Lãnh đạo Cục Quản lý Đất đai: Sẽ có phương án tháo gỡ khó khăn về giá đất, chi phí sử dụng đất

Tích cực hỗ trợ các địa phương khi vận hành mô hình chính quyền hai cấp

Sáng 4/9, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức họp báo thường kỳ tháng 9. Tại đây, báo cáo của Vụ Kế hoạch - Tài chính (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho thấy, thời gian qua Bộ đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm hỗ trợ địa phương trong quá trình vận hành mô hình chính quyền hai cấp.

Cụ thể, Bộ tập trung cải cách hành chính, tháo gỡ rào cản về cơ chế, chính sách và thủ tục hành chính, gắn với chuyển đổi số và Đề án 06. Nhiều thủ tục trong các lĩnh vực môi trường, đất đai, khoáng sản, kiểm tra chuyên ngành đã được rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa.

Đáng chú ý, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã hoàn thành xây dựng các văn bản pháp luật về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, đồng thời chuyển giao 184 nhiệm vụ quản lý nhà nước từ cấp Bộ về địa phương.

Bên cạnh đó, 10 đoàn công tác đã được thành lập để nắm bắt tình hình, hướng dẫn và giải đáp vướng mắc của các địa phương trong giai đoạn đầu vận hành chính quyền hai cấp, tập trung vào sắp xếp tổ chức bộ máy, phân cấp - phân quyền và thực hiện thủ tục hành chính.

Song song với đó, Bộ cũng đã cử 34 cán bộ, công chức (trong đó có cán bộ Cục Quản lý đất đai) trực tiếp hỗ trợ 34 tỉnh, thành phố. Thời gian tới, Bộ sẽ tiếp tục phối hợp tổ chức các lớp tập huấn pháp luật về tài nguyên - môi trường, khí tượng thủy văn, biến đổi khí hậu; hỗ trợ xây dựng báo cáo môi trường và quy hoạch bảo vệ môi trường cấp tỉnh.

Ngoài ra, Bộ còn tăng cường chuyển đổi số và thúc đẩy ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo. Việc này gắn với triển khai Kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024, Nghị quyết số 193/2025/QH15 và Nghị quyết số 03/NQ-CP ngày 09/01/2025, nhằm tạo đột phá trong phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Tại họp báo, thông tin cụ thể về công tác hỗ trợ các địa phương thực hiện nhiệm vụ trong lĩnh vực đất đai khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, ông Mai Văn Phấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Đất đai cho hay, đầu tháng 8, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã cử 34 công chức về các địa phương và bước đầu ghi nhận một số kết quả.

Song báo cáo của các công chức cho thấy, nguồn lực triển khai tại các địa phương còn hạn chế, đặc biệt sau khi hợp nhất đơn vị hành chính. Nhiều xã nhận thêm nhiệm vụ, nhưng nhân lực, kỹ năng, trình độ chuyên môn về quản lý đất đai lại đang hạn chế.

Chưa kể, sau khi hợp nhất, một số địa phương chưa ban hành quy trình giải quyết nội bộ cụ thể nên khó xác định rõ trách nhiệm của từng cơ quan, ban ngành trong triển khai nhiệm vụ.

Một số địa phương cũng chưa hoàn thành việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai liên thông với hệ thống dịch vụ công, nên việc chuyển đổi số trong thủ tục hành chính vẫn còn khó khăn, thời gian giải quyết thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai cho người dân vẫn kéo dài. Đây là các khó khăn mà Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tích cực hỗ trợ địa phương tháo gỡ trong thời gian tới, theo ông Phấn.

Sẽ phối hợp với Bộ Tài chính tính toán phương án tốt nhất cho người dân, doanh nghiệp

Giải đáp một số vấn đề liên quan đến giá đất và chi phí sử dụng đất, ông Mai Văn Phấn cho biết, Luật Đất đai 2024 quy định hai loại giá đất, gồm giá đất cụ thể và bảng giá đất, áp dụng trong trường hợp cho thuê hoặc chuyển mục đích sử dụng.

Tuy nhiên, sau một thời gian thi hành Luật Đất đai đã có bất cập phát sinh. Dư luận phản ánh chi phí chuyển mục đích sang đất ở đối với hộ gia đình, cá nhân rất lớn. Vì vậy, mới đây, Chính phủ đã giao Bộ Tài chính chủ trì xây dựng một nghị quyết, làm sao có phương án tốt nhất cho người dân có nhu cầu chuyển đổi mục đích đất sử dụng hiện có sang đất ở.

Ông Phấn cho biết thêm, phía Cục Quản lý Đất đai cũng đã khảo sát thực tiễn và trao đổi với Bộ Tài chính theo hướng giá đất tiệm cận theo giá thị trường, nhưng cần phân định theo đối tượng, loại đất. Nếu trong hạn mức được công nhận thì không phải nộp tiền; ngoài hạn mức sẽ tính theo tỷ lệ, có thể không dưới 30% hoặc 50% tùy loại đất và từng thời điểm. Bộ Tài chính đang tiếp thu ý kiến để hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành.

Bên cạnh đó, việc xây dựng Nghị định sửa đổi Nghị định 103/2024/NĐ-CP ngày 30/07/2024 của Chính phủ quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất do Bộ Tài chính chủ trì, do đó ông Phấn cho biết, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ phối hợp với Bộ Tài chính trong vấn đề này, nhằm đảm bảo hài hòa giữa người có đất bị thu hồi, người chuyển đổi mục đích sử dụng đất và nguồn thu ngân sách Nhà nước.

Về giá đất, trong dự thảo sửa đổi Luật Đất đai lần này, sẽ hướng tới sử dụng bảng giá đất, nhưng áp dụng trong các trường hợp cụ thể, và áp dụng theo các hệ số.

Ông Phấn nêu ví dụ, với bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất sẽ áp dụng bảng giá đất, nhưng có nhân hệ số phù hợp, để đảm bảo quyền lợi của người có đất thuộc diện thu hồi, tránh khiếu nại khiếu kiện, qua đó thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công với các dự án có sử dụng đất. Với các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất, hay để doanh nghiệp tiếp cận đất đai, giảm chi phí đầu tư - sản xuất thì cũng cần tính toán hệ số cụ thể, phù hợp và nhân văn.

Đối với nhà ở cho người thu nhập thấp, ông Phấn nhấn mạnh, đây là lĩnh vực thuộc chức năng quản lý của Bộ Xây dựng, và Chính phủ đã có chính sách phát triển nhà ở xã hội với điều kiện, tiêu chí cụ thể để nhóm đối tượng này có thể tiếp cận./.