Dự thảo Đề án đặt ra yêu cầu phát triển ngành công nghiệp đường sắt Việt Nam hiện đại, đồng bộ, có khả năng tự chủ thiết kế, chế tạo, bảo trì các tuyến đường sắt đô thị, đường sắt liên vùng dưới 200km/h, tiến tới làm chủ công nghệ đường sắt tốc độ cao.
Mục tiêu đến năm 2035 phát triển công nghiệp đường sắt trong nước đồng bộ các hạng mục công nghiệp sau: Tư vấn, thiết kế và quản lý dự án; Đầu máy, toa xe; Hệ thống cung cấp điện sức kéo; ray, ghi, vật tư, thiết bị; Thông tin, tín hiệu, điều khiển; Bảo trì hệ thống đường sắt;
Thực hiện thiết kế, chế tạo trong nước các thiết bị cho 6 dự án đường sắt đô thị và 2 dự án đường sắt liên vùng trong Giai đoạn với tỷ lệ nội địa hóa như sau: 70% về tư vấn, thiết kế, quản lý dự án và dịch vụ kỹ thuật; 50% về đầu máy, toa xe, vật tư, thiết bị; 50% về hệ thống cung cấp điện sức kéo; 50% về thông tin, tín, điều khiển; 100% về ray, ghi cho hệ thống đường sắt đến 200km/h.

Thứ trưởng Bộ Công thương Trương Thanh Hoài.
Đến năm 2050, các tổ chức/doanh nghiệp Việt Nam có thể tự chủ được 100% về tư vấn thiết kế, quản lý dự án và dịch vụ kỹ thuật; 100% về toa xe, vật tư, thiết bị, hệ thống điện động lực; 90% về thông tin, tín, điều khiển; 70% về đầu máy;
Với đường sắt tốc độ cao, các tổ chức/doanh nghiệp Việt Nam có thể tự chủ được 70% về tư vấn thiết kế, quản lý dự án và dịch vụ kỹ thuật; đảm nhận đươc 90% về đoàn tàu, vật tư, thiết bị, hệ thống điện động lực; 70% về thông tin, tín, điều khiển; 100% công việc bảo trì, sửa chữa phương tiện, công trình đường sắt.
Tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, Thành phố thống nhất cao với sự cần thiết xây dựng Đề án phát triển công nghiệp đường sắt. Để từng bước tiếp cận, làm chủ công nghệ, tạo lập thị trường hình thành hệ sinh thái các doanh nghiêp trong nước tham gia vào việc phát triển đường sắt nói chung, đường sắt đô thị nói riêng.
Ông Dương Đức Tuấn thông tin, mạng lưới đường sắt đô thị theo Quy hoạch Thủ đô, và điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Bao gồm 14 tuyến có tổng chiều dài khoảng 619km.
Theo Đề án tổng thể đầu tư xây dựng hệ thống đường sắt đô thị Thủ đô, dự kiến đến năm 2030 sẽ đưa vào khai thác vận hành khoảng 96,8km và 301km vào năm 2035; hoàn thành các tuyến còn lại vào năm 2045 với tổng chiều dài 619km.
Sơ bộ nhu cầu vốn để đầu tư xây dựng là khoảng 55,426 tỷ USD, chi phí vận hành cho 14 tuyến đến năm 2045 dự kiến vào khoảng 6,82 tỷ USD. Chỉ tính riêng hạng mục phương tiên giao thông đường sắt, dự kiến cần khoảng 4.292 toa xe, ước tính giá trị 8 - 10 tỷ USD.

Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Dương Đức Tuấn.
Tuy nhiên, theo Phó Chủ tịch Dương Đức Tuấn, một trong những điểm nghẽn lớn khi triển khai các dự án đường sắt đô thị hiện nay của Thành phố là sự phụ thuộc công nghệ vào bên ngoài.
Thực tế, đối với các dự án đường sắt đô thị trên địa bàn thành phố, hầu hết máy móc, trang thiết bị đường sắt đều nhập khẩu từ các nhà sản xuất nước ngoài, với giá thành đắt đỏ.
Chưa kể các tuyến đường sắt quốc gia đang và sẽ đầu tư trên địa bàn Thành phố trong giai đoạn tới, với chiều dài khoảng 200km, như các tuyến các tuyến: Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; tuyến đường sắt cao tốc Bắc Nam; tuyến đường vành đai phía Đông; tuyến đường sắt Bắc Nam cải dịch; tuyến đường sắt vành đai phía Tây…cùng với tổ hợp ga Ngọc Hồi với diện tích 250ha, khu công nghiệp đường sắt 250ha cùng các ga khác trên tuyến.
Do đó, Hà Nội thấy cần thiết phải xây dựng Đề án phát triển công nghiệp đường sắt để từng bước tiếp cận, làm chủ công nghệ. Đồng thời, hình thành hệ sinh thái các doanh nghiêp cùng tham gia, để tận dụng được nguồn lực trong nước.
Phó Chủ tịch UBND Thành phố giao nhiệm vụ cho Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với Sở Công Thương, Sở Tài chính, Sở Quy hoạch - Kiến trúc, Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội và các sở, ngành liên quan góp ý trực tiếp cho Đề án.
Nhất là sau giai đoạn Bộ Công Thương có Tờ trình Chính phủ, Sở Xây dựng tiếp tục chủ trì với các sở, ngành với tính chất như Tổ công tác, phối hợp với Tổ công tác của Bộ Công Thương để hoàn thiện Đề án phát triển công nghiệp đường sắt Việt Nam.
Kết luận buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Công thương Trương Thanh Hoài cho biết Đoàn sẽ tiếp thu ý kiến của Thành phố để hoàn thiện dự án, khi Đề án được ban hành sẽ mang tính khả thi cao cho các tỉnh, thành triển khai hiệu quả.