Chỉ 5 năm nữa, Việt Nam sẽ có 33 sân bay

Cục Hàng không Việt Nam (HKVN) vừa trình Bộ Xây dựng hồ sơ điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Điểm nhấn lớn nhất của phương án điều chỉnh lần này là đề xuất bổ sung hai sân bay Măng Đen và Vân Phong vào mạng lưới cảng hàng không quốc gia, phù hợp với các định hướng chiến lược phát triển vùng và quy hoạch cấp tỉnh đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Theo Cục HKVN, việc đưa hai dự án sân bay Măng Đen (Kon Tum cũ) và Vân Phong (Khánh Hòa) vào quy hoạch xuất phát từ các định hướng phát triển rõ ràng ở từng vùng. Quy hoạch vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung định vị Khánh Hòa là cực tăng trưởng, đồng thời đặt mục tiêu phát triển Vân Phong thành trung tâm dịch vụ – logistics quy mô lớn. Ở Tây Nguyên, Măng Đen được xác định là khu du lịch quốc gia, đòi hỏi hạ tầng kết nối hiệu quả với duyên hải miền Trung, trong đó việc đầu tư một sân bay đóng vai trò then chốt.

Những định hướng này đã được cụ thể hóa trong quy hoạch cấp tỉnh. Khánh Hòa đã bố trí quỹ đất dành riêng cho dự án Cảng hàng không Vân Phong, trong khi tỉnh Kon Tum (cũ) và quy hoạch chung Khu du lịch Măng Đen đều xác định sân bay Măng Đen là hạ tầng động lực phục vụ phát triển kinh tế - du lịch. Điều chỉnh Quy hoạch chung Khu kinh tế Vân Phong sau đó tiếp tục khẳng định vai trò của sân bay mới trong tiến trình hình thành một trung tâm kinh tế biển hiện đại.

Hai đề án nghiên cứu liên quan đến sân bay Măng Đen và Vân Phong đã được Bộ Xây dựng thẩm định và nhận được sự đồng thuận của Phó thủ tướng Trần Hồng Hà để bổ sung vào quy hoạch quốc gia. Cục HKVN đánh giá đây là bước đi cần thiết nhằm tăng cường liên kết vùng, thúc đẩy du lịch – logistics và tạo điều kiện thu hút đầu tư tư nhân tại khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên.

Trong báo cáo trình Bộ Xây dựng, Cục HKVN cũng nêu rõ quy mô dự kiến của hai dự án: sân bay Măng Đen được quy hoạch ở cấp 4C, tổng mức đầu tư khoảng 5.000 tỷ đồng và diện tích sử dụng hơn 350 ha; sân bay Vân Phong được đề xuất ở cấp 4E, vốn đầu tư theo quy hoạch hơn 9.200 tỷ đồng, diện tích gần 500ha.

Ngoài việc bổ sung sân bay mới, Cục HKVN đồng thời kiến nghị nâng cấp Cảng hàng không Quảng Trị từ cấp 4C lên 4E. Đề xuất này dựa trên vị trí chiến lược của địa phương trên hành lang kinh tế Đông - Tây kết nối Quảng Trị - Salavan (Lào) - Ubon Ratchathani (Thái Lan), cũng như nhu cầu phát triển mới sau khi Quảng Trị hợp nhất với tỉnh Quảng Bình (cũ). Quy hoạch tỉnh Quảng Trị đã xác định địa phương là trung tâm hậu cần - trung chuyển của Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung, trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi logistics đa phương thức. Việc nâng lên cấp 4E được đánh giá sẽ tạo điều kiện mở đường bay quốc tế, thu hút các hãng hàng không, doanh nghiệp logistics và các tập đoàn bảo dưỡng - sửa chữa máy bay (MRO), qua đó gia tăng sức cạnh tranh của tỉnh như một trung tâm công nghiệp - logistics mới.

Theo phương án điều chỉnh quy hoạch, đến năm 2030 hệ thống cảng hàng không của Việt Nam dự kiến đạt quy mô 33 sân bay, với tổng công suất khoảng 297 triệu hành khách mỗi năm. Đến năm 2050, mạng lưới tăng lên 36 sân bay, có khả năng phục vụ khoảng 538,5 triệu hành khách. Việc mở rộng hệ thống đòi hỏi tổng diện tích đất quy hoạch hơn 26.600 ha vào năm 2030 và gần 27.800 ha vào năm 2050. Để đáp ứng các mục tiêu này, Cục HKVN ước tính nhu cầu vốn phát triển hệ thống cảng hàng không đến năm 2030 vào khoảng 499.619 tỷ đồng, huy động từ ngân sách Nhà nước, nguồn vốn ngoài ngân sách và các nguồn hợp pháp khác.