Tình trạng các dự án treo gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân trong vùng dự án là câu chuyện không mới. Tuy nhiên, tại TP. Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, tình trạng phân lô, bán nền trên đất nông nghiệp trong đất quy hoạch dự án đang làm ảnh hưởng đến tình hình an ninh, trật tự địa phương và kéo theo nhiều hệ lụy xấu cho người dân. Thế nhưng, tại các phường Nguyễn An Ninh, phường 10 và 11 của TP. Vũng Tàu, hàng ngày đang diễn ra cảnh người dân mua đất phân lô trên giấy.
Trong vai một người muốn mua đất để xây nhà, theo lời giới thiệu của một cò đất, phóng viên đi sâu vào hẻm 456 đường 2/9 (khu Bàu Trũng), phường Nguyễn An Ninh, TP. Vũng Tàu để tìm gặp người giới thiệu bán đất. Tại khu đất trống cỏ mọc um tùm ở cuối hẻm, có một nhóm phụ nữ đang đứng giới thiệu đất cho người mua.
Một người tên H. đưa phóng viên xem bản phô tô giấy đỏ và tờ bản đồ tự phân khu này thành 91 lô đất. Người này cho biết, khu đất trên là đất nông nghiệp rộng hơn 8.000m2 với 57 người đồng sở hữu, tùy vị trí và diện tích mà mỗi lô có giá dao động từ 500 đến 800 triệu đồng, nếu không đặt cọc sớm nay mai sẽ hết.
"Cò đất" này còn khoe có người thân làm ở UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nên có thông tin là khu đất này tuy nằm trong quy hoạch Khu công viên văn hóa và đô thị mới Bàu Trũng nhưng sẽ bỏ quy hoạch trong năm 2021 sau nhiều năm nằm trên giấy. Do đó, người mua có thể yên tâm vì sau này sẽ được chuyển mục đích sử dụng để xây nhà.
Theo "cò đất": "Dự án mới vẽ trên giấy thôi chứ chưa ai làm gì ở đây, giống như quy hoạch treo, nói chính xác là treo gần 25 năm rồi bây giờ mới hủy. Nếu mua bây giờ là 18,5 triệu/m2 còn thật sự là 20 triệu đồng/m2, chiều ngang hơn 6m là giá cao nhất ở đây. Chỉ mới mở bán hôm qua mà từ hơn 90 lô hiện nay chỉ còn 12 lô".
Tương tự, tại khu đất số 167 đường Đô Lương, phường 11, TP. Vũng Tàu, một cò đất tên L. giới thiệu: Đây là đất quy hoạch hồ điều hòa của thành phố và sẽ được bỏ quy hoạch trong năm 2021 vì nhiều năm rồi không triển khai. Cò đất này còn cho hay, khu đất nằm cạnh bờ kênh được phân ra 15 lô trên giấy và 15 người mua sẽ đồng sở hữu một giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất là đất nông nghiệp. Mỗi lô có diện tích 102m2 được bán với giá 900 triệu đồng, một tháng sau khi đặt cọc sẽ ra công chứng ủy quyền đồng sở hữu.
"Đất ở Đô Lương xem xong thấy được thì đặt cọc 100 triệu, sau đó 2 bên ra công chứng ủy quyền và đưa hết tiền. Người mua có thể giữ lại từ 10 - 15 triệu, sau 15 ngày đợi ra sổ, đến khi có sổ đỏ thì người mua phải trả hết", "cò đất" cho biết.
Về phía ngành chức năng, ông Nguyễn Trọng Thụy, Trưởng phòng Quản lý đô thị Thành phố Vũng Tàu cho biết, theo quy định, nếu có quy hoạch thì khi nào chính quyền tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có thông báo thu hồi đất người dân mới không thể thực hiện các giao dịch về đất đai. Còn hiện nay người dân vẫn có thể giao dịch, mua bán chuyển nhượng theo quy định của Luật Đất đai.
Tuy nhiên, ông Thụy cũng cho biết, Phòng Quản lý đô thị TP. Vũng Tàu đã nắm thông tin việc người dân phân lô bán nền trên giấy để tự giao dịch với nhau và đã đưa các khu đất trên vào diện giám sát đặc biệt.
Theo ông Vũ Hồng Thuấn, Phó Chủ tịch UBND TP. Vũng Tàu, tại vị trí người dân phân lô bán nền trên giấy, thành phố đã được tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu giao nhiệm vụ lập quy hoạch 1/2000 Khu công viên văn hóa và đô thị mới Bàu Trũng. Thời gian tới, sau khi lấy ý kiến của các sở, ngành để chỉnh sửa các nội dung liên quan, sẽ trình tỉnh phê duyệt vào cuối năm 2020.
Cũng theo ông Thuấn, với các quy định của Luật Đất đai thì việc người dân tự phân lô, bán nền các khu đất trên là không được phép, một số đối tượng lợi dụng kẽ hở của luật để thực hiện phân lô trên đất nông nghiệp sai quy định.
Ông Thuấn khuyến cáo: "Mong muốn người dân khi có nhu cầu nhận chuyển nhượng đất thì phải xem thật kỹ giấy tờ đất, nếu không rõ thì nhờ được tư vấn pháp luật hoặc hỏi các phòng ban chuyên môn của chính quyền địa phương. Như thế sẽ tránh tình trạng mua bán giấy tay, mua chung sổ và sau này sẽ không thực hiện các thủ tục pháp lý về đất đai".
Nếu chính quyền và các cơ quan chức năng không có biện pháp ngăn chặn kịp thời tình trạng phân lô, bán nền trên giấy tại thành phố Vũng Tàu thì sẽ có nhiều hệ lụy xảy ra. Đặc biệt, việc nhiều người dân mua đất phân lô theo kiểu này còn dẫn tới tình trạng xây dựng trái phép gia tăng, ảnh hưởng đến trật tự đô thị, phá vỡ quy hoạch đô thị của Vũng Tàu trong tương lai không xa.
