Vào ngày 20/8/2024, UBND huyện Hòa Vang đã tổ chức một buổi kiểm tra thực địa tại Mỏ đá Suối Mơ II sau khi nhận được phản ánh từ báo chí về các sai phạm trong hoạt động khai thác và sử dụng tài nguyên. Qua biên bản kiểm tra, cơ quan chức năng ghi nhận rằng Công ty Cổ phần Quang HT – đơn vị phụ trách khai thác mỏ – đã tuân thủ các quy định pháp luật, đặc biệt trong việc tập kết đất tầng phủ nhằm phục hồi môi trường. Đồng thời, công ty đã triển khai các biện pháp bảo vệ môi trường như lắp đặt trạm cân và sử dụng xe bồn tưới nước để hạn chế tình trạng bụi bẩn trong quá trình khai thác và vận chuyển.
Thực tế cho thấy công nhân làm việc trong điều kiện thiếu an toàn, không được trang bị đầy đủ bảo hộ lao động, trong khi biên bản chỉ đề cập sơ sài về các biện pháp bảo vệ môi trường mà không đề cập đến những nguy cơ về an toàn lao động tại mỏ.
Tuy nhiên, những gì được nêu trong biên bản này dường như không đề cập đủ chi tiết về những sai phạm mà Reatimes đã phản ánh. Theo ghi nhận thực tế tại Mỏ đá Suối Mơ II không "bình yên" như biên bản đã nêu. Một trong những sai phạm đó là việc khai thác và tiêu thụ đất tầng phủ. Đất tầng phủ, vốn được sử dụng để phục hồi môi trường sau khi khai thác, đã bị trộn lẫn với đá để bán dưới dạng vật liệu san lấp. Hành vi này không chỉ vi phạm pháp luật về khai thác khoáng sản mà còn gây thất thoát nguồn tài nguyên của Nhà nước.
Ngoài ra, theo quy định pháp luật, quá trình khai thác tại các mỏ đá phải tuân thủ nguyên tắc phân tầng, tức là khai thác từ trên xuống dưới theo từng lớp để đảm bảo an toàn và tránh sạt lở. Thế nhưng, tại Mỏ đá Suối Mơ II, quá trình khai thác không tuân thủ nguyên tắc này. Thực tế hiện trường, công ty đã tiến hành khai thác theo kiểu "cắt chân" hoặc "khoét hàm ếch", một phương pháp khai thác nguy hiểm có thể dẫn đến sạt lở và đe dọa trực tiếp đến tính mạng của người lao động.
Thực tế cũng cho thấy công tác an toàn lao động tại mỏ bị xem nhẹ. Công nhân làm việc trong điều kiện thiếu thốn các dụng cụ bảo hộ cần thiết. Xe ben chở đá không đảm bảo an toàn, không qua kiểm định, khiến nguy cơ xảy ra tai nạn rất cao. Nghiêm trọng hơn, bụi từ quá trình vận chuyển đá không được kiểm soát đúng cách, gây ô nhiễm môi trường.
Xe ben chở đá không đảm bảo an toàn, không qua kiểm định, khiến nguy cơ xảy ra tai nạn rất cao. Nghiêm trọng hơn, bụi từ quá trình vận chuyển đá không được kiểm soát đúng cách, gây ô nhiễm môi trường.
Một chi tiết nữa mà biên bản kiểm tra chưa đề cập là việc liệu các xe vận tải có đi qua hố nước rửa xe trước khi ra khỏi mỏ hay không, dẫn đến tình trạng bụi và đất đá rơi vãi trên các tuyến đường dân sinh. Điều này không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến an toàn giao thông của người dân địa phương.
Sự khác biệt giữa biên bản kiểm tra của UBND huyện Hòa Vang và thực tế tại hiện trường cho thấy còn những điểm chưa đồng nhất trong công tác giám sát và quản lý tài nguyên ở địa phương. Biên bản kiểm tra đã phản ánh một bức tranh tích cực về hoạt động khai thác, nhưng thực tế dường như vẫn còn tồn tại những vấn đề chưa được đề cập đầy đủ.
Biên bản làm việc không có sự tham gia của Sở Xây dựng – đơn vị có trách nhiệm giám sát phân tầng khai thác tại các mỏ đá. Điều này khiến cho biên bản không thể đưa ra những đánh giá chính xác về việc công ty có tuân thủ quy trình phân tầng hay không. Trong khi đó, thực tế cho thấy rõ ràng rằng việc khai thác tại mỏ không được thực hiện đúng quy trình, gây nguy cơ sạt lở và tai nạn lao động.
Bên cạnh đó, biên bản cũng không phản ánh đầy đủ tình trạng an toàn lao động tại mỏ. Thực tế cho thấy công nhân làm việc trong điều kiện thiếu an toàn, không được trang bị đầy đủ bảo hộ lao động, trong khi biên bản chỉ đề cập sơ sài về các biện pháp bảo vệ môi trường mà không đề cập đến những nguy cơ về an toàn lao động tại mỏ.
Theo quy định pháp luật, quá trình khai thác tại các mỏ đá phải tuân thủ nguyên tắc phân tầng, tức là khai thác từ trên xuống dưới theo từng lớp để đảm bảo an toàn và tránh sạt lở. Thế nhưng, tại Mỏ đá Suối Mơ II, quá trình khai thác không tuân thủ nguyên tắc này. Thực tế hiện trường, công ty đã tiến hành khai thác theo kiểu "cắt chân" hoặc "khoét hàm ếch", một phương pháp khai thác nguy hiểm có thể dẫn đến sạt lở và đe dọa trực tiếp đến tính mạng của người lao động.
Vụ việc tại Mỏ đá Suối Mơ II là một bài học sâu sắc về trách nhiệm trong bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và tuân thủ quy định pháp luật. Những sai phạm tại đây không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường và an toàn lao động, mà còn cho thấy sự cần thiết của việc nâng cao giám sát và quản lý chặt chẽ hơn trong hoạt động khai thác. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ tài nguyên không chỉ cho lợi ích trước mắt mà còn vì sự phát triển bền vững lâu dài.
Thực hiện Chỉ thị 02/CT-UBND ngày 03/2/2021 của UBND TP. Đà Nẵng, cùng với các công văn chỉ đạo như Công văn số 2779/UBND-STNMT ngày 1/6/2023 và Công văn số 4584/UBND-ĐTĐT ngày 20/8/2024, chính quyền thành phố đã chủ động đề ra các biện pháp nhằm tăng cường giám sát và đảm bảo hoạt động khai thác khoáng sản tuân thủ đúng quy định pháp luật. Công ty Cổ phần Quang HT cùng các đơn vị khác được yêu cầu nghiêm túc thực hiện các điều kiện trong giấy phép và đảm bảo quá trình khai thác được kiểm tra thường xuyên, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm nếu có.
Những nỗ lực này không chỉ nhằm bảo vệ tài nguyên thiên nhiên mà còn bảo đảm sự an toàn cho người lao động, duy trì niềm tin của người dân vào quá trình khai thác bền vững và có trách nhiệm. Việc củng cố giám sát và quản lý chặt chẽ sẽ giúp ngăn ngừa những sai phạm trong tương lai, tạo ra một môi trường khai thác bền vững và minh bạch, đóng góp vào sự phát triển ổn định của địa phương.
