Chiều 2/6, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị triển khai Nghị quyết 201/2025/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội.
Hội nghị cũng tập trung rà soát kết quả thực hiện trong 5 tháng đầu năm và đề ra kế hoạch hành động cho những tháng cuối năm 2025.
Mở đầu phiên họp, Thủ tướng nêu lại một quan điểm từng được đưa ra: “Tỉnh tôi không có công nghiệp, không có công nhân, nên không cần phát triển nhà ở xã hội”.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Nguồn ảnh: Báo Chính phủ
Ông khẳng định, đây là cách hiểu chưa đầy đủ về chính sách, bởi nhà ở xã hội không chỉ dành riêng cho công nhân mà còn hướng tới người nghèo, người thu nhập thấp, giáo viên vùng sâu vùng xa, bộ đội biên phòng, người mới ra trường - những nhóm đối tượng đang gặp khó khăn trong việc tiếp cận chốn an cư.
Thủ tướng cho biết, thời gian qua, Chính phủ đã nỗ lực chỉ đạo các Bộ, ngành vào cuộc quyết liệt nhằm tháo gỡ điểm nghẽn thể chế, đơn giản hóa thủ tục và thúc đẩy phát triển loại hình nhà ở này.
Về mặt lập pháp, nhiều đạo luật quan trọng đã được sửa đổi như Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Đất đai…, cùng hơn 25 nghị định được ban hành để hình thành khung pháp lý hoàn chỉnh cho nhà ở xã hội.
Về điều hành, Chính phủ đã ban hành 22 nghị quyết, Thủ tướng Chính phủ ban hành 12 chỉ thị, quyết định, công điện và tổ chức hàng loạt hội nghị trực tuyến - trực tiếp với các địa phương, doanh nghiệp, nhằm chỉ đạo cụ thể, sát sao.
Đáng chú ý, ngày 3/4/2023, Thủ tướng đã ký Quyết định số 338/QĐ-TTg phê duyệt Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp và công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030.
Theo đó, mục tiêu đến năm 2025 là hoàn thành tối thiểu 100.000 căn, và đến năm 2030 đạt mốc 1 triệu căn.
Tính đến thời điểm hiện tại, Bộ Xây dựng báo cáo toàn quốc đã quy hoạch 1.309 khu đất với tổng diện tích gần 9.737 ha dành cho nhà ở xã hội. Có 679 dự án được triển khai, tương ứng hơn 623.000 căn, trong đó 108 dự án đã hoàn thành (73.075 căn), 571 dự án đang thi công (550.000 căn).
Riêng 5 tháng đầu năm 2025, cả nước đã hoàn thiện 22.649 căn và khởi công 21 dự án mới với hơn 20.400 căn.
Thủ tướng đánh giá cao nỗ lực của các Bộ, ngành, đặc biệt là Bộ Xây dựng, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ TN&MT… nhưng cũng thẳng thắn chỉ ra thực tế: nhiều dự án vẫn đang vướng mắc do thủ tục hành chính phức tạp, thể chế chưa đồng bộ, khiến tiến độ bị kéo dài.
Ông nhấn mạnh, nhà ở xã hội không thể nằm ở nơi “khỉ ho cò gáy”, hay trên đất “đầu thừa đuôi thẹo” mà phải được quy hoạch trong khu vực có hạ tầng đầy đủ - từ giao thông, điện, nước đến y tế, giáo dục, văn hóa…
Thực hiện chỉ đạo tại Hội nghị ngày 6/3/2025, các Bộ, ngành đã trình Chính phủ đề xuất Bộ Chính trị và Quốc hội thông qua 6 cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tháo gỡ ngay các vướng mắc trong phát triển nhà ở xã hội.
Ngày 29/5/2025, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 201/2025/QH15 với nhiều nội dung mang tính đột phá. Chính phủ ngay sau đó đã ban hành chương trình hành động thực hiện Nghị quyết. Trong đó, đáng chú ý là việc thành lập Quỹ nhà ở quốc gia, mở rộng đối tượng thuê nhà ở xã hội bao gồm cả doanh nghiệp, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội để bố trí chỗ ở cho cán bộ, công chức, người lao động, bao gồm cả lao động nước ngoài.
Nghị quyết cũng quy định cắt giảm hàng loạt thủ tục hành chính: cho phép chỉ định chủ đầu tư không qua đấu thầu, miễn lập nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, bỏ yêu cầu thẩm định thiết kế cơ sở, miễn giấy phép xây dựng… Theo Bộ Xây dựng, những cải cách này có thể giúp rút ngắn tối thiểu 350 ngày xử lý thủ tục dự án.
Ngoài ra, nghị quyết bổ sung thẩm quyền cho UBND cấp tỉnh trong việc quy định tiêu chí hưởng chính sách nhà ở xã hội đối với người dân bị ảnh hưởng bởi quá trình sắp xếp lại đơn vị hành chính.
Thủ tướng khẳng định, việc Quốc hội thông qua Nghị quyết 201 là bước tiến lớn trong tháo gỡ điểm nghẽn thể chế, tạo động lực thúc đẩy mạnh mẽ nhà ở xã hội. Tuy nhiên, để hiện thực hóa các cơ chế đặc thù này, cần có sự chỉ đạo thống nhất, quyết liệt từ cấp ủy, lãnh đạo các bộ ngành và chính quyền địa phương.
Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận, thống nhất các nhiệm vụ để triển khai ngay, không để chậm trễ. Đồng thời, cần rà soát, đánh giá kỹ các nhiệm vụ đã giao - cái gì làm tốt, cái gì chưa tốt để từ đó xây dựng kế hoạch hành động cụ thể từ nay đến cuối năm.
Tất cả phải dựa trên tinh thần “6 rõ” gồm: rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ kết quả để nhà ở xã hội thật sự trở thành trụ cột trong chính sách an sinh, phát triển bền vững đất nước.
