Sau khi chính quyền New Zealand bắt đầu quá trình xem xét dự luật hạn chế khả năng mua bất động sản của người ngoại quốc, đã có rất nhiều tỷ phú nước ngoài đưa ra lời cảnh báo nước này về khả năng mất uy tín trước các nhà đầu tư quốc tế. Ông Rick Kayne, tỷ phú ở California, Mỹ và giám đốc công ty đầu tư Kayne Anderson Capital Advisors LP, viết trong một tờ đơn gửi trình quốc hội New Zealand:
“Những dự định mà chúng tôi có để làm New Zealand thịnh vượng đang bị cản trở… Sẽ có rất nhiều người như chúng tôi có mong muốn và có khả năng bảo vệ và phát triển đất nước này nhưng không thể làm được do vấp phải những rào cản pháp lý…”
Ông Kayne, người đang sở hữu dự án sân golf Tara Iti Golf Club tại Auckland, New Zealand, chỉ là một trong số nhiều doanh nhân thành đạt đang mong muốn dự luật mới không được thông qua hoặc ít ra là sẽ được sửa lại theo hướng có lợi cho việc đầu tư của họ.
Đảng Lao Động lên nắm quyền tại chính phủ New Zealand hồi tháng 10 năm ngoái đã hứa hẹn với các cử tri của họ rằng sẽ đưa ra một loạt các biện pháp để giảm thiểu cơn khan hiếm nhà ở đang diễn ra, trong đó có việc giảm khả năng mua bất động sản của người nước ngoài. Tuy các số liệu cho thấy cơn chạy đua của các tỷ phú ngoại quốc tìm mua “nơi trú ẩn” tại New Zealand có ít tác động lên thị trường nhà ở nước này, nhưng công chúng vẫn rất ủng hộ biện pháp kể trên của Chính phủ.
Giá nhà ở New Zealand đã tăng 60% trong vòng mười năm qua sau khi lượng người nhập cư vào nước này đạt mức kỷ lục, và các công ty xây dựng nội địa giảm dần hoạt động. Ở thành phố Auckland lớn nhất cả nước, giá nhà trung bình đã tăng gấp đôi kể từ năm 2007 để đạt mức 1 triệu USD New Zealand. Giá cao đã khiến rất nhiều gia đình trung lưu không còn khả năng thuê và mua nhà, và ngày càng có thêm người vô gia cư.
“Việc đảm bảo cho người New Zeland có khả năng mua được nhà là điều tối quan trọng," Bộ trưởng Tài chính New Zealand Grant Robertson từng phát biểu. “Chúng tôi luôn chào đón nhà đầu tư, nhưng cái chúng tôi cần là những dự án làm nền kinh tế phát triển bền vững.”
Nếu dự luật được thông qua thì New Zealand cũng như nước hàng xóm New Zealand, sẽ đưa đất nhà ở vào dạng “nhạy cảm”, và cấm người nước ngoài mua nhà trừ khi được sự đồng ý của Văn phòng Đầu tư Quốc tế. Các nhà đầu tư ngoại quốc có thể đổ tiền vào các dự án, sau khi chúng được xây xong họ sẽ phải bán đi.
Eion Edgar, một tỷ phú khác, phát biểu trước ủy ban Quốc hội rằng bộ luật mới sẽ làm suy giảm nghiêm trọng uy tín của New Zealand trước các nhà đầu tư quốc tế. Ông Eion dẫn ra bốn ví dụ về những tỷ phú đã đầu tư hàng trăm triệu USD vào nước này sau khi mua đất tại đây, trong đó có ông Eiichi Ishii người Nhật, chủ sở hữu khu resort Millbrook Resort và ông Robert “”Mutt” Lange, người đã mua lại hàng trăm héc-ta ở Đảo Nam New Zealand để làm khu bảo tồn sinh thái.
Ông Matthew Cockram, CEO của công ty bất động sản Cooper & Co sở hữu bởi tỷ phú Peter Cooper, cho rằng, bộ luật mới đang đi sai hướng và không nên được đưa vào áp dụng. Theo ông, sẽ có rất nhiều dự án bất động sản hạng sang bị ảnh hưởng bởi bộ luật này.
Cả những công ty lớn tại nước này cũng đang phàn nàn. Tập đoàn Spark New Zealand, một trong những nhà mạng lớn nhất nước, cho biết dự luật mới sẽ cản trở việc mở rộng mạng lưới phủ sóng của doanh nghiệp, do hầu hết cổ phần của công ty do người ngoại quốc nắm giữ, vì vậy mà việc mua thêm đất để đặt tháp ăng-ten sẽ trở thành rất khó khăn./.