Thanh Hóa: Động Tiên Sơn được “giải cứu“ sau nhiều năm bị xâm hại

Trong nhiều năm qua, hàng loạt đơn kiến nghị, phản ánh của công dân liên quan tới công tác quản lý, đầu tư tại khu vực động Tiên Sơn đã khiến khu di tích, danh lam, thắng cảnh này chưa bao giờ được bình yên. Câu chuyện bắt nguồn từ việc, năm 2005, UBND phường Hàm Rồng (TP. Thanh Hóa) ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Công ty Cổ phần Du lịch Kim Quy và bàn giao động Tiên Sơn cho đơn vị này khai thác, quản lý, khiến nhiều người dân làng cổ Đông Sơn bất bình. Việc xâm hại di tích này cũng bắt đầu xảy ra kể từ sau khi hai bên đặt bút ký hợp đồng hợp tác kinh doanh.

Tại một số kết luận trước đó, cơ quan có thẩm quyền đã chỉ rõ: Việc UBND phường Hàm Rồng ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Công ty Cổ phần Du lịch Kim Quy theo Hợp đồng số 01, ngày 22/5/2005 là không đúng thẩm quyền, nội dung hợp đồng trái với quy định của pháp luật. Ngoài ra, Công ty Cổ phần Du lịch Kim Quy đầu tư xây dựng khi chưa có thủ tục giao đất, cho thuê đất, hồ sơ thiết kế, bản vẽ thi công không có thẩm định và phê duyệt của cơ quan có thẩm quyền và công trình xây dựng không đúng mặt bằng quy hoạch...

Mặc dù sai phạm được chỉ rõ, thế nhưng việc giải quyết hậu quả pháp lý xung quanh hợp đồng hợp tác kinh doanh giữa hai bên vẫn chưa được thực hiện triệt để. Các phương án xử lý đã được đưa ra để xử lý dứt điểm vụ việc nhưng vẫn tồn tại những quan điểm trái chiều. Cụ thể:

Theo đó, phương án 1, khi thu hồi diện tích thuộc di tích động Tiên Sơn để Nhà nước trực tiếp quản lý; xử lý sau khi thanh lý hợp đồng, hoàn trả kinh phí giải phóng mặt bằng, đầu tư xây dựng cho Công ty Cổ phần Du lịch Kim Quy. Giải quyết các tranh chấp phát sinh do Công ty Cổ phần Du lịch Kim Quy không thống nhất thanh lý, chấm dứt hợp đồng.

Phương án 2, tiếp tục giao cho Công ty Cổ phần Du lịch Kim Quy quản lý, khai thác, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn hướng dẫn Công ty Cổ phần Du lịch Kim Quy hoàn chỉnh hồ sơ, thủ tục để quản lý, khai thác động Tiên Sơn theo đúng quy định.

Gần đây, sau khi nhận được văn bản chỉ đạo của cấp trên về việc xử lý dứt điểm những tồn tại xung quanh khu di tích, danh thắng này, ngày 20/7/2021, UBND TP. Thanh Hóa đã ban hành kết luận số 3787/KL-UBND về việc quản lý, đầu tư, khai thác Khu Di tích động Tiên Sơn trong khu di tích, lịch sử, văn hóa Hàm Rồng, phường Hàm Rồng, TP. Thanh Hóa. Theo đó, cơ quan có thẩm quyền một lần nữa chỉ rõ việc UBND phường Hàm Rồng ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Công ty Cổ phần Du lịch Kim Quy theo hợp đồng 01, xác lập ngày 22/7/2005 là không đúng thẩm quyền, nội dung, trái với quy định của pháp luật.

Cụ thể, Công ty Cổ phần Du lịch Kim Quy đầu tư xây dựng khi chưa có thủ tục giao đất, cho thuê đất; có công trình xây dựng không đúng mặt bằng quy hoạch. Đến nay, trong tổng diện tích 4,3ha UBND phường Hàm Rồng đã giao cho Công ty Cổ phần Du lịch Kim Quy có 0,8ha là phần diện tích đất ngoài động được UBND tỉnh giao đất, cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Phần diện tích núi đá động Tiên Sơn không có thủ tục giao đất, cho thuê đất của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Về trách nhiệm, UBND TP. Thanh Hóa cho rằng, việc UBND phường Hàm Rồng bàn giao đất, ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Công ty Cổ phần Du lịch Kim Quy không đúng quy định, do đó, trách nhiệm thuộc về UBND, Chủ tịch UBND phường Hàm Rồng nhiệm kỳ 2004 - 2011.

Bên cạnh đó, từ năm 2005 đến 2013, phòng Văn hóa thông tin, phòng Tài nguyên và Môi trường, phòng Quản lý đô thị , Đội Kiểm tra quy tắc đô thị không kiểm tra, để công ty đầu tư, xây dựng, cải tạo một số hạng mục trong động khi chưa có sự chấp thuận, đảm bảo hồ sơ, thủ tục giao đất, cho thuê đất theo quy định. Chưa kịp thời tham mưu cho UBND thành phố giải quyết những tồn tại hạn chế, vướng mắc trong quản lý đất đai, đầu tư xây dựng trong khu vực động Tiên Sơn.

Về biện pháp khắc phục, UBND TP. Thanh Hóa giao UBND phường Hàm Rồng chịu trách nhiệm chính trong việc quản lý, trực tiếp quản lý động Tiên Sơn theo quy định của Luật Đất đai về quản lý đất có di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh.

Giao UBND phường Hàm Rồng chấm dứt hợp đồng hợp tác kinh doanh giữa UBND phường Hàm rồng với Công ty Cổ phần Du lịch Kim Quy theo hợp đồng số 01, xác lập ngày 22/7/2005. Các vấn đề phát sinh liên quan đến tranh chấp hợp đồng giữa các bên thực hiện theo quy định của pháp luật về giải quyết tranh chấp tại tòa án.

Giao phòng Nội vụ đôn đốc, hướng dẫn UBND phường Hàm Rồng và các đơn vị có liên quan kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan trong việc ký hợp đồng hợp tác kinh doanh không đúng thẩm quyền và không kiểm tra, giám sát để Công ty đầu tư xây dựng khi chưa đảm bảo hồ sơ, thủ tục theo quy định.