Ngày 16/12/2022, UBND tỉnh Thanh Hóa có Văn bản Số 246/BC-UBND Báo cáo với Đoàn thanh tra Chính phủ việc chấp hành pháp luật trong việc lập, triển khai thực hiện và sử dụng vốn vay đối với dự án Thủy điện Hồi Xuân, tỉnh Thanh Hóa; những khó khăn, vướng mắc của dự án này.
Tại Văn bản này, UBND tỉnh Thanh Hóa nêu: “Hiện nay, nhân dân khu vực bị ảnh hưởng của Dự án và khu vực phải giải phóng mặt bằng tái định cư rất bức xúc do chờ đợi quá lâu, các công trình dân sinh hoàn trả chưa được thi công, các hạng mục công trình đã đầu tư của Dự án đã từ lâu, nếu không kịp thời khai thác sẽ xuống cấp, lãng phí rất lớn.
Do đó, UBND tỉnh Thanh Hóa kiến nghị: Thanh tra Chính phủ báo cáo Thủ tưởng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các cơ quan liên quan hướng dẫn, tạo điều kiện cho Chủ đầu tư sớm hoàn thành các thủ tục giải ngân khoản vay bổ sung trị giá 758 tỷ đồng với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank), để dự án sớm triển khai thi công trở lại, hoàn thành đi vào vận hành thương mại, có nguồn thu để thực hiện đầy đủ nghĩa vụ trả nợ khoản vay nước ngoài được Chính phủ bảo lãnh đúng thời hạn quy định, không để ảnh hưởng uy tín của Chính phủ; đồng thời ổn định đời sống, dân sinh vùng dự án, đảm bảo phát triển kinh tế - xã hội của địa phương”.
Trước đó, UBND tỉnh Thanh Hóa nhận được Công văn số 01/CV-ĐTTr ngày 05/12/2022 của Đoàn Thanh tra theo Quyết định số 469/QĐ-TTCP ngày 02/12/2022 của Thanh tra Chính phủ về việc báo cáo việc chấp hành pháp luật trong việc lập, triển khai thực hiện và sử dụng vốn vay đối với dự án Thủy điện Hồi Xuân, tỉnh Thanh Hóa.
Được biết, dự án Thủy điện Hồi Xuân ở xã Phú Xuân, huyện Quan Hóa, tỉnh Thanh Hóa có tổng mức đầu tư hơn 3.320 tỷ đồng, công suất 102 MW, được khởi công từ năm 2010. Chủ đầu tư ban đầu là Tổng công ty CP Xây dựng điện Việt Nam. Sau một thời gian thi công rầm rộ, đến năm 2014, việc triển khai dự án chững lại.
Cũng trong năm 2014, dự án Thủy điện Hồi Xuân được chuyển giao cho chủ đầu tư mới là Công ty Dịch vụ thương mại sản xuất và xây dựng Đông Mê Kông.
Đến năm 2016, dự án này được thi công trở lại, tuy nhiên, từ khoảng năm 2019 đến nay, dự án này “án binh bất động”. Đã nhiều lần UBND tỉnh Thanh Hóa làm việc với chủ đầu tư để tháo gỡ khó khăn nhưng vẫn không có tiến triển. Nguyên nhân được đưa ra là do thiếu vốn. Đến nay, không có hoạt động thi công nào đang diễn ra tại đây, nhiều trang thiết bị, máy móc, vật tư đang “đắp chiếu”.
Một lãnh đạo huyện Quan Hóa cho biết dự án Thủy điện Hồi Xuân dừng thi công, huyện đã nhiều lần báo cáo lên tỉnh, lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa cũng nhiều lần về kiểm tra và có đề xuất đến các Bộ, ngành sớm tìm hướng giải quyết, để chủ đầu tư khẩn trương triển khai hoàn thiện dự án, ổn định đời sống cho bà con bị ảnh hưởng từ dự án.
Dự án Thủy điện Hồi Xuân chậm tiến độ, thi công dở dang đã ảnh hưởng đến đời sống của nhiều hộ dân nằm trong vùng dự án. Trong đó, có hơn 655ha đất trong vùng lòng hồ dự án thuỷ điện bị ảnh hưởng, và hàng nghìn hộ dân bị tác động. Đến nay, nhiều hộ dân vẫn chưa được nhận tiền đền bù hoặc chưa có khu tái định cư khiến cuộc sống gặp nhiều khó khăn.
Báo cáo của Sở Công Thương Thanh Hóa từng nêu rõ “Dự án chậm tiến độ, thi công dở dang đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống người dân vùng dự án; tạo điểm nóng, gây bức xúc, khiếu kiện kéo dài và thiệt hại kinh tế, lãng phí tài nguyên”.
Được biết, vùng lòng hồ dự án Thủy điện Hồi Xuân có hơn 655ha đất bị ảnh hưởng, thuộc 2 huyện Mai Châu (Hòa Bình) và huyện Quan Hóa (Thanh Hoá). Gần 1.900 hộ dân ở hai địa phương này bị tác động, trong đó khoảng 500 hộ phải tái định cư đến nơi ở mới.
Đến nay, hàng trăm hộ dân vẫn chưa nhận được tiền đền bù hoặc chưa có khu tái định cư khiến cuộc sống bấp bênh, tạm bợ. Ngoài ra, các chính sách hỗ trợ ổn định sản xuất, chuyển đổi nghề nghiệp cho người dân bị tác động bởi dự án chưa được giải quyết.
Trước đó, chiều ngày 12/12/2022, tại tỉnh Thanh Hóa, Phó Tổng Thanh tra Trần Văn Minh chủ trì buổi công bố quyết định thanh tra về quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch các dự án có sử dụng đất và dự án FLC Sầm Sơn Golf Links, dự án khu đô thị du lịch sinh thái FLC, dự án Thủy điện Hồi Xuân trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
Trong thời gian làm việc trong vòng 60 ngày (không kể ngày lễ, ngày nghỉ), Đoàn thanh tra Chính phủ sẽ tiến hành làm việc trọng tâm, trọng điểm các dự án liên quan đến lĩnh vực đất đai, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, sắp xếp các loại đất, bồi thường giải phóng mặt bằng, tái định cư và dự án FLC Sầm Sơn Golf Links, dự án khu đô thị du lịch sinh thái FLC, dự án thủy điện Hồi Xuân trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
Quyết định của Tổng Thanh tra Chính phủ nêu rõ về nhiệm vụ, quyền hạn của đoàn thanh tra thực hiện theo Luật Thanh tra và các quy định khác của pháp luật. Qua thanh tra sẽ chỉ ra những bất cập, sai phạm để chấn chỉnh, khắc phục nhằm tuân thủ đúng các quy định của pháp luật.
Theo Phó tổng Thanh tra Trần Văn Minh, việc thanh tra các dự án nói trên tại tỉnh Thanh Hóa lần này nhằm giúp các cấp chính quyền tỉnh Thanh Hóa nhận thấy được những tồn tại, hạn chế để khắc phục và phát triển. Đồng thời, đề nghị tỉnh Thanh Hóa cử đầu mối báo cáo khách quan, trung thực để việc thanh tra được hiệu quả./.