Giá tiêu dùng (CPI) năm 2020 thấp hiếm thấy trong nhiều năm qua, chủ yếu do tiêu dùng cuối cùng tăng thấp hơn GDP (1,48% so với 2,91%).
Đầu tư vào kinh doanh hàng hóa, dịch vụ đòi hỏi phải có năng khiếu, kinh nghiệm, mặt bằng, phải đự doán và lựa chọn mặt hàng theo nhu cầu, phải xem xét khả năng kiểm soát khống chế dịch bệnh... Trong khi đó, mục tiêu CPI năm 2021 ở mức khoảng 4%. Khi tiêu dùng giảm thì CPI khó tăng cao. Hiện một số nhà kinh doanh còn rút vốn ra, trả lại mặt bằng đã thuê, bán khách sạn, bán công trình đầu tư. Nếu có đầu tư, thì nên chọn mặt hàng phục vụ lễ, hội, Tết, với phương châm đánh nhanh, thắng nhanh, quay vòng vốn nhanh.
Giá vàng năm nay có tốc độ tăng rất cao, vượt xa so với đỉnh cũ. Đầu tháng 8, giá vàng thế giới là 2.087 USD/ounce, cao hơn nhiều so với đỉnh cũ 1.900 USD/ounce. Có nhiều dự đoán giá vàng thế giới sẽ lên đến 2.500 - 3.000 USD/ounce, nhưng nay vẫn chỉ trên dưới 1.850 USD/ounce.
Ở trong nước, giá vàng đầu tháng 8/2020 lên đến 62,2 triệu đồng/lượng, vượt xa so với đỉnh cũ 49 triệu đồng/lượng. Cũng có dự đoán, giá vàng trong nước sẽ lên đến 70 triệu đồng, thậm chí trên 100 triệu đồng/lượng, nhưng thực tế hiện nay chỉ trên dưới 56 triệu đồng/lượng. Do tỷ giá VND/USD không tăng, nên giá vàng trong nước tính bằng VND không bị tăng “kép”. Nhưng nếu tính đổi theo tỷ giá VND/USD, thì giá vàng trong nước vẫn ở mức rất cao, cao hơn đến 2 - 3 triệu/lượng.
Dự báo, giá vàng thế giới sẽ tăng, do đại dịch còn diễn biến phức tạp với biến thể mới. Trong khi đó, lượng tiền mà ngân hàng trung ương các nước đưa ra thị trường đã lên khoảng 20.000 tỷ USD, tương đương 23% GDP toàn cầu. Lạm phát của nhiều nước lớn trên thế giới vẫn còn ở dưới định hướng, nhưng lượng tiền đưa ra lớn như trên sẽ làm cho lạm phát tăng, khi chứng khoán giảm điểm và đồng tiền ảo xuống giá mạnh, sẽ đẩy đồng tiền phải tìm nơi trú ẩn là vàng.
"Nhà đầu tư không nên bán tháo vàng, cũng không nên mua đuổi theo giá thế giới, bởi sẽ có những cú trồi lên, sụt xuống lớn như từng xảy ra".
Theo các yếu tố tác động trên, nhà đầu tư không nên bán tháo vàng, cũng không nên mua đuổi theo giá thế giới, bởi sẽ có những cú trồi lên, sụt xuống lớn như từng xảy ra.
Giá USD năm 2020 giảm do nhiều yếu tố, trong đó có các yếu tố quan trọng là lạm phát được kiềm chế theo mục tiêu, lượng ngoại tệ vào Việt Nam tiếp tục lớn. Xuất khẩu hàng hóa có quy mô và tốc độ tăng lớn hơn nhập khẩu, nên đã xuất siêu năm thứ 5 liên tiếp và lớn nhất từ trước đến nay. Vốn đầu tư của các dự án cũ điều chỉnh đạt 6,4 tỷ USD, tăng 10,6%; vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện đạt gần 20 tỷ USD, lớn thứ hai từ trước tới nay. Cùng với đó, lượng kiều hối đạt 15,5 tỷ USD, lớn thứ ba từ trước đến nay. Dự trữ ngoại hối đạt mức kỷ lục mới.
Tâm lý găm giữ ngoại tệ giảm mạnh, Ngân hàng Nhà nước có nhiều giải pháp đúng trong quản lý ngoại tệ. Một yếu tố rất quan trọng ít được đề cập là “cánh kéo” tỷ giá vẫn còn rất lớn (tỷ giá hối đoái thực tế hiện cao gấp 2,9 tỷ giá sức mua tương đương - có nghĩa là 1 USD tại thị trường Mỹ có sức mua lớn gấp 2,9 lần ở Việt Nam.
Giá bất động sản gần đây tăng lên ở một số nơi, một mặt do giá vàng giảm, mặt khác do nhu cầu đầu tư xây dựng đón lõng kinh tế dần hồi phục sau dịch Covid-19 được kiểm soát tốt hơn… Tuy nhiên, giá tăng chỉ ở một số nơi, một số loại sản phẩm, chứ xét trên mặt bằng chung thì chỉ tăng nhẹ gần đây; một số nơi, một số loại sản phẩm không tăng, thậm chí còn giảm. Về lâu dài, giá bất động sản sẽ tăng, nhưng tính thanh khoản thấp, dễ bị chôn vốn.
VN-Index sau khi trồi, sụt trong những tháng đầu năm, từ tháng 9, tháng 10 đến nay có xu hướng tăng lên và đang tiến đến mốc 1.200 điểm, thậm chí có thể cán mốc đỉnh điểm đã đạt trước đây. Đây là kết quả, cũng là tín hiệu, tiền đề cho việc hồi phục kinh tế sau đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, VN-Index chưa thể bốc cao, khi dịch Covid-19 trên thế giới vẫn còn bùng phát trở lại ở nhiều nước. Hơn nữa, chứng khoán là thị trường cao cấp, không phải ai cũng “chơi” được như buổi mới ra đời, lại hay bị những tin đồn làm rơi xuống.
Lãi suất tiết kiệm danh nghĩa bảo đảm an toàn và phù hợp với những đối tượng, những khoản tiền lớn tạm trú khi chờ cơ hội đầu tư, chưa biết đầu tư vào đâu hoặc không dám đầu tư; lại có lãi suất thực trong nhiều năm qua khi lạm phát được kiểm soát theo mục tiêu. Tuy nhiên, từ vài tháng nay, lãi suất tiết kiệm đã giảm xuống và hiện ở mức khá thấp, có kỳ hạn không có lãi suất thực, thậm chí có thể còn mang dấu âm. Nguyên nhân là CPI tăng thấp, ngân hàng thương mại đang “thừa tiền”, tốc độ tăng tín dụng thấp hơn. Lãi suất tiết kiệm chưa có khả năng tăng lên.
Nhìn tổng quát, năm 2021 nói chung và từ nay đến Tết Nguyên đán nói riêng, rất khó chọn kênh đầu tư. Có thể cần giữ vàng (nếu giá vàng thế giới tăng hoặc tỷ giá VND/USD tăng thì mua và khi có lãi thì bán). Nếu có điều kiện, sở trường, thì chọn một số mặt hàng có nhu cầu cao trong dịp cuối năm, Tết Nguyên đán… Song tất cả phải xem việc kiểm soát dịch, việc bơm tiền của thế giới.