Nghịch lý trong phát triển nhà ở xã hội: Nơi số lượng còn thấp, nơi xây xong lại không sử dụng
Tiếp tục chương trình làm việc Kỳ họp thứ 8, chiều 28/10, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã phát biểu giải trình, làm rõ thêm một số vấn đề tại phiên thảo luận của Quốc hội về "việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023".
Theo Phó Thủ tướng, việc ban hành các dự án luật vừa qua đã góp phần giải quyết nhiều vướng mắc, tồn tại, yếu kém trong lĩnh vực bất động sản. Dù vậy, nhìn nhận thẳng thắn, đâu đó vẫn còn những địa phương, bộ, ngành tổ chức thực hiện luật chưa sát, chưa nghiêm, ban hành chưa đầy đủ quy định pháp luật.
Về bức tranh tổng thể, quản lý thị trường bất động sản nói chung, nhà ở xã hội nói riêng, đang có sự mất cân đối về cung cầu. Có nơi số lượng nhà ở xã hội còn thấp, có nơi thì xây dựng xong nhưng không sử dụng. Nhiều nhà ở tái định cư để hoang gây lãng phí, điển hình là Hà Nội, TP.HCM.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, theo Hiến pháp, không chỉ có đối tượng chính sách, mà toàn bộ người dân đều có quyền sử dụng nhà ở; công chức, viên chức, người lao động, lực lượng vũ trang… đều cần được thụ hưởng chính sách. Vì thế, 1 triệu căn nhà ở xã hội vẫn là một phần nhỏ bé.
Do đó, Phó Thủ tướng cho rằng, việc hoàn thiện các khâu điều tra, đánh giá, xem xét nhu cầu đối với nhà ở xã hội hay mở rộng các đối tượng thụ hưởng để mọi người dân đều tiếp cận được nhà ở xã hội là việc cần thiết. Cùng với đó, cần triển khai cụ thể ở từng địa phương công tác liên quan đến chiến lược, quy hoạch nhà ở, trong đó có nhà ở xã hội, nhà ở đô thị, nhà ở thương mại.
Đề cập đến vấn đề "thổi giá" bất động sản, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhận định, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, một trong số đó là việc làm trái quy luật thị trường.
"Nguồn cầu cao, hàng nghìn người tham gia đấu giá, xếp hàng ngày đêm, nhưng chỉ đưa ra một vài trăm thửa đất, trong khi chúng ta có hàng ngàn thửa đất. Như vậy, vô hình trung sẽ làm cho thị trường méo mó", Phó Thủ tướng nói.
Rà soát toàn bộ quỹ nhà tái định cư để chuyển sang nhà ở xã hội
Phát biểu về các giải pháp đối với thị trường bất động sản thời gian tới, Phó Thủ tướng cho biết, Bộ Xây dựng đang xây dựng cơ sở dữ liệu về bất động sản, nhằm điều tiết thị trường thông qua dữ liệu, đánh giá chỉ tiêu.
Khi giá cả vượt quá ngưỡng thị trường, cơ quan quản lý sẽ có nhận định, đánh giá, đưa ra giải pháp điều tiết. Ví dụ như tăng nguồn cung, giảm nguồn cầu… Ngoài ra còn có các biện pháp mang tính hành chính và nếu cần thiết cũng có thể tính toán cả biện pháp hình sự với những trường hợp cố tình vi phạm.
Phó Thủ tướng cũng đề cập tới Chỉ thị số 34-CT/TW ngày 24/5/2024 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển nhà ở xã hội trong tình hình mới. Theo đó, Chính phủ đang quyết liệt thực hiện chiến dịch đến năm 2025 đảm bảo người có công với cách mạng, người nghèo, ở vùng sâu, vùng xa, người bị ảnh hưởng thiên tai, những nơi có nhà tạm, nhà dột nát… tất cả sẽ được cung cấp nhà ở.
"Đồng thời, Chính phủ cũng chỉ đạo việc rà soát toàn bộ quỹ nhà tái định cư để chuyển sang nhà ở xã hội; đẩy mạnh cải cách, rút gọn, tinh giản quy trình thủ tục hành chính; mở rộng các đối tượng thụ hưởng, tăng khả năng tiếp cận nhà ở xã hội; sử dụng phối hợp nhiều biện pháp để giữ giá nhà ở xã hội ở mức hợp lý để đảm bảo nâng cao hiệu quả phát triển nhà ở xã hội trong thời gian tới", Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho biết./.