Bất động sản và khách sạn Việt Nam đang "chuyển mình xanh" để cạnh tranh với quốc tế

Chiều ngày 31/10, Hội Khoa học kỹ thuật lạnh và Điều hòa không khí Việt Nam (VISRAE) và GREE Việt Nam phối hợp tổ chức hội thảo "Green Leadership - Net Zero Future", một sự kiện quy mô cấp ngành nhằm thúc đẩy trao đổi, định hình tương lai xanh cho ngành bất động sản và du lịch - khách sạn Việt Nam.

Tại hội thảo, lãnh đạo các cơ quan quản lý, chuyên gia, nhà đầu tư và doanh nghiệp đã cùng nhau chia sẻ góc nhìn, kinh nghiệm và giải pháp thực tiễn trong hành trình chuyển đổi xanh - nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế của ngành.

Gánh nặng năng lượng và lợi ích của giải pháp xanh

Phát biểu tại Hội thảo, TS. Mai Kim Liên, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi Khí hậu, Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẳng định: "Chính sách pháp luật về biến đổi khí hậu, năng lượng và môi trường của Việt Nam đang ngày càng hoàn thiện, đồng bộ và phù hợp với xu thế quốc tế, góp phần thúc đẩy phát triển bền vững và hội nhập toàn cầu".

Ngành du lịch - khách sạn được xem là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam, đóng góp đáng kể vào GDP. Tuy nhiên, đây cũng là ngành tiêu thụ năng lượng lớn, đặc biệt là trong các hoạt động điều hòa không khí, làm lạnh, chiếu sáng và cung cấp nước nóng. Theo thống kê, chi phí năng lượng chiếm khoảng 4-6% tổng chi phí hoạt động của khách sạn, trong đó điện năng tiêu thụ có thể chiếm tới 60% tổng năng lượng. Điều này đặt ra yêu cầu phải thiết kế, vận hành các trang thiết bị theo hướng bền vững thay vì chỉ gia tăng công suất, nhằm giảm thiểu ảnh hưởng đến môi trường.

Chính vì vậy, bà Mai Kim Liên cho rằng, việc ứng dụng các giải pháp xanh và tiết kiệm năng lượng trong ngành khách sạn có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả kinh tế mà còn thể hiện trách nhiệm xã hội, đóng góp vào mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính quốc gia, bảo vệ môi trường, đồng thời tăng cường chất lượng và sức khỏe cho du khách, nâng cao uy tín và khả năng cạnh tranh trên thị trường du lịch toàn cầu.

Tại hội thảo, TS. Tạ Quang Ngọc, Chủ tịch Hội Khoa học kỹ thuật lạnh và Điều hòa không khí Việt Nam cho hay, liên quan tới lĩnh vực tăng trưởng xanh, hai vấn đề lớn đang được quan tâm là: Thứ nhất, sử dụng tiết kiệm và hiệu quả năng lượng; Thứ hai, loại bỏ và thay thế dần các chất gây hiệu ứng nhà kính, đồng thời tăng cường ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo để có được các giải pháp tiết kiệm năng lượng hiệu quả nhất. Với xu hướng phát triển bền vững và cam kết quốc tế về tăng trưởng xanh, nhiều tập đoàn, công ty trong ngành đã cho ra đời những dòng sản phẩm thể hiện triết lý hoạt động của mình nhằm hướng tới mục tiêu Net Zero Carbon cho tương lai.

Việc theo đuổi định hướng Net Zero không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội vàng để doanh nghiệp bất động sản và khách sạn nâng cao chất lượng vận hành.

Làm rõ hơn về vai trò của công nghệ, GS. Laurent El Ghaoui, Phó Hiệu trưởng Phụ trách Nghiên cứu và Đổi mới sáng tạo, Viện trưởng Viện Kỹ thuật và Khoa học Máy tính, Giám đốc Khoa học Trung tâm Trí tuệ Môi trường, Trường Đại học VinUni cho hay: "Việc theo đuổi định hướng xanh với mục tiêu đầy tham vọng là phát thải ròng bằng 0 mở ra nhiều cơ hội quan trọng. Mục tiêu này không chỉ là một thách thức mà còn là động lực để nâng cao chất lượng sống, thông qua việc giảm thiểu rác thải thực phẩm, rác thải nhựa, ô nhiễm và tiết kiệm chi phí năng lượng đáng kể".

Theo chuyên gia, cơ hội ứng dụng công nghệ tập trung rõ rệt trong các ngành như xây dựng và khách sạn, đặc biệt là trong quản lý tòa nhà với việc triển khai các hệ thống HVAC thông minh và giải pháp quản lý năng lượng hiệu quả. Một công cụ chiến lược then chốt là việc tạo ra Bản sao kỹ thuật số (Digital Twin) cho cả khía cạnh vận hành và chiến lược của các cơ sở. Trong lĩnh vực giám sát môi trường, công nghệ giúp thực hiện lập bản đồ vị trí bằng máy bay không người lái, tối ưu hóa quy trình xử lý vật liệu và lắp ráp. Cuối cùng, việc ứng dụng các giải pháp tiên tiến vào quản lý chất thải, điển hình như rác thải thực phẩm và các tiện ích khác, sẽ đóng vai trò thiết yếu trong việc đạt được mục tiêu phát triển bền vững toàn diện.

Ông Nguyễn Đức Quang, Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Tư vấn năng lượng bền vững VK+Green cho hay, việc tối ưu hóa năng lượng và phát triển bền vững trong ngành khách sạn cần được tiếp cận một cách toàn diện, tùy thuộc vào đặc thù của công trình mới hay hiện hữu.

Đối với các dự án khách sạn xây mới, việc tích hợp các giải pháp hiệu quả ngay từ đầu là vô cùng quan trọng. Các giải pháp bao gồm lắp đặt hệ thống điều hòa hiệu suất cao, tối ưu hóa năng lượng của hệ thống sản xuất nước nóng hiệu suất cao, cùng với hệ thống phân phối nước nóng được thiết kế hiệu quả. Đồng thời, cần sử dụng hệ thống đèn chiếu sáng hiệu suất cao (LED). Về nguồn cung, khuyến khích sử dụng nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, gió. Trong khía cạnh giao thông, nên áp dụng phương tiện xanh bằng cách khuyến khích sử dụng xe điện hoặc xe sử dụng nhiên liệu sạch. Đặc biệt, việc lựa chọn vật liệu xanh, ưu tiên vật liệu có nguồn gốc có thể tái chế và chế tạo, là yếu tố then chốt để giảm thiểu tác động môi trường.

Đối với các khách sạn hiện trạng, bước đầu tiên và quan trọng nhất là thực hiện kiểm toán năng lượng chuyên sâu. Việc này giúp xác định chính xác lượng năng lượng tiêu thụ cụ thể (điện, nước, chất đốt, dầu...), từ đó mới có cơ sở để tìm kiếm các giải pháp tối ưu năng lượng phù hợp. Ngoài ra, việc xây dựng quy trình quản lý rác thải hiệu quả và áp dụng chính sách mua sắm xanh cũng góp phần đáng kể vào mục tiêu bền vững.

"Các khách sạn nên tích cực theo đuổi các chứng nhận công trình xanh uy tín như LEED và EDGE. Những chứng nhận này không chỉ khẳng định cam kết về môi trường mà còn mang lại lợi ích kinh tế rõ rệt thông qua việc tiết kiệm chi phí vận hành lâu dài", ông Quang nhấn mạnh.

Ông Huỳnh Phước Cường, Phó Tổng Giám đốc Công ty Điều hòa Gree Việt Nam, khẳng định Gree luôn tiên phong trong việc cung cấp các giải pháp tiết kiệm năng lượng cho mọi công trình. Chiến lược cốt lõi của Gree là tập trung phát triển hệ thống HVAC thông minh, đồng thời ứng dụng các công nghệ tiên tiến nhất trong lĩnh vực tiết kiệm năng lượng và năng lượng sạch. Các giải pháp của Gree không chỉ đạt được mục tiêu tiết kiệm năng lượng vượt trội mà còn hết sức chú trọng đến sức khỏe người dùng thông qua việc làm sạch và cân bằng không khí, hướng đến mục tiêu phát thải bền vững.

Hóa giải các rào cản ra sao?

Trên thực tế, hành trình Net Zero của ngành bất động sản vẫn đối mặt với những rào cản lớn. Ông Nguyễn Vinh Hà, Giám đốc điều hành Khách sạn NewWorld, đã chỉ ra những rào cản chính đang kìm hãm ngành bất động sản Việt Nam trên hành trình tiến đến mục tiêu Net Zero. Đầu tiên và rõ rệt nhất là vấn đề công nghệ cũ đã lỗi thời, tạo ra một lực cản lớn trong việc chuyển đổi sang các giải pháp xanh, hiệu quả hơn. Song song đó, việc tiếp cận và triển khai công nghệ xanh cũng gặp khó khăn do thiếu sự hướng dẫn và đầu tư cụ thể vào lĩnh vực này. 

Thêm vào đó, nhân sự cũng là một rào cản quan trọng khi nhân viên của các công ty cần phải được tiếp cận và sử dụng thành thạo các công nghệ mới, nhưng quá trình đào tạo nhân sự lại đang đối mặt với nhiều trở ngại. Cuối cùng, thách thức về tài chính luôn hiện hữu, đầu tư vào công nghệ xanh đòi hỏi một chi phí lớn, đặt ra bài toán về góc độ thu hồi vốn cho doanh nghiệp.

Theo ông Hà, việc áp dụng công nghệ xanh xét về góc độ đầu tư sẽ mang lại khả năng thu hồi vốn trong thời gian lâu dài, tuy nhiên nếu chỉ tính toán trong khía cạnh chi phí vận hành ngắn hạn thì đôi khi sẽ tạo ra áp lực lớn lên doanh nghiệp.

"Các doanh nghiệp Việt Nam, trong đó có các doanh nghiệp bất động sản, khách sạn hiện nay đã thể hiện sự sẵn sàng đáng kể về mặt nhận thức và cam kết đối với mục tiêu Net Zero. Công tác tuyên truyền, nâng cao hiểu biết về tính cấp thiết của việc giảm phát thải đã được triển khai hiệu quả. Đặc biệt, áp lực từ thị trường quốc tế là động lực lớn khi các đối tác và khách hàng lớn (đặc biệt là khách hàng quốc tế) ngày càng đưa ra những yêu cầu cụ thể và nghiêm ngặt về phát triển bền vững và Net Zero. Doanh nghiệp cần tăng cường đầu tư vào việc nghiên cứu, tìm hiểu sâu hơn và thử nghiệm các công nghệ chuyển đổi xanh phù hợp với mô hình sản xuất và vận hành của mình, từ đó biến nhận thức thành hành động cụ thể và bền vững", ông Hà nhận định.

Theo ông Owen Li, Giám đốc Kinh doanh Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, Gree Global, để thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh trên toàn ngành, Việt Nam cần sớm hoàn thiện và đẩy mạnh mô hình hợp tác "ba nhà" bao gồm Nhà nước (cơ chế, chính sách), Doanh nghiệp (vốn, công nghệ) và Nhà cung cấp giải pháp. Trên thực tế, Chính phủ đã có nhiều chính sách và văn bản pháp luật, ví dụ như Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo 2025, Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả... đã thúc đẩy mạnh mẽ và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đầu tư phát triển công nghệ xanh.

Bên cạnh yếu tố cơ chế, ông Owen Li cho rằng doanh nghiệp cần đặc biệt lưu tâm đến khái niệm "dấu chân carbon" trong lĩnh vực bất động sản và du lịch. Trên thế giới, đây là một tiêu chí cạnh tranh đang ngày càng được siết chặt. Nếu các khách sạn, resort hạng sang không chuyển đổi xanh để giảm đáng kể lượng phát thải carbon, chúng ta sẽ mất đi năng lực cạnh tranh quốc tế.

Thực tế, cũng như trong lĩnh vực sản xuất, các khách hàng toàn cầu sẽ sớm yêu cầu chứng chỉ xanh đối với các khách sạn và cơ sở lưu trú. Đây là một thách thức lớn, đặc biệt đối với các khách sạn 4 - 5 sao, buộc họ phải nhanh chóng thay thế các công nghệ cũ và lỗi thời để đảm bảo hệ thống luôn vận hành hiệu quả và bền vững. Việc chuyển đổi xanh không còn là tùy chọn mà là điều kiện sống còn để tồn tại trong "thế giới phẳng" đầy cạnh tranh./.