Mới đây, ngày 31/8, ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau đã ký quyết định 1544/QĐ-UBND về việc thu hồi đất từ Công ty Cổ phần Mía đường Tây Nam (gọi tắt là Công ty Tây Nam, xã Trí Phải, H. Thới Bình, Cà Mau).
Theo quyết định này, UBND tỉnh Cà Mau thu hồi 2 khu đất gồm 66.444 m2 và 2.356 m2 trước đó đã cho Công ty Tây Nam thuê quản lý, sử dụng. Lý do thu hồi đất là vì Công ty Tây Nam sử dụng đất trái với quy định tại Điều 64 Luật Đất đai năm 2013. Đồng thời, không còn nhu cầu sử dụng theo Điều 65 Luật Đất đai năm 2013.
Được biết, trước khi có quyết định thu hồi đất của UBND tỉnh Cà Mau, Sở Tài nguyên - Môi trường tỉnh cũng đã công bố kết luận thanh tra về việc chấp hành pháp luật đất đai của Công ty Tây Nam khi thực hiện Dự án đầu tư xây dựng Nhà máy đường Thới Bình.
Nhà máy đường Thới Bình là một doanh nghiệp nhà nước trực thuộc UBND tỉnh Cà Mau được thành lập vào năm 1995. Đến tháng 10/2009, nhà máy này chuyển sang Công ty Cổ phần và đổi tên thành Công ty CP Mía đường Cà Mau. Đến năm 2010, Công ty CP Mía đường Cà Mau và Công ty CP Mía đường Kiên Giang được sáp nhập và đổi tên thành Công ty CP mía đường Tây Nam.
Theo kết luận thanh tra 02/KL-STNMT, tháng 4/1997, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau ban hành quyết định cho Nhà máy đường Thới Bình thuê 2.356 m2 đất sử dụng làm bãi tập kết vật tư, thiết bị xây dựng nhà máy và sản xuất đường. Nhưng sau đó, Nhà máy đường Thới Bình đã sử dụng phần đất trên để xây dựng khu tập thể gồm 28 căn nhà cho công nhân ở. Hiện tại, khu tập thể này còn 6 hộ (nguyên là cán bộ của công ty) đang ở trên khu đất 2.356 m2. Đến tháng 12/2017, do gặp phải nhiều khó khăn về nguyên liệu và tiêu thụ, Công ty Tây Nam đã phải ngưng hoạt động sản xuất, kinh doanh, tháo dỡ nhà xưởng, bán thanh lý máy móc, thiết bị trả nợ và chi trả trợ cấp cho người lao động. Công ty này cũng đã gửi đơn đến TAND tỉnh Cà Mau yêu cầu mở thủ tục phá sản.
Kết luận thanh tra cũng nêu, mặc dù ngừng hoạt động, không còn nhu cầu sử dụng đất theo quy định theo Điều 65 Luật Đất đai năm 2013, nhưng đến nay phía Công ty Tây Nam vẫn chưa tiến hành lập thủ tục trả lại đất theo quy định.
Tương tự, diện tích đất 66.644,5 m2, trước đó được UBND tỉnh Cà Mau ban hành quyết định cho Công ty Tây Nam thuê vào tháng 9/2012 để xây dựng Nhà máy đường Thới Bình. Sau đó, công ty này đã ngừng hoạt động; Đồng thời, không có nhu cầu sử dụng đất theo quy định tại Điều 65 Luật Đất đai năm 2013 nhưng không lập thủ tục trả lại đất.
Chính vì vậy, Sở Tài nguyên - Môi trường kiến nghị UBND tỉnh Cà Mau thu hồi 2 diện tích đất nói trên của Công ty Tây Nam bàn giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh quản lý theo quy định. Ngoài ra, Sở Tài nguyên - Môi trường tỉnh Cà Mau kiến nghị rà soát trách nhiệm của những tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc không thực hiện thủ tục đất đai, đề xuất kiểm điểm trách nhiệm theo thẩm quyền quản lý cán bộ.
Sở Tài nguyên - Môi trường còn kiến nghị UBND tỉnh Cà Mau chỉ đạo Cục Thuế tỉnh Cà Mau rà soát để tiếp tục thực hiện thủ tục thu tiền thuê đất đối với Công ty Tây Nam (diện tích cho thuê 66.644,5m2); thực hiện truy thu thuế đối với diện tích 2.356 m2. Công ty này cũng phải có trách nhiệm tự tháo dỡ, di dời công trình, kiến trúc do công ty đã đầu tư trên 2 khu đất. Thông báo đến 6 hộ dân phải tự tháo dỡ trả lại mặt bằng cho công ty để bàn giao cho nhà nước chậm nhất đến tháng 12/2023./.