Bộ Tài chính: Tăng cường giám sát để thị trường phát triển an toàn, minh bạch

Tại buổi Họp báo Chính phủ thường kỳ diễn ra chiều nay, ngày 8/11, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi đã thông tin với báo giới về việc cơ cấu lại thị trường vốn để giảm phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng của Chính phủ.

Thứ trưởng cũng đưa ra những giải pháp nhằm phát triển khai mạnh hơn nữa kênh huy động vốn qua phát hành cổ phiếu sơ cấp (IPO) và trái phiếu doanh nghiệp để hai kênh này thực sự trở thành trụ cột của thị trường vốn quốc gia.

Tín hiệu tích cực cho thị trường chứng khoán

Về việc cơ cấu lại thị trường vốn để giảm phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng, theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi, trong chiến lược phát triển thị trường vốn, thị trường chứng khoán đến năm 2030 mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt xác định rõ mục tiêu là chúng ta phải đưa ra các giải pháp để thị trường vốn, thị trường chứng khoán trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn chủ yếu và quan trọng của nền kinh tế.

Với nhiệm vụ và mục tiêu như vậy, Bộ Tài chính đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp khác nhau để hướng tới phát triển thị trường vốn, thị trường chứng khoán. Suốt thời gian vừa qua, đặc biệt năm 2025, Việt Nam đã nỗ lực rất nhiều để thị trường chứng khoán vừa được xem xét nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi.

Thứ trưởng cho biết: “Bộ Tài chính cũng vừa phối hợp với các cơ quan, bộ, ngành có liên quan tiến hành hội nghị đánh giá thị trường trái phiếu năm 2025. Chúng tôi đã chỉ ra những tình hình cũng như các điểm nghẽn, các vấn đề cần giải quyết, đưa ra các giải pháp.”

Theo lãnh đạo Bộ Tài chính, thứ nhất, đối với thị trường cổ phiếu, thị trường chứng khoán, bước phát triển như vừa rồi cũng tạo nền tảng, cơ sở rất tốt để các doanh nghiệp có nhu cầu huy động vốn phát hành cổ phiếu IPO trên thị trường chứng khoán. Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đã báo cáo với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị định số 245/2025/NĐ-CP sửa đổi bổ sung Nghị định số 155/2020/NĐ-CP, trong đó tạo điều kiện rất thuận lợi cho các doanh nghiệp khi thực hiện IPO gắn với niêm yết cổ phiếu trên thị trường chứng khoán.

Hiện các thủ tục hành chính đã được rút xuống, trước đây, sau khi IPO xong thì phải mất thời gian để soát xét báo cáo tài chính, nhanh cũng phải mất 3-6 tháng. Nhưng hiện nay, theo các quy định mới của Nghị định số 245/2025/NĐ-CP, thời gian rút ngắn xuống còn khoảng 30 ngày.

Đây là quy định tạo điều kiện rất thuận lợi để doanh nghiệp thực hiện IPO cổ phiếu trên thị trường chứng khoán gắn với niêm yết và doanh nghiệp sẽ có động lực rất lớn để thực hiện việc này. Làm được điều đó, Việt Nam lại thu hút được nhiều nhà đầu tư tham gia đầu tư vào cổ phiếu mà doanh nghiệp IPO. Những quy định ấy sẽ có tác dụng rất lớn, là động lực để các doanh nghiệp phát hành cổ phiếu gắn với niêm yết trên thị trường chứng khoán huy động vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh của mình.

Sẽ có quy trình kiểm tra, giám sát để thị trường phát triển an toàn, minh bạch

Trong năm 2025, đối với trái phiếu Chính phủ, sẽ phát hành khoảng 500.000 tỷ. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp, cả công chúng và riêng lẻ, sau một thời gian phục hồi trở lại quy mô thị trường cũng phát hành khoảng 500.000 tỷ nữa. Như vậy, thị trường trái phiếu của Việt Nam năm 2025 đạt khoảng 1 triệu tỷ cho cả trái phiếu doanh nghiệp và trái phiếu Chính phủ.

“Tuy nhiên, chúng tôi xác định rằng thị trường với quy mô như vậy vẫn chưa thực sự tương ứng với tiềm năng và yêu cầu, đặc biệt là yêu cầu về huy động vốn cho các chủ thể, bao gồm Chính phủ, doanh nghiệp trong năm 2026 và trong cả giai đoạn 5 năm tới. Chúng tôi đã bàn những giải pháp rất căn cơ để phát triển thị trường này, tạo điều kiện cho cả Chính phủ cũng như các doanh nghiệp huy động trái phiếu trên thị trường vốn,” Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nói.

Theo Thứ trưởng, Luật Chứng khoán năm 2024 sửa đổi bổ sung đã có quy định liên quan đến việc phát hành trái phiếu và nhà đầu tư khi thực hiện đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp. Bộ Tài chính đang xây dựng nghị định của Chính phủ hướng dẫn các quy định này và sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.

Bộ Tài chính cũng đã triển khai xin ý kiến cơ quan có liên quan, các bộ ngành, cũng như các đối tượng tác động và mong sẽ được nhận được nhiều ý kiến phản hồi từ các nhà báo, phóng viên theo dõi lĩnh vực này.

“Chúng tôi sẽ tiếp thu và tập trung vào việc cải tiến các quy trình thủ tục, làm rõ các quy định có liên quan đến các nhà phát hành, bảo đảm chất lượng của trái phiếu phát hành, đồng thời quy định rõ các tiêu chí nhà đầu tư được tham gia đối với từng loại hình trái phiếu. Trên cơ sở đó, xây dựng quy trình kiểm tra, giám sát để bảo đảm thị trường phát triển an toàn và minh bạch,” Thứ trưởng khẳng định.

Với những giải pháp và định hướng nêu trên, lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết sẽ báo cáo Chính phủ trong thời gian tới. Bộ này kỳ vọng năm 2026 thị trường trái phiếu và thị trường cổ phiếu sẽ tăng trưởng mạnh, đáp ứng được mục tiêu về huy động vốn của các chủ thể trên thị trường và chia sẻ một phần đối với kênh tín dụng của các ngân hàng thương mại.

“Chúng ta sẽ cùng nhau cố gắng để thị trường vốn phát triển đồng thời bảo đảm tính minh bạch, an toàn bền vững,” Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh./.