu tuần nay. Hiện chỉ số đồng USD đang xoay quanh mức 97 điểm, giảm 0,17% trong phiên. Sự sụt giảm của USD đã tạo cơ hội cho nhiều đồng tiền khác phục hồi giá trị, trong đó có Nhân dân tệ (CNY). Hiện CNY đang được giao dịch ở mức 6,9959 CNY/USD, cao hơn so với ngưỡng cản tâm lý là 7 CNY/USD, song vẫn thấp hơn mức đỉnh 4 tháng là 6,9589 thiết lập vào tuần trước.
Dự báo về diễn biến tỷ giá trong năm 2020, vị chuyên gia ngân hàng trên cho biết, nhiều khả năng tỷ giá sẽ nối dài chuỗi ngày ổn định sang các tháng đầu năm mới. Bên cạnh việc đồng USD đang có xu hướng suy yếu, còn do nguồn cung ngoại tệ trong nước hiện đang rất dồi dào khi mà cán cân thương mại năm nay được dự báo sẽ thặng dư ở mức kỷ lục, giải ngân vốn FDI và vốn FII cũng tăng mạnh.
“Chưa kể, thời gian này là mùa cao điểm của kiều hồi chuyển về nước”, vị chuyên gia trên bổ sung và dẫn số liệu của Ngân hàng Thế giới (WB) cho biết, lượng kiều hối chảy về Việt Nam trong năm 2019 ước đạt 16,7 tỷ USD, tăng 4,6% so với năm trước.
Tuy nhiên, từ quý 2 trở đi, diễn biến tỷ giá trong nước vẫn chịu tác động của khá nhiều yếu tố, từ cả bên ngoài lẫn nội tại nền kinh tế. Theo SSI, các đối tác thương mại lớn của Việt Nam vẫn đang mở rộng quy mô nới lỏng tiền tệ, khiến đồng nội tệ của họ sẽ còn giảm giá trong năm 2020 và về lâu dài sẽ tạo ra bất lợi nhất định cho hàng hóa Việt Nam nếu VND vẫn giữ giá.
“Xét trong bối cảnh tổng thể cùng việc cân đối với quan hệ thương mại Việt – Mỹ, mức điều chỉnh của đồng VND trong năm 2020 nếu có sẽ nằm trong khoảng 1 - 2% và sẽ được điều chỉnh dần từng bước tùy thuộc vào các diễn biến trên thế giới”, SSI cho biết.
TS. LS. Bùi Quang Tín - CEO của Trường Doanh nhân Bizlight cũng dự báo, tỷ giá USD/VND sẽ có khả năng tăng từ 1 - 2% trong năm 2020. Sở dĩ như vậy là bởi ngay cả khi FED thực hiện nới lỏng tiền tệ hơn nữa, tức sẽ thu hẹp khoảng cách lãi suất giữa Hoa Kỳ và các nền kinh tế lớn khác thì sức mạnh của USD vẫn có thể không mất đi.
