Theo như nội dung được đề cập trong Quyết định số 759/QĐ-TTg ngày 14/4/2025 của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Việt Nam sẽ không còn thành phố thuộc tỉnh và thành phố thuộc TP trực thuộc Trung ương.
Chính phủ thống nhất sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị hành chính cấp xã hiện nay theo hướng bỏ cấp trung gian, hình thành các đơn vị hành chính cấp xã mới gồm: Xã, phường và đặc khu.
Từ ngày 17, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp sẽ chính thức đi vào hoạt động. Ảnh: Internet
Như vậy, từ ngày 1/7, 696 đơn vị hành chính cấp huyện của Việt Nam sẽ chính thức chấm dứt hoạt động. Điều này đồng nghĩa với 85 thành phố trực thuộc tỉnh và 2 thành phố thuộc TP trực thuộc Trung ương cũng sẽ ngừng hoạt động.
2 Thành phố thuộc TP trực thuộc Trung ương của Việt Nam theo mô hình "thành phố trong thành phố" gồm TP. Thủ Đức - TP. HCM và TP. Thủy Nguyên - TP. Hải Phòng.
Theo dự thảo của Luật tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), các đơn vị hành chính cấp huyện sẽ buộc phải hoàn tất toàn bộ quy trình bàn giao trong vòng 15 ngày sau khi luật có hiệu lực (trước ngày 15/7).
Công việc bàn giao sẽ bao gồm toàn bộ công việc, hồ sơ, tài liệu, tài sản, ngân sách cũng như cơ sở vật chất liên quan.
Xóa bỏ hoạt động mô hình "thành phố trong thành phố" đối với Thủ Đức và Thủy Nguyên
Tọa lạc ở phía Đông TP. HCM, TP. Thủ Đức là "thành phố trong thành phố" đầu tiên của Việt Nam – hạt nhân quan trọng trong chiến lược thúc đẩy kinh tế tri thức và đổi mới sáng tạo của đô thị lớn nhất cả nước.
Với vị trí chiến lược nằm trên trục kết nối TP. HCM - Đồng Nai - Bà Rịa - Vũng Tàu, Thủ Đức sở hữu mạng lưới hạ tầng giao thông huyết mạch, bao gồm Xa lộ Hà Nội, cao tốc Long Thành - Dầu Giây và tuyến Metro số 1.
Một góc Thủ Đức, TP. HCM. Ảnh: Internet
Khu vực này đang từng bước định hình một trung tâm tài chính – công nghệ mới, quy tụ hàng loạt dự án trọng điểm như Khu Công nghệ cao, Khu đô thị sáng tạo phía Đông và Đại học Quốc gia TP. HCM.
Vai trò của Thủ Đức không chỉ dừng lại ở việc mở rộng không gian phát triển mà còn là động lực quan trọng trong quá trình tái cấu trúc đô thị TP. HCM theo mô hình đa cực.
Ở phía Bắc sông Cấm, TP. Thủy Nguyên nổi lên như điểm nhấn chiến lược trong quy hoạch mở rộng không gian đô thị của Hải Phòng theo hướng Bắc. Với địa thế tiếp giáp Quảng Ninh và kết nối trực tiếp với trung tâm Hải Phòng qua cầu Bính, Thủy Nguyên được xác định là trung tâm hành chính – chính trị mới của thành phố.
Cùng với đó, địa phương này còn là "thủ phủ công nghiệp" của Hải Phòng khi tập trung nhiều khu công nghiệp lớn như VSIP Hải Phòng, Nam Cầu Kiền, An Dương, đóng vai trò quan trọng trong phát triển công nghiệp và logistics toàn vùng.
Một góc Thủy Nguyên, TP. Hải Phòng. Ảnh: Internet
Sở hữu quỹ đất dồi dào và vị trí đầu mối trong mạng lưới giao thông vùng duyên hải Bắc Bộ, Thủy Nguyên đang từng bước khẳng định vị thế là cực tăng trưởng mới, góp phần đưa Hải Phòng vươn lên trở thành trung tâm công nghiệp và cảng biển lớn nhất miền Bắc.
Việc điều chỉnh đơn vị hành chính từ ngày 1/7, trong đó có việc chấm dứt hoạt động đối với 2 thành phố trực thuộc TP trực thuộc Trung ương như Thủ Đức (TP. HCM) và Thủy Nguyên (TP. Hải Phòng), cần được nhìn nhận trong tổng thể quá trình hoàn thiện mô hình quản lý đô thị hiện đại, phù hợp với yêu cầu thực tiễn phát triển. Đây không phải là sự thụt lùi về tên gọi, mà là bước sắp xếp lại hệ thống quản trị, nhằm tối ưu hóa nguồn lực, tăng cường hiệu lực điều hành và tạo nền tảng vững chắc cho các địa phương bứt phá.
Bản chất của Thủ Đức hay Thủy Nguyên về giá trị kinh tế, xã hội hay tầm vóc phát triển đều không thay đổi theo tên gọi hành chính. Ngược lại, việc tái cơ cấu này mở ra cơ hội để hai khu vực được quy hoạch và quản lý đồng bộ hơn trong tổng thể vùng, khai thác tối đa lợi thế sẵn có, đồng thời tiếp tục thu hút đầu tư, phát triển hạ tầng và nâng cao chất lượng sống cho người dân.
Trên hành trình hiện đại hóa đô thị và hướng tới phát triển bền vững, việc tổ chức, sắp xếp lại các đơn vị hành chính chính là những "cú hích" cần thiết, giúp Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu kiến tạo các cực tăng trưởng mới, đóng góp vào bức tranh phát triển đồng đều, hiệu quả và toàn diện trên phạm vi cả nước.
