Siêu đô thị chiếm 1/4 GDP cả nước sau sáp nhập sẽ sở hữu mạng lưới đường sắt đô thị gần 1.000km

Theo báo Tuổi Trẻ, Thực hiện chỉ đạo của Ban Chỉ đạo phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị TP. HCM, Sở Xây dựng vừa có văn bản đề nghị Ban Quản lý đường sắt đô thị thành phố phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát, điều chỉnh tổng thể quy hoạch hệ thống metro theo mô hình và tầm nhìn mới. Việc điều chỉnh này đặt trong bối cảnh TP. HCM đang nghiên cứu mở rộng địa giới hành chính, dự kiến sáp nhập với tỉnh Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu.

Theo đó, Sở Xây dựng thành phố đề nghị cập nhật toàn diện quy hoạch mạng lưới đường sắt đô thị, bao gồm xác định lại vị trí nhà ga, depot, không gian ngầm đô thị và các khu vực phát triển đô thị theo mô hình TOD (phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng).

Liên quan đến kết nối đường sắt giữa sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất và sân bay Long Thành, Sở Xây dựng cho biết ngày 18/3 vừa qua, Bộ Xây dựng đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao UBND TP. HCM làm cơ quan chủ quản đầu tư tuyến đường sắt Thủ Thiêm – Long Thành. Hiện Bộ Xây dựng đang tổng hợp ý kiến của các Bộ, ngành và cơ quan liên quan để trình Thủ tướng xem xét.

Trên cơ sở đó, Sở Xây dựng đề nghị nghiên cứu tổng thể phương án kết nối đường sắt từ trung tâm TP. HCM (kết nối cả sân bay Tân Sơn Nhất) đến sân bay Long Thành, thông qua tuyến Thủ Thiêm – Long Thành. Trong quá trình nghiên cứu, cần xem xét phương án kết nối thông qua các tuyến metro hiện hữu như tuyến số 2, số 4, số 6 hoặc đề xuất tuyến mới nếu cần thiết.

Hiện nay, theo quy hoạch được duyệt, TP. HCM có 12 tuyến metro với tổng chiều dài khoảng 510km. Trong đó, thành phố đang triển khai đồng loạt 7 tuyến với tổng chiều dài 355km, mục tiêu hoàn thành vào năm 2035, theo Nghị quyết 188 của Quốc hội.

Ngoài ra, hai tuyến ưu tiên khác là tuyến Thủ Thiêm – Long Thành và tuyến metro kết nối trung tâm TP.HCM đi huyện Cần Giờ cũng đang được nghiên cứu triển khai bằng nguồn vốn tư nhân.

Với định hướng sáp nhập địa giới hành chính, TP. HCM mới trong tương lai sẽ bao gồm cả Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu. Theo quy hoạch hiện tại, Bình Dương có 12 tuyến metro dài khoảng 305km, còn Bà Rịa – Vũng Tàu có 3 tuyến dài 125km. Như vậy, sau sáp nhập, tổng chiều dài mạng lưới metro của TP. HCM mới có thể đạt gần 1.000km chưa kể các tuyến đường sắt quốc gia do Trung ương đầu tư hoặc sắp được phân cấp về địa phương.

Trong số này, Bình Dương đã lựa chọn tuyến metro số 1 (từ TP mới Bình Dương đến Suối Tiên) làm dự án ưu tiên triển khai trước. Với Bà Rịa – Vũng Tàu, người dân kỳ vọng tuyến Thủ Thiêm – Long Thành sẽ đóng vai trò là cầu nối giữa hai sân bay lớn của khu vực phía Nam, đồng thời tăng tính kết nối liên vùng.

Tỉnh này cũng đã định hướng phát triển tuyến metro số 3 (Vũng Tàu – Bà Rịa – Phú Mỹ), đồng thời tính toán phương án kết nối đến sân bay Long Thành tại Đồng Nai.

Việc rà soát, điều chỉnh quy hoạch metro theo mô hình mới không chỉ nhằm mở rộng mạng lưới mà còn là bước chuẩn bị chiến lược cho giai đoạn phát triển đô thị theo vùng, hướng đến một hệ thống giao thông hiện đại, đồng bộ và bền vững trong tương lai gần.