Trong vườn ngôi nhà ở làng quê của tôi có trồng nhiều cây. Có mấy cái cây mang chút theo chút kỷ niệm vùng Tây Bắc nơi tôi đã từng sống một thời tuổi trẻ, như cây hoa ban, cây vả, cây đào, cây mận, cây mơ, cây sim rừng, cây nhội… là tôi đi xin hoặc mua với giá gần như tặng cho, mang về từ nơi khác.
Các cây còn lại đều là cây ở làng, cũng là đi xin hoặc mua với giá gần như tặng và cho, của bà con trong làng. Có những cây nhỏ, bà con thấy tôi thích thì đánh lên, mang đến cho tôi trồng. Có những cây to, như mấy cây thị, tuổi cây đã đến mấy chục năm, họ chẳng còn thích nữa, cần giải phóng mặt bằng để trồng cây khác hay để xây lên cái gì đó ở đấy, thì tôi phải kỳ công nhờ người có chuyên môn đến xử lý các kiểu mà vận chuyển về. Tôi thích thú vì làm được việc này vì nghĩ rằng mình đã giữ lại được những cây của làng mình ở lại làng mình.
Những cái cây ấy, nhờ trời, mang về trồng trong vườn nhà tôi, đều lên xanh và lớn rất nhanh. Tôi nhìn vào mỗi bóng cây, lại nhớ đến từng nơi, từng người, cùng những câu chuyện gắn bó với mình…
"Hóa ra, trồng một cái cây, cũng như gieo ươm một ý tưởng, gieo ươm một nết đức..." (Ảnh do tác giả chụp)
Lần về ở nhà mấy ngày vừa rồi, nhìn vào bức tường ngay bên cạnh cửa sổ trước nhà, ngạc nhiên chưa, có một cái cây gì đó bám vào tường mà mọc lên, thân lá mập mạp, sung mãn, thích mắt vô cùng. Cái cây ấy bám vào tường, quả quyết, êm thuận, tạo nên sự hài hòa, quấn quýt, như một gạch nối giữa thiên nhiên và tạo dựng…
Mà cái giống cây này ở đâu ra? Tôi nghĩ mãi, tỉ mẩn xem xét… Phía trên, thân cây mập mạp, từng phiến lá mạnh mẽ, to dầy, đầy sức sống. Nhìn xuống dưới gốc, thì thấy nhỏ tí, cái thân cây ấy chỉ hơn que tăm một chút, mỏng manh bắt đầu từ nền đất bám dần lên tường nhà, rồi cứ thế phát triển mà sung mãn thêm lên.
Thì hóa ra, đó chính là cái cây mình trồng. Khi trồng xuống, không nghĩ lại nhanh đến lúc dẫn đến cái kết quả như thế này. Nó là một nhánh dây vạn niên thanh vốn trồng trong cái bình thủy tinh đựng nước làm cây cảnh. Tôi vùi xuống đất, nghĩ là rồi nó sẽ mọc lên thành một bụi dây nhỏ tạo một mảng lá xanh bên cửa sổ, thế là đạt được như mong muốn của mình rồi! Không ngờ, giờ nó lại còn đẹp đẽ được đến như thế này!
Hóa ra, trồng một cái cây, cũng như gieo ươm một ý tưởng, gieo ươm một nết đức hay một chút duyên, thế rồi, gặp các điều kiện khác phù hợp, thì sẽ hội tụ lại, góp thêm vào, mà sẽ thành ra những kết quả, nhiều khi còn lớn lao hơn cả trong mong đợi và hình dung khởi thủy của mình…/.
