Chủ trì cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, việc hoàn thiện chính sách, pháp luật về đất đai luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo Đảng và Nhà nước. Luật Đất đai sửa đổi đã được thông qua tại kỳ họp bất thường lần thứ 5, ngày 18/1 vừa qua. Đây là một bộ luật lớn, quan trọng, được các đại biểu Quốc hội ủng hộ và thông qua với tỷ lệ rất cao và là sự kiện pháp lý trung tâm của nhiệm kỳ.
Trong đó, cơ sở chính trị quan trọng là Nghị quyết 18-NQ/TW về "tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao"; sự ủng hộ, đồng hành của Quốc hội, sự quyết liệt, quyết tâm của Chính phủ cũng như sự tham gia của cả hệ thống chính trị các cấp; các bộ, ngành, đoàn thể, người dân, doanh nghiệp…
"Luật được thông qua sẽ góp phần giải quyết nhiều tồn tại, vướng mắc hiện nay về quản lý đất đai; đồng thời góp phần kiến tạo cho sự phát triển sắp tới với tư duy, quan điểm mới và đột phá", Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nói.
Vấn đề quan trọng tiếp theo là làm sao để triển khai hiệu quả các cơ chế, chính sách trong Luật vào cuộc sống? Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Lê Minh Ngân cho biết, Bộ đã xây dựng dự thảo kế hoạch thực hiện Luật Đất đai (sửa đổi) trình Thủ tướng Chính phủ ban hành, phân công cụ thể cho từng bộ ngành xây dựng văn bản thi hành dưới luật, có tiến độ cụ thể; triển khai tập huấn, tuyên truyền, phổ biến nội dung Luật Đất đai (sửa đổi), các văn bản thi hành; công tác kiểm tra giám sát,…
Lãnh đạo các bộ Tư pháp, Nông nghiệp & Phát triển nông thôn (NN&PTNT), Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT)… cũng báo cáo, trao đổi về lộ trình, định hướng xây dựng các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Đất đai sửa đổi thuộc phạm vi quản lý chuyên ngành, cũng như theo quy định của Luật.
Về phân công trách nhiệm, Phó Thủ tướng yêu cầu giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương trong xây dựng, hoàn thiện, và ban hành theo thẩm quyền các văn bản hướng dẫn Luật Đất đai sửa đổi, bảo đảm hiệu lực đồng thời, đồng bộ, thống nhất.
Theo đó, các bộ, ngành cần rà soát kỹ lưỡng những điều, khoản của Luật Đất đai (sửa đổi) giao thẩm quyền cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng các bộ quy định, hướng dẫn thực hiện, để phối hợp triển khai xây dựng 1 nghị định hướng dẫn chung và một số nghị định riêng có tính chuyên môn đặc thù. Tinh thần chung là số lượng nghị định phải là ít nhất; triển khai, áp dụng luật khoa học, chặt chẽ.
"Các bộ ngành rà soát kỹ, chủ động đề xuất số nghị định được phân công xây dựng, các thông tư hướng dẫn chi tiết, và phải được ban hành trước thời điểm có hiệu lực của các điều khoản trong Luật là ngày 1/4/2024 và ngày 1/1/2025, để có thời gian tập huấn, tuyên truyền, kiện toàn bộ máy tổ chức thực hiện", Phó Thủ tướng lưu ý.
Cụ thể, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu:
(1) Bộ TN&MT chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp rà soát, trình Thủ tướng Chính phủ kế hoạch ban hành văn bản hướng dẫn thi hành Luật.
Bao gồm: Nghị định chung hướng dẫn các điều, khoản chung; các lĩnh vực chuyên sâu (quản lý đất lúa; thu tiền sử dụng đất; định giá đất; thu hồi, bồi thường, tái định cư; điều tra cơ bản thông tin dữ liệu đất đai…); đất đai cho hạ tầng giao thông, đô thị, năng lượng, công nghiệp…
Đồng thời, xây dựng đề án truyền thông chính sách, tuyên truyền phổ biến về luật, đưa các điều khoản, quy định của Luật đất đai sửa đổi được thực thi, áp dụng hiệu quả trong thực tiễn.
(2) Giao Bộ TN&MT khẩn trương xây dựng, trình Chính phủ Nghị định quy định về lấn biển. Bộ NN&PTNT khẩn trương cập nhật các chính sách mới trong Nghị định sửa đổi bổ sung Nghị định số 156/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Lâm nghiệp; để đồng bộ, thống nhất với một số điều, khoản của Luật Đất đai (sửa đổi) có hiệu lực từ ngày 1/4/2024.
Bộ TN&MT chủ trì xây dựng dự thảo các nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật; về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, về điều tra cơ bản và cơ sở dữ liệu đất đai, xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai;…
Có văn bản gửi các địa phương để khẩn trương rà soát, ban hành các văn bản quy định chi tiết theo thẩm quyền để tạo hành lang pháp lý đồng bộ khi luật có hiệu lực thi hành.
(3) Giao Bộ TN&MT và Bộ KH&ĐT chủ trì, phối hợp xây dựng 2 đề án thí điểm theo Nghị quyết của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội về tách công tác thu hồi, giải phóng mặt bằng, tái định cư ra khỏi dự án đầu tư công; thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất không phải là đất ở tại một số địa phương có năng lực thực hiện hoặc điều kiện đặc thù theo tiêu chí cụ thể.
(4) Để thực hiện những điều, khoản của Luật Đất đai (sửa đổi) có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, Bộ Tài chính chủ trì xây dựng các dự thảo nghị định liên quan đến vấn đề thu tiền và vấn đề liên quan đến thuế đất.
(5) Bộ NN&PTNT chủ trì xây dựng các dự thảo nghị định về về hướng dẫn sử dụng đất lúa.
Đồng thời, các bộ, ngành hữu quan tập trung xây dựng các văn bản dưới nghị định, đó là các thông tư hướng dẫn để thi hành các quy định của Luật Đất đai (sửa đổi) lần này.