Có mấy bước chân là chúng tôi đứng giữa ruộng đồng thơm mùi lúa mới, mùi rạ trên đường.
Mùa lúa mới...
Nghe mùi rơm rạ thoảng khắp trên các nẻo đường làng quê. Chao ôi tôi yêu làng quê tôi chi lạ! Yêu và thương lắm mảnh đất này, nơi quê hương đã mang sự sống cho cha ông bao đời, từ ngày đầu bước chân Người đến đây khai ấp lập làng.
Nghiệp dĩ hay là tình yêu đã đưa tôi trở về đất này. Là "nghiệp" mà cũng là "tình". Tình cũng là một thứ nghiệp. Mà nghiệp như vậy là rất cần thiết. Nghiệp lành! Thứ nghiệp lành của tâm tình ươm mầm sức sống hôi tụ về trên bàn tay người con, lớn lên biết yêu quê hương giống nòi mình mà không thấy khác biệt với vạn giống nòi khác. Duyên ấy nghiệp ấy là bước chân trở về tĩnh lặng từ nơi thanh vắng nhưng đượm vẻ linh hoạt của một thế giới "động". Đã có bao người đi tìm cái tĩnh của núi đồi để dừng chân.
Tôi chọn vùng làng quê và nghe trong xóm làng thứ âm thanh thật tĩnh, cái tĩnh của miền quê khác thật nhiều với núi đồi trầm mặc.
Thảnh thơi bước những bước chân thật ý thức trên đường giữa ruộng lúa để duy trì một cảm xúc trong lành đang có mặt trong tôi, hướng tầm mắt ngắm nhìn cánh đồng lúa bao la trĩu hạt đang khoác trên mình chiếc áo mang màu vàng của nắng, màu xanh của sự sống. Tôi chợt nhận thấy lòng mình nhiều lắm những yêu thương đang có mặt. Đó chính là tình yêu với làng quê, với mẹ cha, anh chị em, là tình yêu với mỗi giọng nói tiếng cười, mỗi một nhánh cây ngọn cỏ nơi đây; đó cũng là tình yêu thương với từng bông lúa đang trổ vàng trên cánh đồng, những bông lúa đã góp phần mình để có tôi đứng đây ngày hôm nay.
Biết ơn đời mầu nhiệm. Tôi hiểu mình không chỉ là sự nối tiếp từ mẹ từ cha. Tôi còn là sự tiếp nối của Thầy, của anh chị em và của vạn vật trong trời đất này.. Từ gió, từ mây, mỗi một sự vật đến đi do duyên mà tụ tán, mà chuyển hóa và biểu hiện những hình hài khác nhau. Tôi thấy hạnh phúc vì được có mặt giữa cuộc đời, lại vui mừng thêm thật nhiều khi được lớn lên cùng những lời dạy của Đức Thế Tôn...
Làng quê Thi Ông, bên những bông lúa nặng hạt trĩu giọt mồ hôi, là bao nhiêu nỗi lo.. Tôi đi dọc theo bờ mương, thấy những con cá con nằm chết trên lớp bùn nơi rãnh nước đã cạn khô. Tôi nghĩ có thể do thuốc phun ruộng đã làm cá chết. Tôi bước đi tiếp, tôi thấy ở một đoạn khác từng đàn cá con đang khiếp sợ chạy dưới làn nước ít ỏi còn lại trong mương. Thì ra, lúa chín nên không cần nước, người ta đã không cho nước vào mương nữa, và cá không còn môi trường để sống. Khi cấy lúa, là nước vào và theo đó loài cá sinh sôi nẩy nở rất nhiều dưới mương nước tưới ruộng. Lòng tôi chùng xuống một phút giây nhiếp tâm, thương những kiếp sống thụ động và ngắn ngủi!
Chúng ta cần nhớ về tổ tiên mình, quê hương mình cùng bao mất mát, bao tang thương một thời. Nhớ, là để vun bồi tâm tình biết ơn, hiểu và yêu thương nguồn cội, yêu thương quê hương ông cha ngàn đời nay gây dựng.
Bất chợt tôi liên tưởng, cuộc sống chúng ta đây, ta có chủ động hay đang thụ động cho môi trường sống cạn khô dần. Lời kinh mỗi chiều tôi đọc lại hiện về: Như thiểu thủy ngư tư hữu hà lạc, (như cá ít nước nào có vui gì..). Sống trong môi trường nào, ta đang có những điều kiện tốt của môi trường đó để làm lớn lên những tâm niệm yêu thương biết chia sẻ và hiến tặng. Ta trân quý để sống hết mình trong lý tưởng phụng sự, trong tâm tình yêu thương và mong muốn hiến tặng những gì đẹp đẽ nhất của mình cho cuộc sống này hay thụ động cho ngày giờ trôi qua đến khi dòng nước ít ỏi đe dọa đến chính mạng sống chúng ta?
Kiếp sống vô thường, có thể rất dài, có thể chỉ trong gang tấc. Những gì mình có hôm nay sẽ không tồn tại mãi. Viết những dòng này tôi muốn chia sẻ đến bạn và cho chính tôi, chúng ta cùng nhận diện sâu sắc hơn những thứ đang có mặt với chúng ta ngày hôm nay. Vô vàn những yếu tố mầu nhiệm đang có mặt quanh chúng ta, và nhiều lắm những mảnh đời khốn khó đang cần tấm lòng chúng ta sẻ chia.
Một chiếc áo đắt tiền có thể làm bạn tự hào nhưng không cho bạn sức mạnh của tình thương để dấn thân giúp người. Một ý nghĩ thiện lành biết cảm thông lại có thể làm tăng trưởng khả năng yêu thương và bình an cho cuộc đời của bạn.
Xa xa trên cánh đồng quê dáng người gom lúa lom khom và lũ trẻ tung tăng thả diều tung bay chao lượn giữa trời xanh. Trong gió chiều lồng lộng của làng quê, giữa cánh đồng mênh mông, lũ trẻ tha hồ mặc cho gió tưng hứng cánh diều. Nơi đây hay nơi kia, sự sống chênh vênh vậy đó.
Con cá im lìm nằm chết bên nhưng bước chân người nông phu hớn hở với vụ mùa..
Bầu trời chênh chếch, cánh diều chao nghiêng.
Cánh diều kia, dù bay cao đến đâu thì vẫn luôn được nối với mặt đất bằng một sợi dây. Sợi dây là cầu nối với chúng ta đến thực trạng hiện tại ta đang sống. Bạn đang ở đâu trong ý nghĩ của sở hữu? Sở hữu một căn nhà sang trọng, một địa vị giữa đời với chức cao trong đạo hay ngoài đời.v.v
Chúng ta có bay cao đến đâu cũng xin đừng quên sợi dây cầu nối kia với cuộc đời này.
Sợi dây này chính là ý niệm nhận thức thường trực về khổ đau trong người tu tập theo Phật giáo. Đường đến giác ngộ được nuôi dưỡng trên chính nhận thức về khổ để phát triển tâm yêu thương (tâm bồ đề) của người thực hành lời Bụt dạy. Chính yêu thương, là điểm tựa!! Đừng tưởng rằng gió lộng thế và bầu trời cao rộng thế thì diều có thể bay cao mà không cần gì cả... Không có sợi dây của tình yêu, của duyên nghiệp, của nhận thức diều sẽ rơi xuống.
Cái cao rộng của người tu là lý tưởng độ đời. Nhưng người tu nếu rời xa trần thế đang đọa đày khổ đau, ngồi trong tháp ngà của chốn thanh vắng, và tưởng đó là trời cao, biết đâu, chính là đang ngủ mê trong sự cung phụng đủ đầy của một môi trường, điều kiện sống sung túc khác..
Cái cao rộng của người trẻ là lý tưởng xây dựng quê hương đất nước, tu tâm, lập thân và tạo dựng đời sống hạnh phúc. Mặc dù rời nơi thôn quê, mặc dầu sống nơi phố thị, mỗi chúng ta đều cần nương vào sợi một sợi dây như cánh diều kia để mà nhớ về quê nhà, về mẹ cha. Chúng ta cần nhớ về tổ tiên mình, quê hương mình cùng bao mất mát, bao tang thương một thời. Nhớ, là để vun bồi tâm tình biết ơn, hiểu và yêu thương nguồn cội, yêu thương quê hương ông cha ngàn đời nay gây dựng.
Khó nghèo, cái lam lũ vẫn hiện diện ở mỗi làng quê Việt. Một vụ mùa với người dân nơi đây lấy đâu ra thu hoạch đến 5 triệu đồng nhưng bao nhiêu công sức đã đổ ra, bao nhiêu rủi may gởi vào trời đất.
Người dân quê hương mình vẫn còn quá nhiều khốn khó, vất vả. Có người đem theo lam lũ từ quê nghèo lên thành phố. Những chuyến hàng rong, những giọt mồ hôi mướt mải trưa hè. Đêm đến, họ lại nương mình bên ghế đá công viên, mặc cho thân mình như cây cỏ, giấc ngủ chập chờn bởi sương đêm và gió trời đêm hoang hoải..
Tình yêu của của bạn có với làng quê, có tiếng kẽo kẹt của gánh lúa nặng chi phí và thất thường của đất trời mưa nắng. Có con sâu giẫy chết và ruộng vườn sông hói gánh thêm vào mình hóa chất với đủ các loại thuốc..???
Việt Nam đang trên đà phát triển. Những tòa chung cư và khu đô thị được xây dựng với đầy đủ tiện nghi, hiện đại. Đâu đó, hình ảnh lam lũ dãi dầu như một mảng ký ức đã hóa xa xôi.. Tôi cũng mong là vậy. Nhưng, nó vẫn còn đây, ngay trước mắt và lặp lại mỗi ngày. Không dám nghĩ, mà vẫn thắt lòng, xót xa!
Liệu những con cá còn nhớ vô thường, những cánh diều còn giữ được cho mình một “sợi dây”???
Tôi bước về, trời chiều trong tiếng chổi quét nhanh vun đống lúa cuối ngày của người dân nơi sân nhà. Xe máy chở đầy lúa chạy nhanh trên đường quê. Mấy đứa trẻ phụ với cha chất nhanh rơm thành đống. Mấy hôm vào mùa gặt là trời lại có đổ mưa. Mẹ tôi bảo: Cơm sôi bớt lửa, được mùa trời mưa. Năm nay, mẹ tôi đau nặng, mẹ yếu đến nỗi không còn đi lại mà chỉ ngồi một chỗ.. Cả đời mẹ ngược xuôi lo toan vất vả, vậy mà giờ, một hơi thở cũng làm mẹ nhọc nhằn..
Thương mẹ, thương quê.
Một mùa lúa mới lại về, đến khi nào cho những kiếp sống bớt đi khó nghèo. Cuộc đời bớt đi những khắc nghiệt, đua tranh mà thêm nhiều thấu hiểu, thêm nhiều yêu thương và chia sẻ..
Đến khi nào, bước chân trên mỗi nẻo đường quê mà lòng thôi đau đáu những thương lo..
