Lãi suất cao
Đang có nhu cầu vay khoảng 800 triệu đồng để mua một căn hộ ở quận Hà Đông, Hà Nội, anh Xuân Thụ, nhân viên IT tại quận Cầu Giấy liên hệ nhân viên một số ngân hàng nhờ tư vấn.
Các ngân hàng đều sẵn sàng giải ngân khoản vay cho anh với điều kiện phải chứng minh thu nhập đủ khả năng trả nợ, căn hộ định mua có giấy tờ pháp lý đầy đủ, có thể vay tới 70% giá trị căn hộ. Tuy nhiên, mức lãi suất mà anh Thụ hỏi dù được ưu đãi cũng lên tới hơn 10%/năm.
Nhiều nhà băng vẫn triển khai các gói tín dụng cho người mua nhà. Ảnh: Dũng Minh
Vừa được giải ngân gần 2 tỷ đồng để mua căn góc 91m2 tại một dự án tại Mỹ Đình, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội, anh Ngô Tuấn, giám đốc một công ty chuyên về vệ sinh khu công nghiệp cho biết, lãi suất anh được ngân hàng giải ngân rơi vào 9,2%/năm trong năm đầu. Từ năm thứ 2 trở đi lãi suất cho vay được tính toán dựa trên một mức lãi suất tiền gửi 12 tháng cộng thêm biên độ 3%.
"Tính ra mỗi tháng, gốc và lãi tôi phải trả khoảng hơn 25 triệu đồng. Từ ngày vay mua nhà, gần như ngày nào tôi cũng đầu tắt, mặt tối bởi phải lao ra ngoài tìm thêm việc để có đủ chi phí trang trải sinh hoạt gia đình và trả nợ", anh Tuấn chia sẻ và cho biết thêm, vợ vừa sinh em bé nên cũng khá căng thẳng về tài chính.
Anh Tuấn, anh Thụ cũng như nhiều người khác đang rơi vào áp lực ngày một lớn khi lãi suất tăng cao. Không phải ngân hàng cấm cửa với người vay mua nhà, nhưng để lựa chọn được gói vay phù hợp không phải là chuyện đơn giản với nhiều người có nhu cầu.
Ghi nhận của phóng viên cho thấy, rất nhiều ngân hàng hiện nay đều có gói tín dụng cho người có nhu cầu vay mua nhà chứ không siết như nhiều người nghĩ, song lãi suất đã cao hơn từ 0,5 - 1,5%/năm so với trước đây.
Hiện tại, nhiều ngân hàng đang triển khai các chương trình dành cho cá nhân vay mua nhà với mức lãi suất ưu đãi, nhưng lãi vay mua nhà hiện phổ biến 7 - 9%/năm đối với kỳ ưu đãi 6 tháng và 8 - 12%/năm đối với kỳ ưu đãi 1 năm trở đi.
Chẳng hạn, PVCombank triển khai gói tín dụng “Vay dễ dàng - sống thảnh thơi” với lãi suất từ 7,49%/năm, hạn mức vay 85% giá trị tài sản bảo đảm. Vietcombank áp lãi suất cho vay trong 12 tháng đầu tiên là 7,7 - 8,1%/năm, 24 tháng đầu tiên là 8,7 - 8,9%/năm.
Lãi suất cho vay mua nhà hiện tăng lên khá cao. Ảnh: Shutterstock
Techcombank cho vay với lãi suất từ 7,49%/năm trong năm đầu, sau 12 tháng, lãi suất bằng lãi suất tiết kiệm cộng thêm 4,49%/năm; thời hạn vay tối đa 25 năm; phí trả nợ trước hạn khoảng 2% trong 4 năm đầu. VIB cho vay 80% nhu cầu vốn, thời gian vay tối đa 30 năm, lãi suất từ 7,9%/năm áp dụng trong kỳ hạn ưu đãi 6 tháng, từ tháng thứ 7 trở đi lãi suất bằng lãi suất cơ sở cộng thêm 3,7%/năm. SCB cho vay mua nhà kỳ hạn 6 tháng với lãi suất 9,9%/năm.
Tương tự, tại VPBank, lãi suất cố định trong 12 tháng đầu tiên là 7,9%/năm, sau đó lãi suất bằng lãi suất tiết kiệm 24 tháng cộng thêm 3%/năm. Phí trả nợ trước hạn tại năm 1 là 4%, năm 2 là 3,5%.
Eximbank lại có gói cho vay với lãi suất 11%/năm trong 12 tháng đầu, lãi suất sau đó bằng lãi suất tiết kiệm 24 tháng cộng 3%/năm; phí trả nợ trước hạn từ 1 - 2% trong 3 năm đầu. Kienlongbank cho vay với lãi suất 11,7%/năm trong kỳ ưu đãi và miễn phí trả nợ trước hạn.
Trong khi đó, ABBANK vừa dành 3.600 tỷ đồng gói tín dụng cho khách hàng cá nhân vay mua nhà, vay tiêu dùng với lãi suất từ 7%/năm cố định trong 6 tháng đầu.
Lãi suất sẽ còn tăng
“Lãi suất cho vay mua nhà trong năm 2019 có khả năng sẽ ổn định hoặc tăng nhẹ so với năm 2018”, ông Phạm Hồng Hải, Tổng Giám đốc Ngân hàng TNHH MTV HSBC Việt Nam dự báo.
Số liệu thống kê của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia (NFSC) cho thấy, lãi suất cho vay bình quân năm 2018 là khoảng 8,91%/năm, tăng so với mức 8,86%/năm của năm 2017.
Trong khi đó, lãi suất tiền gửi của các ngân hàng thương mại có xu hướng tăng trong thời gian gần đây, đặc biệt là lãi suất của các kỳ hạn dài. Trên các cơ sở này, lãi suất cho vay mua nhà trong năm 2019 có khả năng sẽ ổn định hoặc tăng nhẹ so với năm 2018.
Trên thực tế, ghi nhận của phóng viên cho thấy, lãi suất cho vay mua nhà đất đã nhích lên đáng kể sau "cuộc đua" tăng lãi suất huy động từ cuối năm 2018 đến nay. Hiện mặt bằng lãi suất huy động đã xuất hiện phổ biến các mức trên 8%/năm, trong khi lãi vay phần lớn cũng trên 11%/năm, tăng thêm khoảng 0,5 - 1 điểm phần trăm so với nửa năm trước.
Một yếu tố khác, từ đầu năm 2019, tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn theo quy định của Ngân hàng Nhà nước đã giảm xuống còn 40%, thay vì mức 45% như năm ngoái, khiến nguồn vốn tín dụng đổ vào bất động sản không còn dồi dào. Bởi các khoản vay mua nhà thường khá dài, từ 10 - 20 năm, thậm chí hơn 20 năm. Do đó, một số ngân hàng đã chủ động tăng lãi suất vay mua nhà lên để hạn chế nhu cầu vay vốn từ khách hàng.
Ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh TP.HCM nhìn nhận, đầu năm ngoái, Ngân hàng Nhà nước đưa chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng khoảng 17%, nhưng đến cuối năm hệ thống ngân hàng chỉ tăng hơn 14%. Năm nay, chủ trương từ đầu năm là kiểm soát tăng trưởng tín dụng ở mức thấp hơn cả năm 2018, trong đó cho vay lĩnh vực bất động sản tiếp tục được yêu cầu kiểm soát chặt chẽ.
"Quyết định cho vay vẫn thuộc về các ngân hàng sau khi thẩm định, đánh giá, nhưng người vay cũng cần cân nhắc bảo đảm khả năng tài chính", ông Minh nói.
Theo đánh giá của TS. Trần Du Lịch, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ, các nhà băng khó có thể “đóng cửa” với bất động sản, chỉ có điều lãi suất sẽ cho vay sẽ tăng. Ðồng thời, phân khúc tín dụng cá nhân mua nhà vẫn hứa hẹn nhiều tiềm năng, rủi ro phân tán, thay vì các ngân hàng ồ ạt, tập trung cho vay dự án như trước.
Về phía cơ quan quản lý, ông Nguyễn Quốc Hùng, Vụ trưởng Tín dụng, Ngân hàng Nhà nước cho biết, vẫn xem xét cho vay các dự án hiệu quả, chủ đầu tư có năng lực. Việc cho vay bất động sản có thể chia làm 2 đối tượng: đầu tư trực tiếp bất động sản hoặc cho vay thông qua tiêu dùng mua tài sản là bất động sản và nhà ở.
Đến cuối 2018, tổng tăng trưởng dư nợ tín dụng liên quan đến bất động sản là 31,7%. Trong đó, vay trực tiếp chững lại, nhưng cho vay phục vụ tiêu dùng mua bất động sản tăng cao. Điều này đồng nghĩa sẽ đẩy mạnh nguồn tiêu thụ của chủ đầu tư.
