5 nguyên ngân gây sốt đất ảo
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, bước vào quý I/2021, tình hình thị trường bất động sản có nhiều biến động, mặc dù lượng giao dịch bất động sản theo qua theo dõi của Bộ Xây dựng, chỉ bằng khoảng 70% các giao dịch ở quý IV/2020. Giá bất động sản cũng có tăng nhẹ, nhất là giá bất động sản ở các chung cư cũng tăng từ 5 – 10%. Đặc biệt trong thời gian qua, giá bất động sản đất nền có hiện tượng tăng nóng, cục bộ ở một số địa phương trên cả nước, có thể nói đến một số vùng ven như Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hòa Bình, Phú Thọ, TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương, Bình Thuận,… Một số nơi có hiện tượng tăng giá đất nền một cách cục bộ nhưng rất nhanh.
“Nhiều người dân bỏ cả công việc, bỏ cả sản xuất kinh doanh để đi kinh doanh đất, tạo nên hiện tượng sốt đất cục bộ và tạo nên những rủi ro, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn cũng như trên cả nước”, Thứ trưởng Bộ Xây dựng nhìn nhận.
Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cho biết thêm, trong thời gian qua, có nhiều giao dịch bất động sản không đủ các điều kiện pháp lý, ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân. Nhiều dự án chưa đầu tư hạ tầng kỹ thuật đã giao dịch bất động sản; nhiều giao dịch bất động sản, giao dịch ở đất rừng, đất nông nghiệp, đất sản xuất kinh doanh mà chưa được chuyển đổi mục đích sử dụng đất để đầu tư phát triển các dự án bất động sản.
“Có thể nói đây là các giao dịch là không đảm bảo yêu cầu pháp lý, tiềm ẩn các rủi ro, đặc biệt là các rủi ro cho người dân khi đầu tư vào bất động sản trong thời gian vừa qua”, ông Sinh nói.
Theo lãnh đạo Bộ Xây dựng, có 5 nguyên nhân gây nên các cơn sốt đất ảo tại nhiều địa phương trong những tháng đầu năm.
Thứ nhất, trong thời gian vừa qua, các địa phương cũng đã có sự quan tâm và bắt đầu triển khai các phát triển kinh tế xã hội tại địa phương mình. Trong đó, hầu hết các địa phương cũng đang rất tích cực triển khai lập quy hoạch tỉnh theo quy định của Luật Quy hoạch 2017. Các địa phương cũng rất chú ý đến việc quy hoạch đầu tư, phát triển các dự án đô thị, dự án nhà ở, các dự án hạ tầng kỹ thuật có quy mô lớn. Việc nâng cấp đô thị ở các đô thị trên các địa phương cũng được diễn ra một cách rất đồng bộ.
Tuy nhiên, việc lập quy hoạch, công bố quy hoạch của các địa phương cũng chưa được công khai, minh bạch để định hướng kịp thời cho người dân và doanh nghiệp nên dẫn đến các nhà đầu tư, kinh doanh bất động sản đã lợi dụng việc không minh bạch về các dự án để đẩy giá đất lên cao. Đây cũng là một trong những nguyên nhân đã đẩy giá đất lên cao như trong thời gian vừa qua.
Thứ hai, do ảnh hưởng của dịch bệnh, nên hoạt động của các ngân hàng bị tác động ít nhiều, dẫn đến lãi suất ngân hàng, trong đó có lãi suất tiền gửi ở các ngân hàng thương mại đều rất thấp, không hấp dẫn người dân để gửi tiền vào. Việc đầu tư của người dân ở trong thị trường chứng khoán cũng đang ở mức cao và các doanh nghiệp mà tham gia vào thị trường chứng khoán cũng đang phải tìm những giải pháp hiệu quả hơn để vượt qua khó khăn trong giai đoạn dịch bệnh này.
Do vậy mà hiện nay các nhà đầu tư, người dân, có những nguồn tiền nhàn rỗi thì có xu hướng đầu tư vào các giao dịch bất động sản. Bởi vì họ cho rằng đây là giao dịch an toàn, hiệu quả và có cơ hội cho tương lai.
Nguyên nhân thứ 3, theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh, trong thời gian qua, việc đầu tư phát triển các dự án về nhà ở, bất động sản, dự án đô thị cũng còn nhiều khó khăn đặc biệt là các thủ tục về pháp lý, về đất đai, đầu tư, xây dựng còn khó khăn dẫn đến nguồn cung về bất động sản cũng có hạn chế, trong khi nhu cầu đầu tư bất động sản lại tăng cao, tạo điều kiện cho giới đầu cơ tung "mồi câu" thổi giá.
Thứ tư, việc đầu tư, phát triển các nhà ở thương mại giá rẻ, nhà ở xã hội, cho các đối tượng người nghèo ở đô thị cũng như công nhân ở các khu công nghiệp chưa được các địa phương quan tâm đúng mức, dẫn đến là nguồn cung nhà ở xã hội còn thiếu, chưa đáp ứng đủ yêu cầu, nhu cầu của người dân hiện nay.
Thứ năm, Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, một số địa phương đã có chủ trương tăng giá đất theo lộ trình, hiện nay mức tăng là từ 15 - 20%, mặc dù việc tăng giá đất này chưa ảnh hưởng nhiều đến các giao dịch bất động sản hiện nay, bởi các giao dịch bất động sản hiện nay đã được giao đất và đầu tư từ giai đoạn trước đây. Nhưng chủ trương tăng giá đất đã ảnh hưởng đến tâm lý và ảnh hưởng đến việc tăng giá bất động sản trong thời gian vừa qua.
Cách nào chặn sốt đất?
Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, trước thực trạng sốt đất diễn ra trên diện rộng, trong thời gian vừa qua, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ cũng đã chỉ đạo các bộ ngành, địa phương vào cuộc và có những giải pháp hết sức cụ thể nhằm ngăn chặn và xử lý nghiêm các hiện tượng sốt đất ảo ở một số địa phương như trong thời gian vừa qua.
Trong đó, Chính phủ cũng đã chỉ đạo các Bộ ngành tập trung xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến đất đai, đầu tư, xây dựng và kinh doanh bất động sản để tháo gỡ khó khăn và đặc biệt tháo gỡ về mặt trình tự, thủ tục đầu tư.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đã chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam kiểm soát tốt, chặt chẽ hơn các tín dụng, nhất là tín dụng trong bất động sản để tránh rủi ro kép trong lĩnh vực này. Đồng thời, Chính phủ cũng đã chỉ đạo các địa phương tập trung đầu tư phát triển nhà ở xã hội, nhất là nhà ở thương mại giá rẻ để đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người dân, đặc biệt là công nhân các khu công nghiệp.
Để chặn các cơn sốt đất, thời gian tới, theo lãnh đạo Bộ Xây dựng, cần tiếp tục tổ chức công bố công khai thông tin về quy hoạch, tiến độ triển khai các dự án để minh bạch thông tin, ngăn chặn hiện tượng tung tin đồn thổi, đầu cơ để đẩy giá, trục lợi một số dự án đã xảy ra trong thời gian vừa qua.
Mặt khác, cũng cần có biện pháp chặt chẽ không để tình trạng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, chia tách phân lô đất, bán nền tại một số khu vực chưa được phép đầu tư. Đồng thời, phải quản lý và kiểm soát việc mua đi, bán lại các giao dịch bất động sản trao tay nhiều lần nhằm kiểm soát tốt hơn việc tăng giá đất bằng cách quản lý thật tốt các tổ chức, cá nhân trong giao dịch, môi giới kinh doanh bất động sản.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng cũng đề nghị các địa phương trong thời gian tới phải tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp đầu tư kinh doanh bất động sản không đúng quy định, nhất là các dự án ma, dự án không đủ hồ sơ pháp lý, điều kiện kinh doanh bất động sản.
Đối với các doanh nghiệp bất động sản, Bộ Xây dựng đề nghị các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản phải thực hiện nghiêm túc các trình tự, thủ tục đầu tư, nhất là các thủ tục về giao đất, đầu tư xây dựng để các dự án đầu tư kinh doanh bất động sản do các doanh nghiệp thực hiện để đảm bảo đầy đủ tính pháp lý, tuân thủ các quy định về đầu tư xây dựng trong dự án kinh doanh bất động sản. Đồng thời, đề nghị các doanh nghiệp trong thời gian tới quan tâm đầu tư các dự án bất động sản, nhà ở phải đảm bảo đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, đảm bảo tính pháp lý và thực hiện việc kinh doanh, giao dịch kinh doanh bất động sản đúng quy định của pháp luật.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh đánh giá, với tình hình thị trường bất động sản như hiện nay và được sự chỉ đạo quyết liệt, kịp thời của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự vào cuộc của các Bộ ngành và nhất là địa phương, tin rằng trong thời gian tới đây các dự án về bất động sản, đô thị, nhà ở sẽ được đầu tư một cách đồng bộ, tạo ra những nguồn cung lớn đáp ứng được nhu cầu của thị trường ở khu vực đô thị, khu vực ngoài đô thị, nhất là vùng ven.
Đặc biệt là các dự án liên quan về du lịch, khu đô thị sẽ được đảm bảo tính đồng bộ hơn và sẽ tạo nên nguồn cung dồi dào trong thời gian tới, góp phần tạo nên thị trường bất động sản ổn định và lành mạnh; tránh tình trạng bong bóng như thời gian vừa qua.
Do đó, lãnh đạo Bộ Xây dựng khuyến cáo người dân, doanh nghiệp đang quan tâm đến lĩnh vực bất động sản hết sức bình tĩnh, cảnh giác với những thông tin đồn thổi, tìm hiểu, xem xét kỹ các hồ sơ pháp lý của các dự án bất động sản và chỉ giao dịch bất động sản với những bất động sản có hồ sơ pháp lý rõ ràng, đúng quy định của pháp luật./.
