UBND tỉnh Vĩnh Long vừa trình Hội đồng Nhân dân tỉnh xem xét điều chỉnh Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050, trong đó trọng tâm là tái cấu trúc hệ thống hạ tầng giao thông theo hướng đồng bộ, hiện đại và gắn chặt với mạng lưới giao thông – kinh tế vùng.
Theo phương án điều chỉnh, mạng lưới giao thông của tỉnh sẽ được phát triển bám sát Quy hoạch giao thông vận tải quốc gia, lấy liên kết vùng và kết nối ra biển làm định hướng xuyên suốt. Trọng tâm là hình thành các trục giao thông động lực kết nối Vĩnh Long với các địa phương lân cận, đặc biệt theo hướng ra cảng biển Định An, các khu bến cảng biển và trung tâm logistics, qua đó kết nối trực tiếp với hệ thống cao tốc quốc gia.
Đáng chú ý, quy hoạch xác định phát triển các trục giao thông quy mô lớn theo hướng Bắc – Nam, đóng vai trò “xương sống” kết nối các khu công nghiệp, vùng đô thị với hệ thống cảng biển. Song song đó là tăng cường liên kết giữa ba đô thị Vĩnh Long – Trà Vinh – Bến Tre, bao gồm cả nghiên cứu bổ sung các tuyến vượt sông mới nhằm từng bước tháo gỡ bài toán chia cắt tự nhiên vốn là đặc trưng của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Ở lĩnh vực đường bộ, các tuyến cao tốc, quốc lộ và đường ven biển tiếp tục được triển khai theo Quy hoạch mạng lưới đường bộ quốc gia giai đoạn 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050. Đối với hệ thống đường do địa phương quản lý, tỉnh đặt mục tiêu cải tạo, nâng cấp toàn diện các tuyến hiện hữu, đồng thời hình thành thêm các trục mới theo hướng Bắc – Nam và Đông – Tây, gắn với phát triển đô thị, nông thôn và không gian kinh tế mới.
Với đường thủy nội địa, quy hoạch nhấn mạnh việc nâng cấp các tuyến sông, kênh, rạch chính đạt tối thiểu cấp IV – III; đồng thời phát triển hệ thống cảng, bến thủy nội địa phục vụ cả vận tải hàng hóa và hành khách, bảo đảm đồng bộ với quy hoạch cảng biển và logistics.
Ở lĩnh vực đường sắt, tỉnh tiếp tục tuân thủ Quy hoạch mạng lưới đường sắt quốc gia, trong đó đáng chú ý là tuyến TP. HCM – Cần Thơ – Cà Mau. Đồng thời, phương án điều chỉnh nghiên cứu đề xuất bổ sung tuyến đường sắt kết nối ga Mỹ Thuận với khu bến cảng biển Vĩnh Thái, tận dụng vị trí bến phà Mỹ Thuận cũ, mở ra hướng vận chuyển hàng hóa mới trực tiếp ra biển.

Đề xuất nghiên cứu xây dựng sân bay chuyên dùng tại khu lấn biển xã Ba Tri, tỉnh Vĩnh Long. Ảnh minh họa
Điểm nhấn đáng chú ý nhất trong phương án điều chỉnh lần này là định hướng nghiên cứu xây dựng sân bay chuyên dùng tại khu lấn biển xã Ba Tri. Theo quy hoạch, sân bay này không phục vụ hàng không thương mại đại trà mà tập trung vào các chức năng đặc thù như cứu hộ, cứu nạn, hỗ trợ phát triển du lịch, phục vụ khu kinh tế ven biển, đồng thời đáp ứng yêu cầu quốc phòng – an ninh.
Trong bối cảnh khu vực ven biển Đồng bằng sông Cửu Long ngày càng được đặt vào trọng tâm phát triển kinh tế biển, logistics và du lịch sinh thái, việc nghiên cứu sân bay chuyên dùng được xem là bước đi chiến lược. Hạ tầng này giúp tăng khả năng tiếp cận nhanh, nâng cao năng lực xử lý tình huống khẩn cấp và mở rộng không gian phát triển ven biển – khu vực vốn đang thiếu các điểm kết nối hàng không trực tiếp.
Bên cạnh các loại hình vận tải chính, quy hoạch cũng đề cập đồng bộ các hạng mục hạ tầng phụ trợ như bến xe khách, bãi đỗ xe công cộng và trạm dừng nghỉ trên các tuyến huyết mạch gồm Quốc lộ 60, Quốc lộ 57B, 57C, Quốc lộ 27 và tuyến đường bộ ven biển. Các hạng mục này được định hướng xã hội hóa đầu tư nhằm giảm gánh nặng ngân sách và tăng tính linh hoạt trong triển khai.
Việc điều chỉnh Quy hoạch tỉnh Vĩnh Long lần này không chỉ nhằm cập nhật không gian phát triển sau sắp xếp đơn vị hành chính, mà còn thể hiện rõ sự chuyển dịch tư duy phát triển hạ tầng: từ phục vụ nhu cầu nội tỉnh sang đóng vai trò mắt xích trong mạng lưới giao thông – kinh tế vùng.
Đáng chú ý, trước khi sáp nhập các tỉnh Vĩnh Long, Trà Vinh và Bến Tre, khu vực này không có bất kỳ sân bay nào. Trong khi đó, toàn vùng Đồng bằng sông Cửu Long hiện có 4 sân bay dân dụng đang hoạt động, gồm 2 sân bay quốc tế là Cảng hàng không quốc tế Cần Thơ – đầu mối hàng không chính của vùng và Cảng hàng không quốc tế Phú Quốc – phục vụ du lịch biển đảo, cùng 2 sân bay nội địa là Rạch Giá và Cà Mau. Riêng sân bay Cần Thơ đang được ưu tiên nâng cấp để đạt công suất 7 triệu hành khách/năm vào năm 2030 và 12 triệu hành khách/năm vào năm 2050, đồng thời đảm nhiệm vai trò logistics hàng không cho toàn vùng.
Trong bối cảnh đó, đề xuất nghiên cứu sân bay chuyên dùng lấn biển Ba Tri – xuất hiện trong phương án điều chỉnh Quy hoạch tỉnh Vĩnh Long mới sau sáp nhập năm 2025 – được xem là hướng đi hoàn toàn mới, bổ sung mảnh ghép hạ tầng hàng không còn thiếu cho khu vực ven biển ĐBSCL, mở ra nhiều kỳ vọng về phát triển kinh tế biển, du lịch và năng lực ứng phó trong tương lai.