Đây chính là động lực để phát triển kinh tế - xã hội, góp phần thay đổi bộ mặt vùng phía Đông Nam của tỉnh Quảng Nam.
Năm 2009, dự án đầu tư xây dựng công trình “Nạo vét thoát lũ khẩn cấp sông Trường Giang” đã được UBND tỉnh Quảng Nam có văn bản số 3891/UBND-KTN ngày 21/10/2009 lấy ý kiến và được Bộ Giao thông vận tải thống nhất chủ trương giao UBND tỉnh Quảng Nam làm chủ đầu tư tại văn bản số 575/BGTVT-KHĐT ngày 27/01/2010.
Sau đó, UBND tỉnh Quảng Nam đã có Quyết định số 1766/QĐUBND ngày 31/5/2012 tạm ngừng triển khai dự án đầu tư xây dựng công trình "Nạo vét thoát lũ khẩn cấp sông Trường Giang” và quyết toán dự án tại Quyết định số 3611/QĐ-UBND ngày 15/12/2020.
Đến nay, sông Trường Giang đang lập thủ tục đầu tư nạo vét luồng trong dự án “Phát triển tích hợp thích ứng tỉnh Quảng Nam” được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư tại Quyết định số 396/QĐ-TTg ngày 29/3/2022.
Dự án "Phát triển tích hợp thích ứng tỉnh Quảng Nam" là dự án nhóm A, có 2 loại công trình (giao thông và thủy lợi), với tỷ trọng vốn đầu tư của các hạng mục công trình giao thông chiếm trên 85%, tỷ trọng vốn đầu tư của hạng mục công trình thủy lợi chỉ khoảng 15%.
Cụ thể gồm: Công trình nạo vét sông Trường Giang (công trình giao thông đường thuỷ, cấp IV, chi phí xây dựng khoảng 456,84 tỷ đồng); Xây dựng các cầu bắc qua sông Trường Giang (công trình giao thông đường bộ, cấp II, chi phí xây dựng khoảng 1.626,24 tỷ đồng); Tổ hợp công trình thoát lũ TP. Tam Kỳ (công trình thuỷ lợi, cấp II, chi phí xây dựng khoảng 376,59 tỷ đồng).
Đến nay, Báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án đã được Bộ Giao thông vận tải thẩm định tại văn bản số 569/BC-BGTVT ngày 18/1/2023 và đang được tỉnh Quảng Nam hoàn thiện theo ý kiến thẩm định của cơ quan chuyên môn.
Hồ sơ Báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án đã được Hội đồng thẩm định của Bộ Tài nguyên và Môi trường họp và thống nhất thông qua ngày 26/11/2022. Hiện nay, tỉnh Quảng Nam đang hoàn thiện Hồ sơ Báo cáo đánh giá tác động môi trường để trình Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét, phê duyệt kết quả thẩm định. Dự kiến trong tháng 4/2023, tỉnh Quảng Nam sẽ hoàn chỉnh các hồ sơ, thủ tục có liên quan và phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án.
Đối với công trình nạo vét sông Trường Giang, Bộ Giao thông vận tải cho rằng: “Hiện nay, sông Trường Giang có vai trò không quá quan trọng đối với vận tải đường thủy nội địa quốc gia. Vì vậy, căn cứ thời điểm hoàn thành dự án và tình hình thực tế, UBND tỉnh Quảng Nam có thể nghiên cứu phương án chuyển giao tuyến đường thủy nội địa về địa phương quản lý để bảo đảm phù hợp với tính chất khai thác”.
Trên cơ sở đó, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Quảng Nam (BQL dự án giao thông Quảng Nam) kiến nghị UBND tỉnh xem xét, có văn bản lấy ý kiến Bộ Giao thông vận tải để thống nhất đầu tư và đề xuất phương án xin chuyển giao tuyến đường thủy nội địa sông Trường Giang về địa phương quản lý để bảo đảm phù hợp với tính chất khai thác, thuận lợi trong xây dựng phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và phù hợp Luật Ngân sách Nhà nước 2015.
Về pháp lý chủ đầu tư dự án, Bộ Giao thông vận tải đề nghị: Theo Luật Đầu tư công, tại khoản 1 Điều 41 quy định: “Sau khi có quyết định chủ trương đầu tư, cơ quan chủ quản ban hành quyết định về chủ đầu tư, giao chủ đầu tư phối hợp với nhà tài trợ lập báo cáo nghiên cứu khả thi chương trình, dự án trình cấp có thẩm quyền quyết định đầu tư chương trình, dự án”. Theo đó, Ban Quản lý dự án giao thông Quảng Nam kiến nghị UBND tỉnh xem xét quyết định giao nhiệm vụ chủ đầu tư dự án để có đủ cơ sở pháp lý trình thẩm định, phê duyệt.
Về bố trí vốn chuẩn bị đầu tư dự án, UBND tỉnh Quảng Nam đã có Tờ trình tại văn bản số 7755/TTr-UBND ngày 23/11/2022 và HĐND tỉnh Quảng Nam có Văn bản số 461/HDND-VP ngày 2/12/2022 thống nhất chủ trương về việc đề nghị bổ sung danh mục dự án Phát triển tích hợp thích ứng tỉnh Quảng Nam, vay vốn WB vào kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 và bố trí kế hoạch vốn năm 2023 để triển khai thực hiện. Hiện UBND tỉnh đang xem xét bố trí vốn đối ứng để thanh toán chi phí chuẩn bị đầu tư dự án.
Vừa qua, UBND tỉnh Quảng Nam cũng đã có văn bản kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính quan tâm xem xét để tỉnh Quảng Nam tranh thủ nguồn vốn ưu đãi của WB để thực hiện dự án “Phát triển tích hợp thích ứng tỉnh Quảng Nam”.
Mục tiêu của dự án đầu tư nạo vét luồng sông Trường Giang là tăng cường kết nối, loại bỏ các trở ngại về cơ sở hạ tầng của các khu kinh tế trọng điểm ven biển cũng như các khu dân cư và các khu du lịch ven biển, tạo ra một hệ thống giao thông thông suốt, đồng bộ góp phần phát triển kinh tế - xã hội; cải tạo hệ thống giao thông thủy nội địa, kết hợp phòng chống ngập lụt và tiêu thoát lũ lưu vực sông Trường Giang, phục vụ dân sinh và phát triển kinh tế khu vực; thúc đẩy phát triển nền kinh tế du lịch, nâng cao chất lượng theo hướng bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu; xây dựng tuyến vận tải thủy từ Cửa Đại đến Cửa Lở (An Hòa) phục vụ vận tải hàng hóa và hành khách, phát triển kinh tế của tỉnh Quảng Nam...
