Thông tin này được ông Phan Đình Trạc, Trưởng ban Nội chính Trung ương chỉ đạo tại buổi làm việc với Thường trực Thành ủy TP.HCM diễn ra ngày 29/5, để kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện kết luận của Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng liên quan đến các sai phạm xảy ra tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm (TP.Thủ Đức) và các vụ án, vụ việc khác.
Trong đó, đối với các sai phạm tại khu đô thị Thủ Thiêm, ông Trạc đề nghị TP.HCM tiếp tục rà soát 33/67 dự án còn lại mà Thanh tra Chính phủ kiến nghị giao Thanh tra TP.HCM tổ chức rà soát, thanh tra để xử lý theo quy định.
Trên cơ sở ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, ý kiến của các cơ quan, bộ, ngành chức năng, TP.HCM khẩn trương thu hồi và hoàn trả hơn 26.000 tỉ đồng tạm ứng từ ngân sách nhà nước đầu tư cho khu đô thị mới Thủ Thiêm để tránh thất thoát. Đồng thời, sớm có giải pháp huy động nguồn vốn hợp pháp để trả nợ các khoản vay ngân hàng hơn 4.000 tỉ đồng. Sau ngày 30/6/2021, nếu không thực hiện xong thì chuyển các vụ việc đã rõ dấu hiệu phạm tội đến cơ quan điều tra để điều tra, xử lý.
Liên quan đến Khu đô thị mới Thủ Thiêm, kết luận của Thanh tra Chính phủ cho biết, trong quá trình triển khai thực hiện đầu tư, xây dựng, UBND TP.HCM và các sở ngành đã để xảy ra những khuyết điểm, vi phạm.
Điển hình là sai phạm tại dự án New City Thủ Thiêm (số 17 đường Mai Chí Thọ, TP Thủ Đức) do Công ty TNHH Xây dựng - Thương mại Thuận Việt làm chủ đầu tư. Kết luận thanh tra về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm cho thấy, TP.HCM đã thanh lý hợp đồng đầu tư xây dựng dự án 1.330 căn hộ (New City), khi chưa có ý kiến chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ về giao đất là trái Luật Đất đai.
Nội dung kết luận của thanh tra nêu rõ, nhà đầu tư (Công ty TNHH Xây dựng - Thương mại Thuận Việt) đã thay đổi thiết kế dự án New City Thủ Thiêm, từ nhà tái định cư sang nhà ở thương mại. Nhà đầu tư này đã chuyển nhượng cho người mua 1.122 căn hộ.
Về phía UBND TP.HCM đã thanh lý hợp đồng đầu tư xây dựng khu tái định cư, khi chưa có ý kiến chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ về giao đất là không đúng quy định tại Điểm I, Khoản 2, Điều 118, Luật Đất đai năm 2013.
Cũng liên quan tới dự án New City, ngày 11/1/2018, trong báo cáo về kết quả đàm phán, thương thảo giữa Ban Quản lý đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm và chủ đầu tư liên quan Hợp đồng mua 1.330 căn hộ tái định cư, cũng nêu ý kiến của Sở Tư pháp kiến nghị về việc phải báo cáo Thủ tướng.
Cụ thể, Sở đề nghị Ban Quản lý khu Thủ Thiêm làm rõ thêm một số nội dung trong Biên bản đàm phán và nghiên cứu, bám sát chủ trương của UBND TP, ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng.
“Trong trường hợp cần thiết, Ban Quản lý khu Thủ Thiêm kiến nghị UBND TP báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc giao chủ đầu tư đang thực hiện dự án, được tiếp tục thực hiện dự án, theo quy hoạch được duyệt, trên khu đất được giao mặt bằng, với mục tiêu xây dựng nhà ở thương mại, theo thẩm quyền quy định tại Điểm I, Khoản 2, Điều 118, Luật Đất đai năm 2013”, Sở Tư pháp khuyến cáo phía chủ đầu tư.
Hồi cuối năm 2016, Bộ Tài chính cũng có văn bản đề nghị Văn phòng Chính phủ báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, xử lý theo nguyên tắc: “Thu hồi đất đối với dự án do Liên danh Sacomreal (đang đầu tư xây dựng) và Công ty Cổ phần Phát triển Quốc tế Thế kỷ 21 (đã đầu tư xây dựng 1 phần) làm chủ đầu tư, để tổ chức đấu giá công khai, để giao đất có thu tiền sử dụng đất khi chuyển từ nhà ở tái định cư sang nhà ở thương mại.
Việc thanh toán chi phí đã đầu tư xây dựng cho Liên danh Sacomreal và Công ty Cổ phần Phát triển Quốc tế Thế kỷ 21 theo nguyên tắc bảo toàn vốn và đảm bảo lợi nhuận định mức cho nhà đầu tư theo đúng quy định pháp luật, về xác định và quản lý chi phí đầu tư xây dựng”.
Bên cạnh đó, dự án này từng gây xôn xao trong dư luận vì rao bán tràn lan từ tháng 1/2018, khi chưa được phê duyệt giá đất, chưa đủ điều kiện huy động vốn. Sự việc đã bị Thanh tra Sở Xây dựng TP.HCM phát hiện và ra Quyết định xử phạt vào 11/1/2018. Đặc biệt, New City Thủ Thiêm còn là một trong những dự án được TP.HCM “tháo gỡ” bằng việc “tạm nộp tiền sử dụng đất”.
Đáng chú ý, tại buổi làm việc với Thủ tướng diễn ra mới đây, TP.HCM đã đề xuất, kiến nghị Thủ tướng cho phép UBND TP.HCM quyết định điều chỉnh mục tiêu dự án, quỹ nhà phục vụ tái định cư sang nhà ở xã hội hoặc thương mại thay cho Bộ Xây dựng, theo Nghị định 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ. Về kiến nghị này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu nếu chuyển sang nhà ở thương mại thì dứt khoát phải qua đấu giá để tránh tiêu cực, thất thoát.
