Tính lại 1.341 tỷ đồng chênh phí vận chuyển
Cụ thể, kết luận thanh tra của Bộ Tài chính cho biết, việc EVN hạch toán vào năm 2015 chi phí hơn 1.341 tỷ đồng khoản chênh lệch cước phí vận chuyển dự án đường ống dẫn khí Phú Mỹ - TP.HCM (giai đoạn 2012 - 2015) là chưa đúng chỉ đạo của Chính phủ.
Thanh tra Bộ Tài chính cho rằng, khoản hạch toán này giúp EVN giảm lợi nhuận năm 2015 khoảng 1.341 tỷ đồng. Theo đó, Tập đoàn này phải kê khai bổ sung thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2015 là 88,2 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế phải kê khai và nộp bổ sung là 877,4 tỷ đồng.
Phản hồi Bộ Tài chính về khoản chênh này, EVN cho biết, về khoản chênh lệch cước phí vận chuyển đường ống dẫn khí Phú Mỹ - TP.HCM giai đoạn 2012 - 2015 (khoảng 1.900 tỷ đồng) là khoản chi phí hồi tố cước vận chuyển khí Phú Mỹ - TP.HCM đã phát sinh trong giai đoạn 2012 - 2015.
EVN căn cứ Công văn số 12577/BCT-TCNL ngày 8/12/2015 của Bộ Công thương trình Thủ tướng về cước phí vận chuyển đường ống dẫn khí Phú Mỹ - TP.HCM và Công văn số 872/VPCP-KTTH ngày 4/2/2016 của Văn phòng Chính phủ cho phép EVN được phân bổ khoản chi phí này và giao Bộ Công thương đề xuất thời gian thực hiện phù hợp (ngắn hơn 5 năm).
Việc phân bổ khoản chi phí này vào năm 2015 thay cho năm 2016, 2017, theo EVN giúp tiết kiệm chi phí tự cân đối để giảm áp lực tăng giá bán lẻ điện.
EVN chưa hạch toán hơn 4.847 tỷ đồng doanh thu hoạt động tài chính năm 2016
Bộ Tài chính cũng phát hiện EVN chưa hạch toán hơn 4.847 tỷ đồng doanh thu hoạt động tài chính năm 2016. Đây là khoản lãi chênh lệch tỷ giá do đánh giá lại các khoản nợ phải trả bằng ngoại tệ của năm 2016. Theo quy định, lãi chênh lệch tỷ giá phải được bù trừ với lỗ chênh lệch tỷ giá. Nếu có chênh lệch thì doanh nghiệp phải hạch toán khoản này.
Bộ Tài chính yêu cầu doanh nghiệp phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2016 số tiền 969,5 tỷ đồng. Phần tiền còn lại 3.878 tỷ đồng, EVN không được chia lợi nhuận hoặc trả cổ tức. Tổng các khoản do hạch toán sai, Bộ Tài chính đề nghị truy thu số tiền thuế còn thiếu của EVN là hơn 1.900 tỷ đồng.
Trong khi đó, EVN cho rằng, khoản chênh lệch lãi tỷ giá này chủ yếu phát sinh tại dự án đầu tư xây dựng NM Nhiệt điện Nghi Sơn 1. Đây là dự án của Tổng công ty Phát điện 1 (EVNGENCO1) căn cứ theo Quyết định số 3023/QĐ-BCT ngày 1/6/2012 của Bộ Công Thương ban hành về việc thành lập Công ty mẹ - Tổng công ty Phát điện 1 (EVNGENCO 1), trong đó có dự án Nhiệt điện Nghi Sơn 1 là một trong số các dự án nguồn điện là các đơn vị hạch toán phụ thuộc Công ty mẹ EVNGENCO1.
Tuy nhiên, dự án nhiệt điện Nghi Sơn 1 lại sử dụng vốn vay của JICA (Nhật Bản) nên EVN gửi thư thỏa thuận với JICA nhưng theo yêu cầu từ phía JICA, EVN phải tiếp tục là chủ đầu tư, sau khi dự án hoàn thành xây dựng mới chuyển giao cho EVNGENCO1.
Sau khi EVN báo cáo, Bộ Công Thương đã có công văn số 2818/BCT-TCNL ngày 02/4/2013 thống nhất việc EVN tiếp tục làm chủ đầu tư dự án NMNĐ Nghi Sơn1, sau khi nhà máy phát điện thương mại sẽ thực hiện chuyển giao chủ đầu tư dự án cho EVNGENCO1.
Việc chuyển giao Công ty Nhiệt điện Nghi Sơn 1 (là đơn vị quản lý vận hành nhà máy Nhiệt điện Nghi Sơn 1) về Tổng Công ty Phát điện 1 cũng là một nội dung trong Quyết định số 852/QĐ-TTg ngày 14/6/2017 của Thủ tướng Chính phủ về Đề án tái cơ cấu Tập đoàn Điện lực Việt Nam giai đoạn 2017 – 2020.
Như vậy, dự án Nhiệt điện Nghi Sơn 1 là dự án thuộc EVNGENCO1 và do đó khoản lãi chênh lệch tỷ giá trong giai đoạn ĐTXD của dự án nhiệt điện Nghi Sơn 1 phải chuyển giao cho EVNGENCO 1 hạch toán theo quy định.
Hiện tại, EVN đang thực hiện các thủ tục bàn giao dự án Nhiệt điện Nghi Sơn 1 về EVNGENCO 1 tại thời điểm ngày 31/12/2017. Tập đoàn sẽ bàn giao số dư khoản lãi chênh lệch tỷ giá trong giai đoạn đầu tư xây dựng của dự án Nhiệt điện Nghi Sơn 1 để EVNGENCO 1 hạch toán.
Mặt khác, EVN dẫn quy định tại Thông tư 200/2014/TT-BTC ngày 22/12/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn Chế độ kế toán doanh nghiệp; Điều 23, Nghị định 82/2014/NĐ-CP ngày 25/8/2014; Điều 23, Nghị định 10/2017/NĐ-CP ngày 9/2/2017 của Chính phủ ban hành quy chế quản lý tài chính của Tập đoàn Điện lực Việt Nam và Điểm 1 của công văn số 12227/BTC-CĐKT ngày 3/9/2015 của Bộ Tài chính về việc trả lời chế độ kế toán của Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho phép khoản chênh lệch tỷ giá trong quá trình đầu tư của các công trình điện nằm trong quy hoạch phát triển điện lực quốc gia được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt được phản ánh lũy kế và phân bổ dần vào doanh thu tài chính hoặc chi phí tài chính khi doanh nghiệp đi vào hoạt động. Thời gian phân bổ không quá 5 năm kể từ khi công trình đi vào hoạt động.
Doanh nghiệp này cũng cho biết, EVN đang tiếp tục giải trình Bộ Tài chính để xử lý, giải quyết vấn đề này. Đồng thời EVN cũng đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ để xem xét, quyết định. EVN sẽ thực hiện nghiêm theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Tài chính.