Cá sủ
Cuối chiều, đoàn thuyền đánh cá của hợp tác xã căng buồm nối đuôi từ biển khơi trở về cập bến. Đang mùa cá sủ vàng, thuyền nào cũng đầy ắp. Những con cá trên dưới chục ký nhanh chóng được các anh chị thanh niên gánh lên bãi đổ thành đống ngồn ngộn chờ ô tô về chở lên tỉnh. Không ai được bén mảng đến khu tập kết cá.
Bọn trẻ trâu đứng từ trên đê ngắm nghía đống cá. Bụng đứa nào cũng lép kẹp réo vang vì từ sáng đến giờ chúng toàn ăn mấy thứ vớ vẩn. Chúng đã có chủ kiến nhưng trời còn sáng quá chưa thể hành động được.
Cả lũ nằm lăn ra triền đê hát rống lên những bài hát xuyên tạc nhăng nhít. Kiểu như: Bà ngồi bà rung đùi/ Bà ngồi bà chia xôi/ Hoan hô con cháu bà Bôi/ Ra đây bốc xôi cho bà/ tí tà tà tí tà tà... Hát hò nhảm nhí quá. Chẳng ai thèm để ý lũ trẻ trâu nghịch ngợm.
Trời nhá nhem, bọn chúng chụm đầu thì thầm bàn bạc. Cò Mắm lấy ra một ống bơ cuộn cước có chùm bốn lưỡi câu. Chúng tách làm hai nhóm. Nhóm có lưỡi câu gồm Cò Mắm và Cò Bạch ở nguyên chỗ cũ. Nhóm đông hơn chạy tới con đường dẫn xuống cảng nơi gần đống cá. Chúng chạy nhảy lộn xộn đánh nhau chí chóe ồn ào. Ai cũng để mắt trông chừng sợ bọn quái này cướp cá.
Từ tay Cò Mắm, chùm lưỡi câu đã được bí mật văng vào giữa đống cá sủ vàng. Nó kéo dây cước từ từ, một con cá sủ lớn đã mắc vào lưỡi câu. Bọn trẻ đã nhận ra. Chúng lại càng gây lộn. Mấy chú bảo vệ phải chạy đến chỗ bọn trẻ đuổi chúng. Chúng nhân thể trêu ghẹo để "đánh lạc hướng".
Chú cá sủ vàng mập ú lẹ làng trườn khỏi đống cá trườn dọc sườn đê trườn qua những bụi cỏ gai trườn đến tay Cò Mắm. Cò Bạch buộc dây kéo con cá đó vào sườn đê phía trong. Cò Mắm lại văng lưỡi câu vào đống cá. Bọn trẻ lại gây lộn ồn ào. Lại một con cá sủ vàng mập ú lẹ làng trườn khỏi đống cá. Được hai con cá sủ vàng lớn đủ ăn, Cò Mắm ra hiệu cho cả bọn rút quân.
Chúng vừa kéo hai con cá sủ vàng lớn dọc đê rời xa bến cá vừa hát rống lên bài hát: Bà ngồi bà rung đùi/ Bà ngồi bà chia xôi/ Hoan hô con cháu bà Bôi/ Ra đây bốc xôi cho bà... rất nhắng nhít. Đến khu rừng phi lao, chúng vơ lá khô chất thành đống, đặt hai con cá vào giữa và đốt lửa. Lửa lá phi lao cháy bừng bừng.
Hơn mười đứa trẻ đói hau háu ngồi quây quần giữa đồng không mông quạnh ngằn ngặt gió mùa đông bắc ngày cuối năm rét mướt chờ cá chín.
Tối nay lũ trẻ lại ăn cá sủ vàng thay cơm.
Cá chuối
Cò Bé và Cu Ti đang câu ở đầm Hốc thì Cu Ti phát hiện ra đàn thồng rồng mới nở. Đàn đông thế này thì cá bố mẹ chắc to lắm đây. Cu Ti lò dò tiếp cận đàn cá. Con mẹ đen sẫm dài thượt chốc chốc lại nhô đầu lên mặt nước ngáp bóng.
Cu Ti chọn chỗ đứng chắc chân rồi buông cước kéo con nhái loi choi gần đàn thồng rồng. Mặt nước nổi sóng, nước bắn tung tóe. Cá mẹ lao lên đớp con nhái dìm xuống ngon ơ. Bọt sủi lên sùng sục. Hai đứa hồi hộp. Để một phút rồi Cu Ti kéo dây cước. Con nhái nhô lên mặt nước. Con mẹ tinh ranh đớp con nhái lại nhả ra ngay. Đớp nhả mấy lần như thế.
Hai đứa đang loay hoay chưa biết bằng cách nào để câu được con mẹ thì Cò Bạch xuất hiện. Nó kêu toáng lên: Không được đâu. Rồi chạy ào đến. Nhanh tay ném mạnh mấy cục đất xuống nước đuổi cá. Rồi ngoắc miệng: "Đàn thồng rồng chứ gì. Sáng nay Cu Nhọ đã câu con bố rồi. Để con mẹ nuôi con chứ".
Đến lúc ấy hai đứa mới chợt hiểu.
Đi câu nơi khác, cả hai vẫn ngẩn ngơ tiếc con cá mẹ của đàn thồng rồng đen sẫm dài thượt.../.
