Ảnh: Shutterstock
Vào chậm, ra nhanh
Được nhắc tới rất nhiều trong 2 năm trở lại đây cùng với sự bùng nổ của cách mạng công nghiệp 4.0, start-up (hay còn gọi là hoạt động khởi nghiệp) từ một khuynh hướng dần phát triển thành một phong trào trên mọi lĩnh vực, trong đó có hoạt động kinh doanh bất động sản và các dịch vụ có liên quan.
Đúng với nghĩa ban đầu, start-up là bắt đầu, khởi đầu và nó được sử dụng để chỉ một sự bắt đầu hoạt động kinh doanh để tự kiếm thu nhập, tự tạo ra giá trị cho bản thân và xã hội bằng việc thúc đẩy các sáng kiến về công ăn việc làm, góp phần vào sự tăng trưởng của nền kinh tế.
Tuy nhiên, khác với việc khởi sự một hoạt động mà người khác đã làm trước đó, start-up nghiêng sang khái niệm về những ý tưởng mới, cách làm mới và nếu ý tưởng mới đó hoàn toàn chưa ai làm thì khả năng thành công sẽ cao hơn là đi lại những con đường nhiều người đã làm.
Tương tự, start-up trong lĩnh vực bất động sản cũng nghiêng về việc hình thành những ý tưởng, chiến lược kinh doanh mới hoặc thậm chí là nghiên cứu ra các công nghệ có thể tác động thay đổi, bổ sung thậm chí thay thế hoàn toàn chiến lược kinh doanh cũ trước kia.
Cũng chính bởi việc nó đòi hỏi sự sáng tạo mới, nên start-up thành công hay không là điều không hề dễ dàng. Đặc biệt, với bất động sản là ngành cạnh tranh gay gắt vì lợi nhuận khá cao và những yêu cầu mang tính chuyên biệt của ngành này, không phải ai cũng trụ lại được khi theo đuổi start-up.
Ghi nhận số liệu từ Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp - Cục Đăng ký quản lý kinh doanh - Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong vài năm trở lại đây, bất động sản là lĩnh vực có số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập mới nhiều nhất, thế nhưng, cũng chính lĩnh vực này lại cũng ghi số lượng doanh nghiệp dừng hoạt động, giải thể ở mức kỷ lục so với những ngành nghề khác.
Sự tăng trưởng của con số doanh nghiệp thành lập mới là dấu hiệu cho thấy, thị trường bất động sản vẫn đang thu hút sự quan tâm đầu tư, khởi nghiệp của xã hội, nhưng số lượng giải thể nhiều không kém cũng cho thấy mặt trái của việc start-up trong lĩnh vực bất động sản khốc liệt tới dường nào.
Sau giai đoạn trầm lắng, thị trường bước vào chu kỳ ổn định và tăng trưởng trở lại. Lượng giao dịch tăng lên cùng những khoản hoa hồng "kếch xù" đã kéo theo một lượng không nhỏ môi giới tham gia vào thị trường.
Bắt đầu với việc thành công ở một số sàn giao dịch sẵn có cùng việc tích lũy tài chính không nhỏ, nhiều môi giới sau một thời gian gắn bó với doanh nghiệp đã "dọn" ra ngoài với kỳ vọng tự tạo dựng đế chế riêng như "CENLand phẩy", "Đất Xanh phẩy", "Hưng Thịnh phẩy", "Hải Phát Land phẩy", "First Real phẩy"…
Hiển nhiên, trong đó có rất nhiều bạn trẻ sôi nổi và nhiệt huyết. Nhưng, bán hàng giỏi không đồng nghĩa với việc xây dựng nên một doanh nghiệp phát triển bền vững. Làm “ông chủ” doanh nghiệp không chỉ có tư duy bán hàng tốt mà còn phải trang bị nhiều kỹ năng lãnh đạo khác, “đắc nhân tâm” là một ví dụ.
Dạo một vòng trên các trang mạng tuyển dụng trực tuyến, không ít những lời “mời gọi” giật gân với những cam kết thu nhập khủng lên đến vài trăm triệu/tháng. Lời mời gọi đó xuất phát từ những doanh nghiệp “tân binh”, không chút tiếng tăm trên thị trường kinh doanh địa ốc.
Nếu nghĩ rằng, người lao động cần một công việc lương cao thì tư duy và lối suy nghĩ này sai… hoàn toàn. Chính vì những lời mời gọi này, người lao động trở nên “dè dặt” khi chọn cống hiến cho ngành kinh doanh địa ốc. Vô hình chung, đã đưa tên tuổi những doanh nghiệp này vào danh sách… doanh nghiệp đa cấp bất động sản.
Có những giai đoạn thị trường tốt, sản phẩm tốt thì tự nhiên các bạn bán được hàng, rồi lại tự cho là mình giỏi, không cần phải thay đổi nữa. Nhưng thực chất không phải vậy, việc bán được hàng trong khoảng một thời gian phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thiên thời, địa lợi, nhân hòa... Nhưng thực tế ít ai hiểu được.
Hệ quả để lại, sau vài mối đầu tiên, doanh nghiệp nhanh chóng mất uy tín, nhân viên thì thi nhau nghỉ, còn những "ông chủ" nửa mùa thì ngậm ngùi ôm những khoản nợ khổng lồ do phần tài chính tích lũy chỉ đủ để thành lập và duy trì doanh nghiệp trong những giai đoạn đầu, còn lại về sau hoàn toàn là vốn vay ngân hàng.
Có nhiều trường hợp, do áp lực trả nợ quá lớn, túng quá làm liều, một vài "ông chủ" nửa mùa đã biến tướng thành đa cấp bất động sản hoặc thành các "cò" đất tham gia các chiêu trò thổi giá, lừa đảo người tiêu dùng.
Đầu tiên phải biết xác định rõ mình là ai?
Rõ ràng, câu chuyện khởi nghiệp từ dịch vụ kinh doanh bất động sản không đơn giản như nhiều bạn trẻ đã nghĩ. Đã qua rồi thời hoàng kim "tay không bắt giặc”, mà nó đòi hỏi hơn thế, đó là tinh thần làm mới, dũng cảm khai phá mình, dám chủ động sáng tạo nhưng cũng không thể quên đi sự bền bỉ theo thời gian, từ đó mới có thể sẵn sàng đột phá trong lĩnh vực kinh doanh của mình.
Trong lĩnh vực bất động sản, có 5 hình thức start-up cơ bản, bao gồm: Trở thành đơn vị cung cấp nền tảng công nghệ; trở thành đơn vị môi giới có quân số đông nhất; trở thành đơn vị có quân số ít, nhưng giỏi nhất; trở thành đơn vị phát triển phân khúc ngách; trở thành đơn vị tư vấn đầu tư và M&A.
Thế nhưng, đa phần các đơn vị khi triển khai lại không thể xác định được mình sẽ là ai nên dẫn đến xu hướng làm mỗi thứ một ít. Hệ quả để lại là việc phân bổ nguồn lực không phù hợp, không tối ưu và nhanh chóng rơi vào tình trạng thiếu hụt về tài chính, quan hệ dở dang, vận hành doanh nghiệp, sổ sách kế toán tài chính lộn xộn, không có khả năng trên thị trường và cuối cùng bị đào thải.
Kinh doanh manh mún, thiếu chuyên nghiệp và tầm nhìn “tham bát, bỏ mâm”, chú trọng chạy theo doanh số, kinh doanh theo kiểu “mì ăn liền" là cách dễ dàng nhất để đưa doanh nghiệp vào con đường...sớm lụi tàn, không phát triển được!
Vì thế, những người khởi nghiệp cần phải xác định lại tư duy, xác định lại mục tiêu định hướng rõ ràng rồi mới quyết định có start-up hay không. Và nếu có làm sẽ làm như thế nào, chiến lược ngắn hạn là gì, chiến lược dài hạn là gì. Và quan trọng hơn cả liệu cái mình làm có khác gì người khác hay không, có tạo ra nhiều giá trị hơn so với đi làm thuê hay không.
Thực tế, không ít những bạn trẻ khởi nghiệp từ bất động sản trong thời gian ngắn để rồi thất bại và trở lại với chiếc áo của… người làm thuê.
Trịnh Nguyên Tuấn Anh, Ủy viên Ban chấp hành Hội Môi giới bất động sản Việt Nam/Founder King Broker/Co - Founder batdongsan.vn
