Theo thống kê của Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS), số lượng môi giới hiện khoảng 200.000 người, hoạt động trong các công ty môi giới, sàn giao dịch hoặc độc lập, nhưng chủ yếu tập trung ở hai thị trường lớn là Hà Nội và TP.HCM. Trong đó, ở Hà Nội có trên 70.000 nhà môi giới, TP.HCM nhiều hơn với trên 90.000 nhà môi giới.
Lực lượng môi giới đông đảo với chất lượng chuyên môn tốt hơn, đã góp phần không nhỏ trong việc giải phóng một lượng lớn bất động sản tồn kho trong giai đoạn 2014 - 2017. Trong giai đoạn này, có gần 100.000 giao dịch bất động sản thành công và ước tính, khoảng 70 - 75% giao dịch này được thực hiện thông qua các sàn môi giới.
Bên cạnh những đóng góp tích cực cho sự phát triển chung của thị trường bất động sản, không phủ nhận rằng, hoạt động môi giới ở Việt Nam còn nhiều hạn chế. Trình độ, kỹ năng nghề nghiệp còn chưa bắt nhịp được với thế giới, thậm chí so với các nước trong khu vực như Malaysia, Thái Lan, Singapore...
Mặc dù là một thành phần quan trọng của thị trường nhưng hoạt động môi giới bất động sản ở Việt Nam đang cho thấy dấu hiệu phát triển nóng, khó kiểm soát. Tại nhiều khu vực, dự án, các môi giới sử dụng không ít chiêu trò như tạo nên những cơn sốt đất ảo, đẩy giá, làm nhiễu loạn thông tin nhằm kiếm lời, gây ra những hệ lụy khôn lường cho người mua.
Theo các chuyên gia, việc thiếu kỹ năng, không được đào tạo chuẩn mực nghề nghiệp chính là một trong những lý do khiến môi giới bất động sản tại Việt Nam hoạt động thiếu chuyên nghiệp.
PV: Bà đánh giá như thế nào về các hoạt động môi giới bất động sản tại Việt Nam?
Bà Linda Lee: Là lần thứ 2 đến Việt Nam, nên có thể tôi cũng chưa có một cái nhìn chuyên sâu về ngành bất động sản tại quốc gia bạn. Tuy nhiên, điều mà tôi cũng như nhiều người khác nhận thấy rõ ràng nhất là rất nhiều dự án bất động sản đã, đang, sẽ luôn được quan tâm, đầu tư xây dựng. Tôi chắc chắn rằng kỷ nguyên cao ốc ở Việt Nam đang trên đà phát triển rất mạnh. Và đương nhiên, đây là một điểm đến cực kỳ thú vị cho các nhà đầu tư, nhà môi giới.
Tuy nhiên, tôi nghĩ các công ty môi giới cũng như các cá nhân môi giới bất động sản tại Việt Nam cần phải được đào tạo và học tập, bồi dưỡng thêm để mang lại giá trị cho khách hàng.
PV: Gần đây, xảy ra hiện tượng các nhà môi giới bất động sản gian dối để đẩy giá, tạo ra các thông tin không có thật, các cơn sốt ảo nhằm trục lợi từ khách hàng. Theo bà, việc này cần được xử lý như thế nào?
Bà Linda Lee: Trước tiên, tôi nghĩ các bạn nên có một tổ chức các nhà môi giới bất động sản vững chắc. Bởi “cái gốc” có vững vàng thì các hoạt động đi sau đó mới có thể phát triển. Tổ chức này nên làm việc trực tiếp với Chính phủ và người thực thi pháp luật để đưa ra những chế tài nghiêm khắc trừng phạt những kẻ gian lận. Những người cố tình tạo nên các cơn sốt ảo cần nhận hậu quả thích đáng cho hành vi của mình.
Họ có thể thổi phồng giá cả, phá vỡ thị trường, nhưng theo tôi, những ảnh hưởng này chỉ là tạm thời. Gian dối sẽ không bao giờ là một giải pháp đường dài và rồi cuối cùng mọi chuyện cũng sẽ vỡ lở.
PV: Việt Nam cần phải làm gì để giúp đội ngũ những nhà môi giới trở nên chuyên nghiệp hơn, thưa bà?
Bà Linda Lee: Theo tôi nhận thấy, ngày càng nhiều người tham gia vào thị trường bất động sản chỉ với tấm bằng đại học hay một chứng chỉ nào đó. Vì vậy, tôi nghĩ đầu tiên các bạn nên nâng tầm sự chuyên nghiệp và nâng cao trình độ học vấn trung bình của mình. Các nhà môi giới nên được hướng dẫn bài bản trong quá trình đào tạo nghề nghiệp. Muốn tiến bộ, họ cần phải luôn luôn học hỏi, trau dồi kiến thức, và củng cố hiểu biết cũng như kỹ năng chuyên nghiệp.
Ở Mỹ, ngành môi giới có các tiêu chuẩn chuyên nghiệp rất nghiêm ngặt. Họ tự đề ra cho mình những tiêu chuẩn làm việc cao. Như vậy, sẽ giúp các cá nhân có một cái nhìn cụ thể, và hoạt động với phương châm đạo đức cao nhất. Tôi nghĩ đó là điều tối quan trọng. Các bạn cần phải bắt đầu từ dưới lên, nhưng để làm được điều đó thì cần có sự tác động từ trên xuống. Những người không tuân theo kế hoạch phát triển cần phải được chỉnh đốn.
PV: Việt Nam có thể học hỏi được kinh nghiệm gì từ quốc tế để phát triển hoạt động môi giới bất động sản?
Bà Linda Lee: Tôi rất muốn mời các bạn đến Mỹ và tham quan trụ sở chính của Hiệp hội Môi giới Bất động sản Quốc gia Hoa Kỳ tại Boston. Nếu tham dự các diễn đàn hay các sự kiện của chúng tôi, các bạn sẽ có cơ hội học hỏi cách thức hoạt động của tổ chức nói chung hay các nhà môi giới nói riêng. Và tôi nghĩ điều đó sẽ rất có ích cho sự phát triển của cộng đồng môi giới bất động sản Việt Nam.
PV: Theo bà thì các nhà môi giới bất động sản Việt Nam có thể đáp ứng được tiêu chuẩn Mỹ không? Nếu họ được đào tạo bằng chương trình huấn luyện của quốc tế?
Bà Linda Lee: Tất nhiên rồi! Ở Mỹ, các nhà môi giới được đào tạo bằng chương trình Chứng nhận Chuyên gia Bất động sản Quốc tế. Việt Nam có thể áp dụng chương trình này sao cho phù hợp với tính chất cũng như điều kiện nước mình.
Người Việt rất thông minh, cần cù và sáng tạo. Với các giá trị đó, tôi tin rằng các nhà môi giới bất động sản Việt Nam sẽ nhanh chóng đáp ứng được các tiêu chuẩn quốc tế.
Xin cám ơn bà về cuộc trò chuyện này!