Thị thực "ngáng" đường du lịch: Muốn đón khách, phải mở cửa

Mở đúng cửa

Không chỉ quá khắt khe về việc miễn visa cho du khách quốc tế, chính sách thị thực hiện nay của Việt Nam còn nhiều bất cập. Đơn cử danh sách các quốc gia, vùng lãnh thổ được miễn thị thực vào Việt Nam hiện nay tập trung vào những thị trường ít tiềm năng và ngược lại.

Càng kéo dài thời gian lưu trú của khách càng giúp ngành du lịch thu được nhiều ngoại tệ tại chỗ. Ảnh: Ngọc Thắng.

Ông Phạm Văn Du, giám đốc một công ty lữ hành chuyên đón khách châu Âu, dẫn chứng các nước như Brunei, Na Uy, Belarus, Phần Lan, Đan Mạch... không phải thị trường mà du lịch Việt Nam đang hướng đến. Trong số hơn 12,9 triệu khách đến Việt Nam năm 2017, chỉ có 18.236 khách đến từ Phần Lan; 24.293 khách từ Na Uy; 34.720 khách của Đan Mạch, còn Belarus thì không đáng kể.

Trong khi nhiều ngành kinh tế khác đang vật lộn với nhiều khó khăn, rào cản để đưa sản phẩm ra nước ngoài, thì chính chúng ta lại đang khép cánh cửa, chặn dòng tiền 
vào nội địa từ du khách quốc tế

Ông Phạm Văn Du, Giám đốc một công ty lữ hành

Trong khi đó, khách từ một số thị trường tiềm năng lớn như Ấn Độ, Áo, Thụy Sĩ lại đang kêu ca rất nhiều về vấn đề visa của Việt Nam. Ông Du nhận xét, khách Áo rất thích Việt Nam. Minh chứng là dân số của họ chỉ bằng 1/6 Đức nhưng lượng khách đến Việt Nam không hề thua kém.

Tuy nhiên việc phải làm các thủ tục visa, trả phí ngoài lề cao khiến họ thường xuyên phàn nàn. “Khách Áo, Ấn Độ, Thụy Sĩ đều từ trung lưu trở lên, mức chi tiêu rất lớn. Mỗi ngày ở Việt Nam, tổng chi của đối tượng khách này có thể đạt tới gần 200 USD/người. Trong khi nhiều ngành kinh tế khác đang vật lộn với rất nhiều khó khăn, rào cản để đưa sản phẩm ra nước ngoài, kiếm từng đồng ngoại tệ về Việt Nam thì chính chúng ta lại đang khép cánh cửa, chặn dòng tiền vào nội địa từ du khách quốc tế”, ông Du nói và đề nghị cần nhanh chóng có nghiên cứu cụ thể, đưa ra mục tiêu, tiêu chí rõ ràng về các thị trường du lịch tiềm năng, cần chú trọng khai thác để khuyến khích bằng các chính sách thông thoáng, trong đó có chính sách visa, “mở” nhưng phải đúng “cửa”.

Được biết, Tổng cục Du lịch cũng đang xem xét bổ sung thêm 6 nước vào diện miễn visa du lịch gồm: Canada, Úc, New Zealand, Bỉ, Thụy Sĩ, Hà Lan vì cho rằng đây là nhóm nước có tiềm năng du lịch ra nước ngoài lớn.

Kích hoạt nhiều ngành kinh tế

Không chỉ tác động mạnh đến khả năng thu hút khách du lịch, TS Lương Hoài Nam, Hội đồng tư vấn du lịch, cho rằng chính sách visa còn tác động trực tiếp đến việc thu hút các nguồn vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam qua các kênh. Ví dụ chương trình "Ngôi nhà thứ 2" (Second home tourism) khuyến khích người nước ngoài mua bất động sản ở Malaysia.

Tại Việt Nam, sau khi chính sách mở cửa cho Việt kiều và người nước ngoài được mua nhà ở Việt Nam, nhiều doanh nghiệp đã đầu tư vào phân khúc này để đón đầu chính sách. Nhưng chính sách này không thể phát huy hết hiệu quả khi người mua bất động sản cần phải xin visa để về “ngôi nhà thứ hai” của mình. “Bất động sản là thứ người nước ngoài bỏ tiền ra mua, nhưng không thể mang ra khỏi Việt Nam.

Để khuyến khích họ mua, cần có những chính sách phù hợp, kể cả về visa. Nếu chính sách visa của Việt Nam chưa thể thoáng được như Malaysia, Singapore, thì ít nhất cũng cần được như Thái Lan”, ông Nam nói.Trước mắt, cần cải thiện một số chính sách đã có như tăng số ngày miễn visa từ 15 lên 30 ngày cho công dân 12 nước đã được miễn visa để phù hợp với độ dài các tour xuyên Việt và số ngày nghỉ phép của du khách; Kéo dài thời hạn các chương trình miễn visa du lịch hiện là “từng năm” lên 5 năm hoặc 10 năm để các DN hàng không, du lịch yên tâm đầu tư mạnh vào các hoạt động xúc tiến du lịch tại các thị trường.

“Bên cạnh đó, bỏ quy định mỗi lần nhập cảnh phải cách ngày xuất cảnh khỏi Việt Nam lần trước ít nhất 30 ngày vì quy định này vô hiệu hóa khả năng biến Việt Nam thành một trung tâm hàng không và du lịch đường dài. Ngoài ra, cần tiếp tục theo đuổi để hiện thực hóa ý tưởng “Một visa - Nhiều điểm đến” trong Tiểu vùng CLMV (Campuchia - Lào - Myanmar - Việt Nam) mà nước ta có vai trò quan trọng”, ông Nam đề xuất.

Sở Du lịch TP.HCM mới đây cũng tiếp tục kiến nghị Chính phủ tăng thời gian miễn thị thực từ 15 ngày lên 21 hoặc 30 ngày cho du khách đến từ 12 nước đang được miễn thị thực. Càng kéo dài thời gian lưu trú của khách càng giúp du lịch TP nói riêng cũng như toàn ngành nói chung càng thu được nhiều ngoại tệ tại chỗ.

Sở này cũng cho rằng việc miễn thị thực cho du khách từ 5 nước Tây Âu gồm Anh, Pháp, Đức, Ý và Tây Ban Nha trong 2 năm qua đã có tác động tốt đến thị trường, giúp lượng khách tăng 14%/năm. Vì vậy, cơ quan này đề nghị tăng thời gian thí điểm miễn thị thực lên 5 năm thay vì xét theo từng năm như hiện nay hoặc cho phép miễn dài hạn để các doanh nghiệp yên tâm đầu tư, chủ động xây dựng sản phẩm, có đủ điều kiện, thời gian cho các hoạt động quảng bá.