Chính phủ mới đây đã chính thức ban hành Nghị định 302 ngày 19/11, quy định chi tiết về Quỹ nhà ở quốc gia. Theo đó, đây là quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách, có tư cách pháp nhân và hoạt động không vì mục đích lợi nhuận.
Quỹ nhà ở quốc gia sẽ gồm 2 cấp: Quỹ nhà ở Trung Ương do Chính phủ thành lập, Bộ Xây dựng quản lý và cấp địa phương do UBND cấp tỉnh thành lập.

Quỹ nhà ở quốc gia là quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách, có tư cách pháp nhân và hoạt động không vì mục đích lợi nhuận. Ảnh minh họa
Về cơ cấu tổ chức: Sẽ gồm Giám đốc, tối đa 2 Phó Giám đốc, Kế toán trưởng cùng 5 phòng chuyên môn. Trong đó, Giám đốc Quỹ Trung ương sẽ do Bộ trưởng Xây dựng bổ nhiệm, Giám đốc Quỹ địa phương do Chủ tịch UBND tỉnh bổ nhiệm.
Nguồn hình thành quỹ sẽ từ: Ngân sách Nhà nước, giá trị quỹ đất xây dựng hạ tầng cho nhà ở xã hội, tiền đấu giá đất và tiền bán nhà ở thuộc tài sản công. Quỹ cũng sẽ huy động thêm nguồn đóng góp, hỗ trợ tự nguyện trong và ngoài nước cũng như các nguồn hợp pháp khác.
Mục tiêu: Quỹ nhà ở quốc gia sẽ tiến hành đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cũng như hạ tầng kỹ thuật xã hội để cho thuê; được tạo lập bởi cách tiếp nhận, chuyển đổi công năng nhà ở thuộc tài sản công.

Chính phủ đặt mục tiêu triển khai xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội từ nay đến năm 2030. Ảnh minh họa
Quỹ nhà ở quốc gia sẽ được phép mua/đặt hàng/nhận chuyển giao nhà ở từ doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước; có thể tiếp nhận nhà tái định cư/tạm cư/các nguồn đóng góp tự nguyện/mua nhà ở thương mại để cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động thuê.
Nghị định được ban hành gồm 7 chương, 27 điều quy định việc thành lập địa vị pháp lý, hoạt động, quản lý tài chính của Quỹ nhà ở quốc gia (sau đây gọi là Quỹ); tiếp nhận, quản lý và sử dụng các khoản hỗ trợ, đóng góp của tổ chức, cá nhân trong nước, ngoài nước; hoạt động đầu tư, tạo lập, quản lý vận hành cho thuê nhà ở; kiểm tra hoạt động; trách nhiệm của Quỹ cũng như các Bộ, ngành, địa phương.
Trên thế giới hiện nay, cũng đã có không ít mô hình tương tự như quỹ nhà ở quốc gia. Ví dụ, tại Hàn Quốc (South Korea), chính phủ thành lập National Housing Fund (NHF) từ năm 1981 nhằm tài trợ xây dựng, mua hoặc thuê nhà ở cho nhóm thu nhập thấp.
Tương tự, tại Slovenia, Housing Fund of the Republic of Slovenia cũng được lập từ năm 1991 dưới luật nhà ở quốc gia, chủ yếu để thực hiện chương trình nhà ở quốc gia và quản lý nhà cho thuê công cộng.
Chính phủ đã đặt ra mục tiêu xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội từ nay đến năm 2030. Trong đó, năm 2025 phấn đấu hoàn thành 100.000 căn nhà ở xã hội.
Số liệu thống kê của Bộ Xây dựng cho thấy, đến cuối tháng 10/2025, Việt Nam hiện có 696 dự án được triển khai, với khoảng 640.000 căn hộ.
Theo ước tính của Bộ Xây dựng, sẽ có khoảng 89.000 căn nhà xã hội được hoàn thành năm nay, đạt 89% kế hoạch.