Giao hàng chục nghìn mét vuông đất “vàng” không qua đấu giá
Công ty cổ phần Đầu tư và phát triển Nguyễn Kim (sau đó thay đổi chủ sở hữu là Công ty TNHH MTV đầu tư phát triển Nguyễn Kim Thanh Hóa, gọi tắt là Công ty Nguyễn Kim) được UBND tỉnh Thanh Hóa đồng ý chấp thuận chủ trương đầu tư thực hiện dự án đầu tư Trung tâm thương mại Nguyễn Kim tại khu đô thị Nam TP. Thanh Hóa theo văn bản số 1487/UBND-THKH ngày 4/3/2014 với yêu cầu sử dụng đất đúng mục đích.
Thông tin phóng viên có được cho hay, khu đất này đã được Trung tâm quỹ đất Thanh Hóa bồi thường, giải phóng mặt bằng, đầu tư hạ tầng đồng bộ, thời gian thuê 50 năm. Ngày 17/4/2015, UBND tỉnh Thanh Hóa có quyết định số 1400/QĐ-UBND về việc cho Công ty Nguyễn Kim thuê đất tại thửa đất số 96, tờ bản đồ số 103 (đo vẽ năm 2011), thuộc Khu đô thị Nam TP. Thanh Hóa, diện tích hơn 22,5 nghìn mét vuông.
Cũng trong năm 2015, Công ty Nguyễn Kim được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để xây dựng Trung tâm thương mại. Ngày 28/12/2015, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường cùng các bên có liên quan đã tiến hành bàn giao đất trên thực địa. Dự kiến, thời gian hoàn thành dự án 24 tháng kể từ ngày bàn giao đất.
Sau khoảng 3 năm kể từ khi được bàn giao đất (đến trước khi Thanh tra tỉnh Thanh Hóa vào cuộc kiểm tra hồi tháng 10/2018), Công ty Nguyễn Kim chỉ mới triển khai thi công ngoài thực hiện các công việc như cổng, hàng rào bảo vệ công trường xung quanh khu đất; thực hiện xong công tác thi công khoan địa chất, thi công ép cọc thử và thí nghiệm thử tải tĩnh cọc. Từ đó đến nay, hơn 22.000m2 đất "vàng” đã được giao cho Công ty Nguyễn Kim vẫn trong tình trạng “án binh bất động” sau nhiều lần bị thúc giục.
Tuy nhiên, theo Thanh tra tỉnh Thanh Hóa, dự án Trung tâm thương mại Nguyễn Kim chậm tiến độ nhưng không được cơ quan chức năng phát hiện, xử lý kịp thời (tháng 10/2018 mới phát hiện vi phạm). Sau khi phát hiện vi phạm, Thanh tra tỉnh Thanh Hóa đã có báo cáo, đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa giao Sở Tài nguyên và Môi trường thực hiện các trình tự, thủ tục thu hồi đất. Tuy nhiên, quá trình thực hiện trình tự thủ tục thu hồi đất, cơ quan này chưa phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường lập biên bản xác định hành vi vi phạm là chưa đúng định. Do đó, đến nay, dự án trên của Công ty Nguyễn Kim vẫn không bị thu hồi.
Điều đáng nói là, trước khi giao đất cho Công ty Nguyễn Kim, khu đất hơn 22.000m2 tại thời điểm UBND tỉnh Thanh Hóa chấp thuận chủ trương đầu tư là đất sạch, đã đầu tư công trình hạ tầng kỹ thuật đồng bộ theo mặt bằng quy hoạch đã được TP. Thanh Hóa phê duyệt, nhưng không thông qua đấu giá.
Trong khi đó, theo quan điểm của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thanh hóa thì khu đất trên phải thông qua hình thức đấu giá bởi: "Theo quyết định số 359/2012/QĐ-UBND ngày 3/2/2012 của UBND tỉnh Thanh Hóa về việc ban hành quy chế đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất hoặc cho thuê đất trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa và theo quy định tại khoản 1, điều 118; điểm b, khoản 1, Điều 119 Luật Đất đai 2013, thì dự án Trung tâm thương mại của Công ty Nguyễn Kim Thanh Hóa sử dụng khu đất trên phải thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất.
Về việc cơ quan tham mưu cho UBND tỉnh Thanh Hóa đồng ý cho Công ty Nguyễn Kim thuê đất không thông qua đấu giá, Thanh tra tỉnh Thanh Hóa cho rằng, điều này là “không đúng quy định” .
Câu hỏi đặt ra là, liệu có sự “ưu ái” nào từ tỉnh Thanh Hóa khi giao cho Công ty Nguyễn Kim? Một số ý kiến khác bày tỏ quan điểm về khả năng thất thoát ngân sách từ dự án nói trên khi tỉnh Thanh Hóa giao đất cho doanh nghiệp không đấu giá quyền sử dụng đất.
Chậm thực hiện dự án, nhưng quyết... bám trụ?
Tháng 10/2020 UBND tỉnh Thanh Hóa thống nhất chủ trương điều chỉnh cục bộ quy hoạch khu đất dự án thành khu phức hợp thương mại dịch vụ và chung cư cao tầng, đồng thời đề nghị chủ đầu tư thực hiện trả lại khu đất nêu trên cho nhà nước để tổ chức triển khai việc lập, thẩm định, phê duyệt điều chỉnh cục bộ quy hoạch và đấu giá lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án phát triển nhà ở theo quy định hiện hành.
Tuy nhiên, trong văn bản đề nghị mới đây, Công ty Nguyễn Kim đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa xem xét chấp thuận cho Công ty được thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời chấp thuận nhà đầu tư không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo điểm a, khoản 4, điều 29, Luật Đầu tư 2020.
Phía Công ty Nguyễn Kim cũng đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa cho phép thực hiện các bước nhằm bổ sung chức năng chung cư cao tầng và xác định nghĩa vụ tài chính khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất thương mại dịch vụ sang đất hỗn hợp để đầu tư khu phức hợp thương mại dịch vụ và chung cư cao tầng.
Trước đề xuất này, UBND tỉnh Thanh Hóa đã giao cho Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh chủ trì phối hợp với Sở Xây dựng, Sở Tài chính, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tư Pháp... nghiên cứu nội dung, tham mưu báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa.
Về đề xuất này, Trao đổi với Luật sư Trần Đức Phượng (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết, khu đất này đã được Công ty Nguyễn Kim đã đăng ký đầu tư theo Giấy chứng nhận đầu tư cấp ngày 18/6/2015 và đã có Quyết định cho thuê đất số 1400/QĐ-UBND ngày 17/4/2015, đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CD 012189 ngày 22/12/2015 với mục tiêu, nội dung hoạt động vào mục đích Trung tâm thương mại.
Đến nay, Công ty Nguyễn Kim vẫn chưa triển khai đầu tư xây dựng công trình, chậm tiến độ so với Giấy chứng nhận đầu tư ngày 18/6/2015. Nay Công ty Nguyễn Kim Thanh Hóa đề nghị không trả lại đất theo Công văn 14417/UBND-CN ngày 14/10/2020 của UBND tỉnh Thanh Hóa mà Công ty đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa chấp thuận thực hiện chủ trương đầu tư, không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư vì Công ty đã có quyền sử dụng đất đáp ứng điểm a khoản 4 Điều 29 Luật Đầu tư 2020.
Nếu UBND tỉnh Thanh Hóa thực hiện việc chấp thuận chủ trương cho Công ty Nguyễn Kim Thanh Hóa thì sẽ vi phạm nhiều quy định pháp luật.
Vị Luật sư viện dẫn: "Khu đất đang được quản lý và được doanh nghiệp thực hiện đầu tư theo Giấy chứng nhận đầu tư ngày 18/6/2015, do đó nếu một khu đất mà có 2 dự án cùng đầu tư là sai. Nếu Công ty Nguyễn Kim thực hiện thủ tục điều chỉnh dự án cũ (dự án Trung tâm thương mại và dịch vụ) sang dự án có nội dung mới (khu phức hợp thương mại dịch vụ và chung cư cao tầng) là đã thay đổi hẳn nội dung dự án.
Tuy nhiên, Luật Đầu tư chưa có quy định cụ thể giới hạn việc điều chỉnh dự án nên thông thường các dự án làm thủ tục điều chỉnh dự án sẽ không được chấp thuận ngay tại khâu thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư. Chỉ thực hiện đúng dự án nếu Công ty Nguyễn Kim làm thủ tục chấm dứt thực hiện Giấy chứng nhận đầu tư ngày 18/6/2015, trả đất cho Nhà nước và tham gia đấu giá nếu được trúng thì thực hiện thủ tục đầu tư dự án theo nội dung mới.
Mặc dù Công ty Nguyễn Kim đang là bên sử dụng đất (loại đất thương mại dịch vụ) nhưng họ ràng buộc và thực hiện theo Giấy chứng nhận đầu tư cấp ngày 18/6/2015 và Quyết định cho thuê đất 1400/QĐ-UBND ngày 17/4/2015. Nếu UBND tỉnh Thanh Hóa chấp thuận chủ trương đầu tư căn cứ điểm a khoản 4 Điều 29 Luật Đầu tư 2020 vì Công ty đã có quyền sử dụng đất thì chính UBND tỉnh Thanh Hóa đã tự đặt ra những quy định về đầu tư để quản lý nhưng chính mình đã phủ nhận, vi phạm những quy định của Giấy chứng nhận đầu tư, Quyết định cho thuê đất 1400/QĐ-UBND", Luật sư Phương nêu quan điểm.
Cũng theo Luật sư Phượng: “Đối với việc cho thuê đất trước đây theo Quyết định cho thuê đất 1400/QĐ-UBND đã không thông qua đấu giá đã là sai và vẫn chưa được khắc phục. Nay tiếp tục cho chuyển mục đích sử dụng đất từ loại đất thương mại dịch vụ sang đất ở, là mục đích không đấu giá quyền sử dụng đất. Trong khi đó, tiền sử dụng đất phải nộp (khi chuyển mục đích sử dụng đất) sẽ không cao như đấu giá đất ở nên chủ đầu tư hưởng lợi rất nhiều, có khả năng gây thất thoát ngân sách Nhà nước và là điều kiện để phát sinh những vụ tiêu cực mà rất nhiều vụ án đã và đang khởi tố hình sự hiện nay.
Có thể thấy, theo quy định pháp luật, đề xuất của Công ty Nguyễn Kim sẽ không được UBND tỉnh Thanh Hóa chấp nhận, Công ty phải chấm dứt dự án, trả lại đất và đưa ra đấu giá theo công văn 14417/UBND-CN ngày 14/10/2020. Không thể nào chấp nhận theo kiểu, thuê xe và trả tiền thuê để thực hiện một công việc nhưng sau đó xoay sang xin luôn được quyền bán chiếc xe, chỉ trả tiền mua theo định giá chỉ vì mình đang là người quản lý, sử dụng chiếc xe đó”.
Reatimes sẽ tiếp tục thông tin về sự việc này.
