Hơn 12 triệu lượt ý kiến về dự thảo Luật Đất đai
Theo Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh, tính đến thời điểm hiện tại, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã ghi nhận hơn 12 triệu lượt ý kiến; có 174 đại biểu Quốc hội góp ý kiến tại tổ và hôm nay có 170 đại biểu Quốc hội đã đăng ký phát biểu tại hội trường.
Dự thảo Luật gồm 16 chương, 263 điều, trong đó tăng 5 mục, bổ sung 40 điều, bãi bỏ 13 điều so với dự thảo đã lấy ý kiến của nhân dân và hồ sơ dự thảo luật dài hơn 1.000 trang.
Để đảm bảo tính thống nhất và tránh chồng chéo giữa dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) với các dự thảo luật khác thì lần này dựa theo nguyên tắc và đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý, đó là đối với các luật được ban hành trước ngày Luật Đất đai có hiệu lực thi hành sẽ rà soát luật nào có quy định mâu thuẫn, xung đột thì quy định cụ thể về nội dung sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ ngay tại dự thảo luật, bảo đảm có hiệu lực đồng bộ và bảo đảm tính khả thi.
Đối với các luật đã có trong chương trình xây dựng pháp luật như Luật Giá, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Công chứng, Luật Đấu thầu... thì những luật này sẽ được rà soát, thống nhất quy định với Luật Đất đai (sửa đổi) khi trình Quốc hội xem xét thông qua.
Dự thảo quy định đầy đủ các chính sách chuyển tiếp sau khi Luật Đất đai được ban hành, đánh giá tác động cụ thể, bảo đảm thống nhất mục tiêu quản lý của nhà nước về đất đai, đồng thời bảo đảm quyền và lợi ích của nhân dân, bảo đảm khả thi, tránh vướng mắc áp dụng Luật Đất đai khi có hiệu lực.
Tại phiên thảo luận tổ, cơ quan soạn thảo đã có 1 báo cáo 170 trang, bước đầu nghiên cứu tiếp thu và chỉnh lý các ý kiến của các đại biểu.
“Rất nhiều ý kiến xác đáng và nhiều ý kiến cơ quan soạn thảo xin hứa sẽ cố gắng tổng hợp và tiếp thu một cách hiệu quả nhất”, Bộ trưởng nói.
Xây dựng bảng giá đất đầu tiên rất khó
Giải trình về từng vấn đề cụ thể của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho hay nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm đến nguyên tắc, phương pháp định giá đất, áp dụng bảng giá đất, giá đất cụ thể và phương pháp tính định giá đất.
Về bảng giá đất, Bộ trưởng cho biết Luật Đất đai mới sẽ bỏ khung giá đất và sẽ thực hiện bảng giá đất hàng năm. Sau khi Luật Đất đai có hiệu lực thì cơ quan chuyên trách sẽ xây dựng bảng giá đất hàng năm. Bảng giá đất đầu tiên này dự kiến sẽ xong trước ngày 31/12/2025.
“Bảng giá đất này đầu tiên nên xây dựng khó khăn nhất, phải dùng các phương pháp sao cho có bảng giá đất sát, đúng, giao cho Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thông qua. Những năm tiếp theo sẽ cập nhật sự thay đổi về giá đất vào bảng giá đất này”, Bộ trưởng nói.
Về phương pháp định giá đất, dự thảo Luật đưa ra 4 phương pháp, đó là phương pháp so sánh trực tiếp, phương pháp chiết trừ, phương pháp thu nhập và phương pháp hệ số điều chỉnh. Giải thích vì sao có 4 phương pháp, Bộ trưởng cho hay 4 phương pháp này sẽ bao trùm tất cả những trường hợp đất đai hiện nay của chúng ta.
Theo đó, phương pháp so sánh trực tiếp rất sát với giá thị trường. Với việc có bảng giá đất ban hành hằng năm, việc thu thuế sẽ dựa vào bảng giá đất này nên sẽ bớt hiện tượng giảm giá tiền khi giao dịch và đảm bảo được quyền lợi của những người có giao dịch về đất đai. “Cao hay thấp thì chúng ta cũng sử dụng bảng giá đất để tính thuế cho nên phương pháp so sánh trực tiếp sẽ chính xác hơn và sát với thị trường hơn”, ông khẳng định.
Với phương pháp chiết trừ, Bộ trưởng nhấn mạnh thực chất của phương pháp này là chúng ta chỉ chiết trừ phần tài sản trên đất và sau đó cũng dùng phương pháp so sánh để tính.
Phương pháp thu nhập thì sẽ sử dụng cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số, những vùng khó khăn hoặc những vùng đất nông nghiệp, những vùng không có giao dịch về đất. Cơ quan chức năng sẽ tính theo phương pháp thu nhập để đưa ra được một giá đất trong bảng giá đất hoặc tính toán giá đất cụ thể khi thực hiện.
Trong khi đó, phương pháp số điều chỉnh được dùng cho những khu vực đã ổn định, ít có sự thay đổi.
“4 phương pháp như vậy thì chúng ta sẽ bao trùm được tất cả, những trường hợp về đất đai đều giải quyết được”, Bộ trưởng khẳng định.
Về định giá đất cụ thể, theo Bộ trưởng, tùy theo từng trường hợp mà Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ quyết định thực hiện phương pháp nào, yêu cầu là đảm bảo không có tiêu cực, phòng, chống tham nhũng, sát nhất với thị trường và đảm bảo công bằng.
Về thực hiện đấu giá, đấu thầu, giao đất, cho thuê đất theo thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất, Bộ trưởng khẳng định sẽ ưu tiên việc đấu giá đất và nhấn mạnh: “Việc tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước phải triệt để và với việc đấu giá đất này thì chắc chắn rằng đất của chúng ta phải được gọi là đất sạch, đất đã được bồi thường, hỗ trợ, tái định cư giải phóng mặt bằng. Như vậy, Nhà nước đứng ra đấu giá đất theo đúng với quy hoạch”.
Về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho hay nhiều ý kiến của các đại biểu rất quan tâm, đặc biệt là theo Nghị quyết 18, đó là phải đảm bảo cho nhân dân có một cuộc sống bằng, tốt hơn nơi ở cũ. Luật Đất đai sẽ cố gắng đưa các điều khoản vào và minh định rằng một cuộc sống tốt hơn nơi cũ không chỉ là đáp ứng điều kiện về hạ tầng nên việc chọn vị trí rất quan trọng, phải phù hợp với phong tục, tập quán, phù hợp với bản sắc văn hóa, phù hợp với tính cộng đồng, phù hợp với dân tộc.
Về giao đất cho đồng bào dân tộc thiểu số, Bộ trưởng cho hay hiện nay tình trạng đồng bào dân tộc thiểu số thiếu đất sản xuất và đất ở được rất nhiều đại biểu quan tâm. Chúng ta không đưa vào Luật nội dung thu hồi của đất nông, lâm trường sử dụng không hiệu quả. Nhưng hiện nay các địa phương đang còn có loại đất của các tổ chức, đơn vị, các doanh nghiệp giao rừng sản xuất gắn với nơi ở của đồng bào dân tộc thiểu số mà không sản xuất, không làm. Vì vậy, Luật Đất đai sẽ cố gắng để đưa thêm vào những đơn vị, tổ chức, cá nhân, các doanh nghiệp mà giao đất không hiệu quả thì nhà nước sẽ thu hồi để tập trung cho đồng bào dân tộc thiểu số.
Về một số ý kiến khác như thu hồi đất kinh tế, tách dự án giải phóng mặt bằng, hành lang an toàn giao thông, cơ sở dữ liệu đất đai, các hành vi bị cấm… Bộ trưởng cho biết sẽ tiếp thu và sẽ tổng hợp đầy đủ.
“Gắn với Luật Đất đai, hiện nay cơ quan soạn thảo đang dự thảo cơ bản xong nghị định, tiếp theo là thông tư để khi Quốc hội bấm nút thông qua thì nghị định và thông tư cũng sẽ tiến hành ban hành, như vậy có sự đồng bộ để chúng ta triển khai Luật Đất đai ngay khi Luật Đất đai (sửa đổi) có hiệu lực”, Bộ trưởng thông tin./.
