Dự án Trung tâm thương mại Hồng Kông - Hanaka do Công ty cổ phần Tập đoàn Hanaka làm chủ đầu tư, tọa lạc tại vị trí "vàng" giáp 3 mặt đường lớn ở trung tâm phường Đông Ngàn, TP Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh (nay là phường Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh mới).
Với tổng mức đầu tư hơn 800 tỷ đồng, dự án được quy hoạch bao gồm 2 tòa tháp đôi trên mặt bằng 1,7ha, thiết kế theo kiến trúc lâu đài của London. Ban đầu, dự án được kỳ vọng sẽ trở thành một trung tâm thương mại, tổ chức sự kiện, tiệc cưới, phòng gym lớn hàng đầu Từ Sơn, cùng với các tiện ích hiện đại như trụ sở tập đoàn, siêu thị, văn phòng, khách sạn, showroom, căn hộ cao cấp và khu thể thao.
Dù được khởi công vào quý IV/2016 và dự kiến hoàn thành vào quý II/2019 nhưng suốt nhiều năm qua, dự án Trung tâm thương mại Hồng Kông - Hanaka lại liên tục trong tình trạng bị bỏ không, chưa thể hoàn thiện.
Vật liệu xây dựng, cần cẩu tháp và giàn giáo han gỉ nằm chỏng chơ, trong khi cây cỏ, dây leo đã phủ kín nhiều hạng mục, tạo nên hình ảnh lãng phí và mất mỹ quan đô thị.
Đáng chú ý, gần đây, dự án Trung tâm thương mại Hồng Kông - Hanaka đã bất ngờ được tái khởi động thi công, tập trung hoàn thiện khối đế, đánh dấu sự chuyển mình sau nhiều năm đình trệ.
Theo ghi nhận, dù được tái khởi động sau nhiều năm "đắp chiếu", tại công trường dự án chỉ lác đác vài công nhân đang thi công.
Trước đó, ngày 22/12/2022, UBND tỉnh Bắc Ninh đã ký ban hành Quyết định thanh tra việc chấp hành chính sách pháp luật trong quá trình thực hiện dự án Trung tâm thương mại Hồng Kông - Hanaka. Đến tháng 11/2023, UBND tỉnh Bắc Ninh chính thức thông báo Kết luận thanh tra số 4062/KL-UBND, chỉ rõ hàng loạt vi phạm và trách nhiệm của các bên liên quan.
Cụ thể, về quy hoạch và lựa chọn nhà đầu tư, Sở Xây dựng cấp giấy phép quy hoạch cho chức năng "căn hộ để bán và cho thuê" không phù hợp với chức năng "đất công cộng" được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; Sở Xây dựng không xác định chỉ tiêu sử dụng đất (hệ số sử dụng đất) và không báo cáo UBND tỉnh để tổ chức lựa chọn nhà đầu tư theo đúng quy định của Luật Nhà ở; Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu cho UBND tỉnh chấp thuận Tập đoàn Hanaka làm nhà đầu tư mà không qua hình thức lựa chọn chủ đầu tư theo Luật Nhà ở; Tập đoàn Hanaka vi phạm quy định về bảo đảm thực hiện dự án đầu tư.
Về mặt đất đai và pháp lý, kết luận thanh tra chỉ rõ các vi phạm như dự án được thực hiện trên cơ sở hợp đồng góp vốn bằng quyền sử dụng đất của Công ty Hồng Ngọc, nhưng Sở Tài nguyên và Môi trường đã thực hiện không đúng trình tự, quy định về thủ tục góp vốn; Việc giao đất cho dự án không thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định; Tập đoàn Hanaka được giao đất khi chưa thực hiện ký quỹ, vi phạm điều kiện giao đất; Công ty Hồng Ngọc vi phạm nghĩa vụ của người sử dụng đất; Văn phòng công chứng Công Thành vi phạm khi công chứng hợp đồng có nội dung vi phạm pháp luật.
Đối với các vi phạm về mặt xây dựng, theo kết luận thanh tra, Tập đoàn Hanaka không thực hiện đúng nguyên tắc phê duyệt dự án đối với Công trình số 1 của dự án; Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng đối với Công trình số 2 của dự án nhưng hồ sơ không đúng quy định của Luật Xây dựng.
Sau nhiều năm triển khai xây dựng, Trung tâm thương mại Hồng Kông - Hanaka vẫn là những khối nhà cao tầng xây dang dở.
Vật liệu xây dựng nằm ngổn ngang, hoen rỉ tại dự án.
Nhiều hạng mục đã xây dựng có dấu hiệu bong tróc, xuống cấp.
Mặt tiền Trung tâm thương mại Hồng Kông - Hanaka tại vị trí đắc địa ngay nút giao Trần Phú - Lý Thái Tổ, TP Từ Sơn đang dần hoàn thiện.
Việc dự án tái khởi động được kỳ vọng sẽ khắc phục những tồn tại, sai phạm, và sớm hoàn thành, góp phần vào phát triển đô thị Từ Sơn.
