Trong đám tang lương y Thiên Tích, người thầy lớn của y học cổ truyền, võ sư kiêm lương y Trần Việt Trung túc trực bên linh cữu. Trần Việt Trung là võ sư của môn phái “Vịnh Xuân quyền” và lập ra học phái “Dưỡng sinh nhu quyền” với hàng ngàn võ sư và môn sinh. Thầy Thiên Tích, một lương y khả kính, đức độ, có nhiều thành tựu và đóng góp lớn cho y học nước nhà, từ giã cõi đời ở tuổi gần bách niên. Trần Việt Trung là học trò chân truyền của thầy, thế nên sự có mặt của những võ sư và môn sinh đến đưa tiễn người thầy yêu kính của thầy mình là tất nhiên của đạo thầy trò.
Chừng một tháng sau đó, đến tư gia của Trần Việt Trung, nơi đặt phòng khám và võ đường, tôi lại thêm ngạc nhiên với cái cách ông để tang thầy mình. Trần Việt Trung chỉ cho tôi cái ghế thầy Thiên Tích từng ngồi bao năm đàm đạo. Từ hôm thầy đi xa, cái ghế ấy để trống, không ai ngồi vào. Trên mặt bàn trước chiếc ghế, là những vật dụng người thầy của Trần Việt Trung từng dùng.
Đã từng đọc cuốn sách “Thầy Thiên Đức” viết về lương y Thiên Tích và cái duyên, sự phấn đấu trở thành thầy thuốc của Trần Việt Trung nhưng thú thật, tôi không hình dung ra một tình thầy trò lạ kỳ và khác biệt như vậy. Thôi chẳng bàn đến những gì Trần Việt Trung đã viết trong cuốn sách, đã sống, đã đi trên con đường thành lương y của mình dưới sự dạy dỗ và chọn lựa của thầy Thiên Tích. Chỉ cần biết một chi tiết, từ ngày thầy trò thành duyên hơn hai chục năm nay, không chủ nhật nào Trần Việt Trung không đến đón thầy về nhà dùng bữa. Đấy là chưa kể thầy trò gặp nhau những dịp giỗ chạp, tết nhất hoặc dã ngoại... Cộng lại, có đến cả ngàn lần gặp gỡ. Chủ nhật cuối cùng trước khi đi xa, thầy Thiên Tích ngồi trên chiếc ghế này, để người học trò ép thụ hưởng chút ngọc thực cuối cùng. Sau đó, thầy tịnh thực rồi về với tiên tổ trong một giấc ngủ dài.
Tôi ngắm bức ảnh cỡ đại chụp hai thầy trò trong phòng khám, nhìn những ô thuốc và khuôn mặt tư lự như hóa thạch của Trần Việt Trung và nghe giọng trầm buồn, chậm rãi của ông đọc những trang viết mới về thầy mình, chợt nhớ ra hôm ấy đúng chủ nhật và hiểu rằng, thương nhớ kia là một tâm tang, sẽ còn song hành cùng Trần Việt Trung trong suốt đoạn đời còn lại.
Trần Việt Trung là một doanh nhân, có nhà máy sản xuất chổi sơn xuất khẩu, là võ sư có võ đường với rất nhiều đệ tử, học trò, là lương y với phòng khám, bốc thuốc tại nhà và từ vài năm nay, ông được biết đến là một nhà văn.
Đọc Trần Việt Trung từ cuốn “Quyền sư”, tiếp đó là cuốn “Thày Thiên Đức” và “Sư đệ học phái dưỡng sinh nhu quyền”, tôi có ý định viết một chân dung văn học về ông, một người làm chữ nghĩa. Nhưng những gì cảm nhận được từ đám tang lương y Thiên Tích, tôi lại thấy bộn bề bao nhiêu chi tiết về mọi khía cạnh và muốn viết về nghề y mà Trần Việt Trung đeo đuổi.
Tôi là một bệnh nhân được Trần Việt Trung cứu chữa. Tháng 7/2017, tôi gặp tai nạn hy hữu, xuống hụt xe đạp và bị vặn gối, đứt dây chằng, tổn thương nặng gối trái, chỉ định phải mổ. Ca phẫu thuật thành công nhưng quá trình phục hồi gặp vấn đề. Cái chân mổ qua đủ các biện pháp phục hồi chức năng mà vẫn cứng đơ, không gập hết được. Nguy cơ tàn tật hiển hiện. Chính lúc tuyệt vọng nhất phải tính đến chuyện mổ lại thì Trần Việt Trung xuất hiện. Ông nói, có bài thuốc cổ truyền chữa gối rất linh nghiệm. Nói thật, sống trong gia đình không ít bác sĩ, bệnh tật gì cũng dựa vào tây y, tôi không tin đông y lại có thể phục hồi được. Có lẽ hiểu tâm trạng của tôi, Trần Việt Trung nhẹ nhàng bắt mạch, chẩn bệnh và kê thuốc với sự tự tin kỳ lạ. Ông nói thẳng, không chút kiêng dè rằng, chân tôi sẽ khỏi. Và điều kỳ diệu đã đến. Chỉ sau một tháng sắc thuốc uống, chân tôi dần bình phục và Trần Việt Trung đã truyền sang tôi động lực mãnh liệt để quyết định một việc đến tôi cũng khó tưởng tượng nổi là đạp xe xuyên Việt. Đấy, chuyện cái chân được chữa lành và chuyến đạp xe thành công làm sao tôi lại có thể không nhắc đến khi viết về ông.
Khi “Quyền sư” ra đời, tôi đọc kỹ lưỡng. Những nhân vật trong “Quyền sư” mê hoặc tôi bởi tinh thần thượng võ và đạo nghĩa thầy trò, huynh đệ ở một lĩnh vực mà tôi còn lạ lẫm. Ngay lập tức, tôi viết bài giới thiệu, dù lúc ấy tôi và tác giả hoàn toàn không biết nhau. Thông qua người bạn văn chương Hữu Việt, tôi và Trần Việt Trung mới gặp gỡ làm quen. Tôi thật sự khâm phục kiến văn của một người lần đầu đến với văn chương. Sau này, những cuốn sách kế tiếp của Trần Việt Trung vẫn ở dạng phi hư cấu, dù ở lĩnh vực y học hay võ thuật, đều thuyết phục được độc giả và tạo ra những tiếng vang.
Cuộc đời có những cái duyên kỳ lạ. Dù tính cách mạnh nhưng tôi không mấy thiện cảm với dân võ. Nghề làm phim, tôi đã có đôi ba lần tiếp xúc với những diễn viên võ thuật và đọng lại không mấy ấn tượng. Vậy mà khi gặp gỡ Trần Việt Trung và đồng môn hay học trò của ông, tôi lại thấy cực kỳ dễ chịu. Có lẽ võ thuật phải nhìn nhận đẳng cấp thông qua hành xử của võ sư. Đẳng cấp cao thì cư xử khiêm nhường. Võ biền thì nôn nóng, hạ đẳng. Tôi cứ nhớ dịp Hội sách quốc tế 2017 ở Công viên Thống Nhất, tôi mới mổ chân, phải nằm liệt, Trần Việt Trung cho học trò đến nhà đón tôi và dùng xe lăn di chuyển cho kịp buổi ra mắt một cuốn sách tôi được mời. Nhiệt tình với bạn bè, tận tâm với nghề nghiệp, hết lòng với môn phái, chuẩn mực trong đạo nghĩa thầy trò là những gì tôi cảm nhận trong tiếp xúc với ông. Trần Việt Trung có vẻ ngoài hiền lành, tư thế, tác phong đĩnh đạc, nghiêm cẩn, nói năng nhỏ nhẹ, thuyết phục. Là người đứng đầu một học phái võ thuật, là một lương y giỏi và ở góc độ chữ nghĩa, ông là một cây bút có tầm, tôi vẫn chứng kiến sự khiêm tốn, giản dị của Trần Việt Trung. Nhà thơ Hữu Việt, người bạn vong niên của tôi từ bao năm nay nhưng chưa bao giờ tôi biết, anh lại là võ sư và đệ tử của Trần Việt Trung. Có lẽ đấy chính là thành công của Trần Việt Trung cùng môn sinh trong học phái “Dưỡng sinh nhu quyền”. Nói dại, tính tôi nóng nảy, thích hơn thua, may không có va chạm gì với Hữu Việt, nếu không chỉ một cái vảy tay rất nhu thì bộ mặt cương cường của tôi đủ mang họa. Đùa hơi thừa, bởi khi đọc “Quyền sư”, tôi đã tràn cảm hứng nhận xét: “Gốc của võ là văn. Mà văn thì còn gì khác ngoài một chữ Người. Một chữ Người viết hoa”. Trần Việt Trung lấy đạo nghĩa thày trò, tình huynh đệ, để dựng nên cốt cách làm người cho chính các nhân vật trong tác phẩm của mình.
Tôi cũng không thể hình dung nổi, vóc sức một con người như Trần Việt Trung làm sao lại có thể kham nổi ngần ấy công việc với bao nhiêu chức phận. Nhà máy sản xuất của ông có vài trăm công nhân. Sáng sáng đến xưởng. Chiều chiều về phòng khám chẩn chữa bệnh. Lịch dạy võ, luyện võ thường kỳ vào buổi tối và cuối tuần. Sách ra đều đặn, viết vào những khoảng thời gian tĩnh lặng buổi sáng hoặc rảnh rỗi. Chưa hết, Trần Việt Trung quảng giao, thâm thủy với bạn bè, hẳn sẽ không tránh được những giao tiếp, thù tạc. Và nữa, còn gia đình, vợ con, họ hàng... Chỉ cần nhìn vào người bạn đời của Trần Việt Trung luôn thấp thoáng bên ông, đủ để tôi hiểu ông là típ người của gia đình.
Tôi cứ ngẫm nghĩ mãi, vậy thì sự đa mang của phận người kia cái gì là cốt thiết nhất, mà chịu không nghĩ ra được. Đành phải tự nhủ, doanh nhân là nghề, còn tất thảy đa mang khác của Trần Việt Trung là nghiệp. Hỏi điều ấy, Trần Việt Trung chỉ cười cười, tay tỉ mẩn lau bức tượng bán thân người cha của mình đặt ở phòng khách.
Ít người biết Trần Việt Trung là con trai út của Tướng Trần Tử Bình, một vị tướng tài năng và đức độ trong loạt tướng đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam được Bác Hồ ký sắc lệnh phong hàm. Thảo nào...
