Thích
Theo tìm hiểu, dự án này được xây dựng cho một cặp vợ chồng và hai con nhỏ, trên khu đất đã bị phân lô theo hình thái đô thị hoá, không còn nguyên dạng rộng ngang như những thửa đất truyền thống.
Trong bối cảnh đó, nhóm kiến trúc sư đã chọn cách không "hồi sinh" nguyên bản nhà ba gian xưa mà tái hiện tinh thần của nó qua các yếu tố chủ đạo: Sự giản dị, tính mở, tính cộng đồng, và cách con người gắn bó với sân vườn và thiên nhiên.
Toàn cảnh căn nhà 3 gian khi nhìn từ trên cao.
Trong kiến trúc dân gian Việt Nam, nhà ba gian là mô típ phổ biến nhất của đời sống nông thôn Bắc Trung Bộ và Bắc Bộ. "Ba gian" không chỉ là cấu trúc không gian, mà còn là cách tổ chức đời sống với:
- Gian giữa dùng làm nơi thờ cúng, tiếp khách, sinh hoạt chung.
- Hai gian bên thường được thiết kế làm phòng ngủ hoặc không gian riêng cho các thành viên.
- Khu vực hiên trước nhà thường tạo vùng đệm giữa trong – ngoài, nơi nghỉ chân, làm việc, trò chuyện.
- Khu vực vườn - sân - ao giúp tạo nên hệ sinh thái vi khí hậu, là dấu ấn rõ nét của lối sống gắn bó tự nhiên.
Trước cửa căn nhà là sân vườn xanh mát.
Dựa trên tinh thần tổ chức này, căn nhà nhỏ tại Đô Lương, Nghệ An với 120m2 đã được tái hiện với hình ảnh dáng mái lệch, mảng tường trắng tối giản và vật liệu đương đại.
Từ góc nhìn trên cao, ngôi nhà nổi bật với chuỗi mái ngói đỏ chạy liên tiếp – gợi nhớ hình ảnh mái ngói đất nung của nhà quê Việt.
Khoảng sân vườn tràn ngập ánh nắng.
Tuy nhiên, thay vì một mái lớn trải ngang, kiến trúc sư chia mái thành ba nhịp phi đối xứng, tạo thành "nhịp điệu" thị giác vừa quen vừa lạ, vừa truyền thống vừa hiện đại.
Hệ mái không chỉ là biểu tượng, mà còn giải quyết bài toán chiếu sáng tự nhiên: Các khe mái và cửa sổ trên cao cho phép ánh sáng tràn sâu vào không gian, giữ sự mát mẻ trong khí hậu miền Trung nóng ẩm.
Không gian phòng khách vô cùng khoáng đạt.
Trung tâm của công trình là phòng khách – phòng sinh hoạt chung mở thẳng ra vườn.
Khi cánh cửa gỗ lớn được mở rộng, không gian bên trong và bên ngoài hòa làm một, tạo nên cảm giác gần gũi như hòa mình với sân vườn - một giá trị tiêu biểu của nếp nhà truyền thống.
Phòng ngủ cũng được tận dụng ánh sáng tự nhiên với giếng trời và cây xanh mát.
Nắng sớm, bóng cây và gió trời len lỏi vào sàn gạch gỗ, vào bộ bàn ghế mộc mạc. Đây là tinh thần của gian giữa xưa, nơi gia đình quây quần, trẻ nhỏ nô đùa còn người lớn uống chén trà, chuyện trò cùng hàng xóm.
Bên cạnh sân vườn trước, kiến trúc sư tạo thêm các khoảng đệm nhỏ bên hông và sân trong giữa các phòng ngủ. Những không gian này:
- Lấy sáng tự nhiên xuyên phòng,
- Đưa cây cối vào đời sống hằng ngày,
- Tạo tầm nhìn thoáng,
- Giảm nhiệt độ và tăng độ thông gió.
Dù mang vẻ đẹp đương đại nhưng căn nhà vẫn giữ được nét truyền thống với các vật liệu quen thuộc như gỗ, ngói đỏ.
Những khoảng đệm nhỏ ấy chính là cách diễn giải tinh tế của "hiên – sân – vườn" trong kiến trúc ba gian, được đặt vào ngữ cảnh đời sống hiện đại.
Dù những đường nét của căn nhà mang nét đương đại nhưng vẫn giữ được phong cách truyền thống ngờ sự xuất hiện của gỗ, ngói đỏ, gạch gỗ tone ấm, cây cối bản địa... Chính vì thế, không gian sống trở nên ấm áp, giản dị nhưng không quá hoài cổ.
Giữa bối cảnh nông thôn đang đô thị hóa nhanh, "3 gian" đương đại trở thành một cách để gìn giữ bản sắc không bằng hình thức sao chép, mà bằng tinh thần thích ứng và sáng tạo, tạo nên dấu ấn đặc biệt giữa làng quê.
Thiết kế: Nguyen Khac Phuoc Architects
Nguồn ảnh: Triệu Chiến
