Hội Kiến trúc sư (KTS) Việt Nam vừa có văn bản trả lời công văn của UBND tỉnh Lâm Đồng về việc góp ý phương án kiến trúc công trình tại đồi Dinh tỉnh trưởng thuộc đồ án quy hoạch chi tiết khu trung tâm Hòa Bình, TP. Đà Lạt.
Hội KTS Việt Nam đề nghị tỉnh Lâm Đồng rà soát để lý giải đầy đủ nội dung thể hiện theo Quyết định điều chỉnh quy hoạch chung số 704/QĐ-TTg ngày 12/5/2014. Ngoài ra, Quyết định số 229/QĐ-UBND ngày 12/2/2019 của UBND tỉnh Lâm Đồng về phê duyệt chi tiết quy hoạch và thiết kế đô thị, tỷ lệ 1/500 khu vực trung tâm Hòa Bình có nội dung tại mục 3; 3.1, phân khu III là chưa chặt chẽ. Vì việc lập và phê duyệt quy hoạch yêu cầu phải đồng thời thực hiện trên cơ sở tuân thủ luật Di sản văn hóa hiện hành (Dinh tỉnh trưởng thời điểm quy hoạch vẫn thuộc danh mục công trình văn hóa bảo tồn theo Quyết định số 47/2017/QĐ-UBND).
Hội KTS Việt Nam nhận định với công trình khách sạn đồi Dinh, cần một quy trình chuẩn các bước theo Luật Xây dựng và Luật Kiến trúc hiện hành, dù thực hiện theo phương thức tuyển chọn hay thi tuyển. Với quy mô, tính chất và đặc biệt là tầm quan trọng về đóng góp cho không gian đặc biệt của đô thị Đà Lạt, hình thức thi tuyển bài bản là một hướng đi phù hợp để tuân thủ đúng pháp lý và chuyên môn. Cuộc thi nên gắn kết cùng quy hoạch kiến trúc chung khu vực Hòa Bình thành một hệ thống nghiên cứu. Dinh tỉnh trưởng, về mặt giá trị lịch sử tồn tại, tinh thần nơi chốn đã mang một ý nghĩa hiện hữu không thể phủ nhận. Khu vực đồi Dinh cũng có vị trí khá đặc biệt, đây là đỉnh đồi cao nhất ở trung tâm thành phố, cũng là nơi hội tụ nhiều yếu tố đắc địa. Màu xanh và hình dáng đồi Dinh đóng vai trò là một viên ngọc quý giá, kiến tạo không gian đặc sắc của khu vực trung tâm thành phố. Đừng để không gian thành phố bàng hoàng vì sự đổi thay khắc nghiệt, vì Đà Lạt là nơi hệ thống di sản đã trở thành linh hồn nơi chốn.
Hội KTS Việt Nam góp ý, với phương án kỳ vọng của tỉnh (tỉnh chọn phương án 1 - Hotel du Printemps của KTS Thierry Van de Winagaert, nâng cao Dinh tỉnh trưởng lên 28m, phía dưới là tổ hợp khách sạn), khía cạnh chuyên môn cần cân nhắc xem xét: việc định đưa một công trình xưa không hội tụ tiêu biểu về lịch sử phát triển kinh tế - chính trị - xã hội - văn hóa lên cao như “một đền thờ tôn vinh” tại ngay trung tâm đô thị là khó thỏa đáng. Chưa nói, việc đó không đúng pháp lý về cách ứng xử công trình định bảo tồn, lại tốn kém, lãng phí đầu tư nếu muốn giữ nguyên bản…
Trong góp ý của Hội KTS Việt Nam cũng đặt vấn đề: “Cùng sự tải gánh quy mô cao rộng, đồ sộ như nhiệm vụ đặt ra cho đồ án đồi Dinh có phải là quá sức ? Làm khó cho các nhà chuyên môn kỹ thuật xây dựng kiến trúc?... cũng là một yếu tố cần có mặt trong nhìn lại và suy ngẫm để đưa đến giải pháp. Nên chăng, nghiên cứu thêm tính khả thi, khai thác hài hòa, tính đến yếu tố ngầm hóa, nhất là các không gian lớn như hội nghị, quán ăn… kết hợp với chiều cao có thể dung nạp, không tranh chấp với công trình hiện hữu (khi cần giữ lại) với cách chọn phương án phân tán hoặc biến ảo phản chiếu”.
Trên tinh thần đó, Hội KTS Việt Nam đề nghị lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng có sự nghiên cứu, rà soát lại thật thận trọng, thực hiện chặt chẽ quy trình pháp lý để quyết định giải pháp hợp lý nhất.
Trước đó, Reatimes đã có bài “Lâm Đồng xây quần thể khách sạn trên đồi Dinh tỉnh trưởng Đà Lạt”, dư luận đã có nhiều ý kiến trái chiều. Thời điểm này, Sở Xây dựng Lâm Đồng có văn bản trình UBND tỉnh xem xét, ký ban hành văn bản lấy ý kiến Hội KTS Việt Nam về phương án kiến trúc khu vực đồi Dinh tỉnh trưởng.
Từ ngày 14/8/2020 - 14/9/2020, Sở Xây dựng Lâm Đồng phối hợp UBND TP. Đà Lạt tổ chức trưng bày, lấy ý kiến 3 phương án ý tưởng kiến trúc khu vực đồi Dinh tỉnh trưởng do các kiến trúc sư trong và ngoài nước sáng tác.
Cụ thể, phương án 1: Nâng Dinh tỉnh trưởng lên cao 28m so với hiện nay, bên dưới là hệ thống công trình không gian như vườn thực vật, trung tâm hội nghị, sự kiện, thương mại, nhà hàng; không gian lưu trú. Phương án 2: Giữ nguyên Dinh tỉnh trưởng, bao quanh là khu vực khách sạn cao cấp 6 sao hình chữ U cao 10 tầng, trung tâm hội nghị quốc tế và các không gian phụ trợ; khu vườn thiết kế theo phong cách vườn Pháp. Phương án 3: Giữ nguyên Dinh tỉnh trưởng, nhưng bên cạnh đó xây dựng khối khách sạn đồ sộ hình vòng cung… Theo UBND tỉnh Lâm Đồng, phương án được đa số các ý kiến đồng thuận, lựa chọn cũng như đã được lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh lựa chọn là phương án 1 - Hotel du Printemps của Kiến trúc sư Thierry Van de Winagaert (tư vấn Escape Architecture International - Pháp).
Được biết, Dinh tỉnh trưởng Đà Lạt được xây dựng từ trước năm 1910, gắn với lịch sử hình thành phát triển của TP. Đà Lạt. Đây là nơi sinh sống và làm việc của thị trưởng Đà Lạt kiêm tỉnh trưởng Tuyên Đức trước kia. Do đó, người dân địa phương vẫn quen gọi là “Dinh tỉnh trưởng”. Dinh nằm ở cuối đường Lý Tự Trọng, phường 1, TP. Đà Lạt. Cách chợ Đà Lạt khoảng vài trăm mét theo đường chim bay, Dinh thự này là một tòa nhà đồ sộ tọa lạc trên đỉnh đồi cao hơn 1.500m (so với mực nước biển). Tại đây, du khách có thể phóng tầm mắt bao quát nhiều khu vực TP. Đà Lạt.
Nhiều KTS nhìn nhận rằng việc xây quần thể khách sạn trên đồi Dinh tỉnh trưởng là không phù hợp, ảnh hưởng lớn đến vấn đề bản sắc và giữ gìn di sản cho Đà Lạt./.